Suy niệm 1
===============
Suy niệm 2
Gia đình, tác phẩm tuyệt đẹp của Thiên Chúa
(Mt 2, 13-15. 19.23)
Tiếp liền sau lễ Giáng Sinh, Giáo hội long trọng cử hành lễ kính Thánh Gia. Lễ kính Thánh Gia năm nay được cử hành trong bối cảnh Giáo hội địa phương mở Cửa Năm Thánh lệ thường 2025 với chủ đề: “Những Người Hành Hương Hy Vọng”. Mừng Chúa Cứu Thế giáng sinh cũng là mừng Gia Đình Thánh, nơi Người sinh sống.
Lễ Giáng Sinh đã chiếu rọi ánh sáng mầu nhiệm nhập thể của Con Thiên Chúa, mở ra một chương mới trong lịch sử phổ quát của người nam và người nữ. “Sự khởi đầu mới này xảy ra trong một gia đình ở Nagiaret. Thiên Chúa đã chọn để được sinh ra “trong một gia đình nhân loại, mà chính Ngài đã lập ra.
Các bài đọc hôm nay từ Cựu Ước đến Tân Ước thật là đẹp, đẹp về cách hành văn, đẹp về nội dung, nhất là đẹp tuyệt vời về cách đối nhân xử thế trong gia đình. Nếu bài đọc I trích sách Đức Huấn Ca dạy con cái phải thảo cha kính mẹ, kèm theo phần phúc là sống lầu dài (x. Hc 3, 3-7. 14-17a). Thì bài đọc II, Thánh Phaolô khuyên: “Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép. Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó. Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt” (Cl 3, 21). Bài Tin Mừng nêu bật vai trò quan trọng của Thánh Giuse, mẫu gương cho bậc làm cha, làm chủ, làm chồng trong các gia đình.
Chúa dựng nên loài người có nam có nữ, và ban cho họ mọi sự. Chúa ban cho họ quyền toàn thế giới! Họ chan hòa trong tình yêu Chúa. Mọi tình yêu Thiên Chúa, mọi vẻ đẹp Thiên Chúa, mọi sự thật Thiên Chúa có trong Chúa, Chúa đều ban hết cho gia đình. Ađam và Evà sống tình thân nghĩa thiết với Thiên Chúa và với nhau, rất hạnh phúc, không phải đau khổ và không phải chết. Nhưng rồi con người tự tách ra khỏi Đấng đã dựng nên họ. Thế là đánh mất tất cả, tình nghĩa vợ chồng phân tán, hết anh em (huynh đệ tương tàn), hết hòa bình, hết tình yêu, cái đẹp và sự thật. Hậu quả là từ đó cho đến nay gia đình luôn ở trong tình trang bị đe dọa do tội lỗi, phá thai, coi thường người già, bất hiếu, sống chung, ly dị.
Tuy nhiên, Thiên Chúa không bỏ rơi gia đình. Vì gia đình được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa trong tình yêu. Nếu Thiên Chúa không yêu thương chúng ta thì Ngài không tạo dựng nên chúng ta. Ngài không dựa vào những gì chúng ta làm, hay thành quả chúng ta có được, Ngài chỉ nhờ vào công nghiệp của Con Ngài là Đức Giêsu giáng thế. Ngài yêu thương chúng ta vô bờ bến. Không ai yêu chúng ta bằng Thiên Chúa. Ngài yêu chúng ta hơn cả chúng ta yêu chúng ta. Muốn cứu vớt gia đình nhân loại, Thiên Chúa đã chọn một gia đình để đến cứu vớt! Đẹp biết bao khi nhìn vào hang đá chúng ta thấy Chúa Cứu Thế đến trần gian, đã chọn sinh ra trong một gia đình nhân loại, mà chính Người đã thiết lập.
Trong buổi triều yết thứ Tư 17/12/2014, Đức Thánh Cha Phanxicô nói rằng gia đình là “quà tặng tuyệt vời mà Chúa ban cho thế gian từ thuở ban đầu khi Ngài trao cho Adam và Eve sứ mạng sinh sôi nảy nở cho đầy mặt đất (x. St 1, 28); quà tặng mà Chúa Giêsu đã khẳng định và ghi dấu vào Tin Mừng của Người”.
Đức Thánh Cha nói rằng: “Như Đức Mẹ Maria và Thánh Giuse đã làm, trước tiên mỗi gia đình Kitô giáo phải tiếp đón Chúa Giêsu, lắng nghe Người, trò chuyện với Người, che chở Người, bảo vệ Người, lớn lên với Người; và bằng cách này, làm cho thế giới tốt đẹp hơn. Chúng ta hãy dành chỗ trong tim và dành những ngày sống cho Chúa. Mẹ Maria và Thánh Giuse cũng đã làm như vậy, và điều này không phải dễ dàng: họ đã phải vượt qua biết bao nhiêu khó khăn! Đó không phải là một gia đình giả tạo hay không thật. Gia đình Nagiarét mời gọi chúng ta tái khám phá ơn gọi và sứ mạng của mỗi gia đình. Vì vậy những gì đã xảy ra trong ba mươi năm ở Nagiarét cũng có thể xảy ra với chúng ta: làm cho tình yêu, chứ không phải ghen ghét, trở nên bình thường; việc giúp đỡ lẫn nhau trở thành điều phổ biến, thay vì sự thờ ơ và thù nghịch. Không phải ngẫu nhiên mà Nagiarét có nghĩa là ‘người gìn giữ’, như Tin Mừng cho chúng ta biết, Mẹ Maria ‘giữ gìn tất cả những điều ấy trong lòng’. Kể từ đó, mỗi khi có một gia đình giữ gìn mầu nhiện này, ngay cả khi gia đình đó ở vùng ngoại biên của thế giới, mầu nhiệm của Con Thiên Chúa, mầu nhiệm Chúa Giêsu đến để cứu độ chúng ta, và Người đến để cứu rỗi thế gian”.
Noi gương Mẹ Maria và Cha thánh Giuse, mỗi gia đình Kitô giáo hãy đón rước Chúa Giêsu, lắng nghe Người, nói chuyện với Người, gìn giữ Người, che chở Người, lớn lên với Người, và như thế chúng ta mới phúc âm hóa gia đình, canh tân giáo xứ và cải tiến thế giới được. Hãy dành cho Chúa một chỗ trong trái tim và ngày sống của chúng ta. Chúng ta hãy phó thác gia đình nhân loại nói chung, và gia đình chúng ta nói riêng cho Thánh Gia Thất che chờ phù trì.
Lạy Ba Ngôi cực thánh ở trần gian là Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Giuse, xin cầu cho chúng con. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
===============
Suy niệm 3
LẮNG NGHE LỜI CỦA CON CHÚA
Qua Lời Tổng Nguyện của Lễ Thánh Gia Thất, hôm nay, các nhà phụng vụ muốn chúng ta ý thức rằng: Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin Chúa làm cho chúng ta cũng biết học đòi mà ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời.
Hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời, nếu chúng ta luôn biết vâng phục thánh ý Chúa, như trong bài đọc một của giờ Kinh Sách, nhân khi đề cập đến những mối tương giao trong gia đình, thánh Phaolô gợi lại mầu nhiệm tình yêu giữa Đức Kitô và Hội Thánh. Kẻ làm con, hãy vâng lời cha mẹ theo tinh thần của Chúa, vì đó là điều phải đạo. Theo luật Chúa đã truyền, con cái phải tôn kính cha mẹ. Cùng với Đức Maria và ông Giuse, Chúa Giêsu trở về Nadarét, sống vâng phục các ngài.
Hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời, nếu chúng ta biết chu toàn sứ vụ mà Chúa đã ủy thác cho chúng ta, như trong bài đọc hai của giờ Kinh Sách, Đức Giáo Hoàng Phaolô VI nói: Nadarét là trường học để ta khởi sự tìm hiểu cuộc đời của Đức Giêsu; đó là trường học của Tin Mừng... Hãy vui mừng mà gắng nên hoàn thiện, hãy khuyến khích lẫn nhau, hãy đồng tâm nhất trí và ăn ở thuận hòa. Hãy đem hết tâm hồn mà hát ca chúc tụng Thiên Chúa. Bất cứ làm việc gì, anh em hãy làm cho tận tâm như thể làm cho Chúa.
Hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời, nếu chúng ta luôn ý thức mình là con, và luôn ở mãi trong nhà Chúa, như trong bài đọc một của Thánh Lễ, sách Samuen Quyển I cho thấy: Mọi ngày đời ông Samuen sống, ông sẽ được nhượng cho Đức Chúa. Trong bài Đáp Ca, Thánh Vịnh 83, vịnh gia đã kêu xin: Lạy Chúa, phúc thay người ở trong nhà Chúa. Lạy Chúa Tể càn khôn, cung điện Ngài xiết bao khả ái. Mảnh hồn này khát khao mòn mỏi mong tới được khuôn viên đền vàng. Cả tấm thân con cùng là tấc dạ những hướng lên Chúa Trời hằng sống mà hớn hở reo mừng. Trong bài đọc hai của Thánh Lễ, thánh Gioan nói: Chúng ta được gọi là con Thiên Chúa, mà thực sự chúng ta là con Thiên Chúa.
Câu Tung Hô Tin Mừng, mà các nhà phụng vụ đã chọn cho ngày lễ hôm nay là: Lạy Chúa, xin mở lòng chúng con, để chúng con lắng nghe lời của Con Chúa. Trong bài Tin Mừng, thánh Luca tường thuật lại: Cha mẹ Đức Giêsu tìm thấy con đang ngồi giữa các bậc thầy. Chúng ta hãy mở lòng, lắng nghe lời của Con Chúa nói với chúng ta qua gia đình Nadarét: Nơi gia đình Nadarét, chúng ta học quan sát, lắng nghe, chiêm niệm và thấu hiểu ý nghĩa sâu xa và huyền diệu của việc Con Thiên Chúa xuất hiện cách đơn sơ và khiêm tốn. Chúng ta học được phương pháp giúp ta hiểu Đức Kitô là ai qua khung cảnh nơi Người cư ngụ giữa chúng ta: địa điểm, thời gian, phong tục, ngôn ngữ, nghi lễ tôn giáo, và tất cả những gì Người đã sử dụng để mặc khải chính mình cho thế gian. Nơi gia đình Nadarét, mọi sự đều lên tiếng, mọi sự đều có ý nghĩa. Trong trường học này, chúng ta cần phải có một kỷ luật thiêng liêng, nếu chúng ta muốn tuân theo giáo huấn của Tin Mừng và trở thành môn đệ của Đức Kitô. Chúng ta phải thật lòng mong muốn trở lại làm trẻ thơ, và đến học nơi ngôi trường Nadarét khiêm nhu nhưng cao cả này. Chúng ta phải khao khát được ở gần bên Đức Maria để bắt đầu học lại, phải sống như thế nào và tìm hiểu các chân lý của Thiên Chúa khôn ngoan siêu việt dường bao trong sự thinh lặng, trong lao tác hằng ngày, và trong tình liên đới với tất cả mọi người. Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Ước gì chúng ta cũng biết học đòi mà ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời. Ước gì được như thế!
Emmanuel Nguyễn Thanh Hiền, OSB
===============
Suy niệm 4
Tìm Con Bị Lạc
Hc 3,3-7.14-17; Cl 3,12-21; Lc 2,41-52
Trình thuật Tin Mừng Luca hôm nay kể chuyện “tìm trẻ lạc” của Thánh Gia Nazareth. Đầu câu chuyện thật bình thường giản đơn: cả nhà đi lễ xa. Nhưng không đơn giản vì lễ xong cậu bé Giêsu thật liều lĩnh, dám tự ý “ở lại” Đền Thờ, chốn đô thành xa xăm, mà cha mẹ không hay biết, để gặp gỡ các bậc thầy Do Thái, một cuộc gặp gỡ đến… quên đường về! Ngày nay nếu chúng con tha thiết với sứ vụ, dịp nào may mà gặp được tâm hồn khao khát lắng nghe, nếu cũng say sưa quên mọi sự thì hay biết mấy! Nếu chúng con từng “gặp gỡ Chúa”, rồi gặp được những tâm hồn đồng cảm, khao khát đón nhận thì thật hạnh phúc. Chúng con sẽ say mê chia sẻ hạnh phúc gặp gỡ, khi người nghe cảm nhận được thì niềm vui hạnh phúc sẽ tăng lên gấp đôi và còn lan tỏa như men.
Bé Giêsu mới mười hai tuổi, vẫn là lứa tuổi thiên thần ngây thơ, dễ thương dễ mến. Vậy mà cậu đã một phen làm cha mẹ phải “rụng rời tay chân”, hoảng hết cả hồn! Dù mỏi mệt cũng đã về được một ngày đường, ông bà tức tốc quay lại tìm hỏi mọi người quen biết mà vẫn không thấy tăm hơi, đành khổ sở lộn lại Đền Thờ tìm kiếm. Ngày nay hiện đại, có nhiều phương tiện, điện thoại hoặc nhờ cảnh sát, nhưng nếu bị lạc mất con thì vẫn còn khốn khổ trăm bề.
Phải mất ba ngày sau, ông bà mới tìm thấy thì ui chao! con mình đang làm “thần đồng”, ngồi giữa các bậc thầy mà phỏng vấn, thuyết giảng làm họ kinh ngạc. Lần này không phải chỉ rụng rời tay chân, mà cha mẹ còn trố mắt đứng tim, vì không thể hiểu con mình. Cha chẳng nói lời gì, Mẹ chỉ biết buông mỗi câu: “Con ơi! sao con lại làm cho cha mẹ như thế? Con thấy không? cha con và mẹ đây đang phải cực lòng tìm con!” (Lc 2,48). Một lời trách nhẹ nhàng, đầy yêu thương mà kính trọng. Cậu con lại trả lời một câu lạ hoắc, không đồng cảm hay hối hận, làm cho cha mẹ càng trố mắt: “Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?” (Lc 2,49). Tuy không hiểu được câu trả lời của con, nhưng Mẹ Maria hằng ghi nhớ và suy niệm trong lòng. Cuộc suy gẫm này thật lâu dài và đau đớn. Mẹ chỉ hiểu thấu mầu nhiệm đó khi đứng dưới chân Thập giá của con trong ngày tử nạn, khi Trái Tim Mẹ bị “đâm thấu” cùng Con.
Lạy Thánh Gia Chúa Giêsu, Đức Maria và thánh Cả Giuse! Thánh Gia là mẫu gương sáng cho mỗi người chúng con trong đời sống gia đình. Xin cho chúng con biết chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mỗi người nơi gia đình chúng con. Xin Thánh Gia Thất luôn yêu thương che chở, nâng đỡ và đồng hành với mỗi gia đình chúng con trên biển đời trần thế. Amen.
Én Nhỏ
