Suy niệm Tin Mừng Chúa nhật 17 Thường niên năm B

NĂM CHIẾC BÁNH VÀ HAI CON CÁ
Ga 6, 1-15
Chúa Giêsu đã từng phán: “Người ta sống không nguyên bởi bánh, mà còn bởi mọi lời do miệng Thiên Chúa phán ra” (Mt 4,4). Nhưng qua việc hóa bánh ra nhiều cho dân chúng ăn, Ngài cũng muốn công bố rằng: Người ta sống không nguyên bởi Lời Chúa, mà còn sống bởi bánh nữa. Điều này không ngược với điều trên nhưng bổ sung cho nhau, và rất đúng cho hoàn cảnh thực tế trước mắt. Con người không chỉ là tinh thần cũng không chỉ là thể chất, mà là cả hai. Chúa Giêsu quan tâm tới con người toàn diện, không duy tâm cũng không duy vật, mà “duy” nơi Thiên Chúa để con người được sống và sống dồi dào.
Sứ mạng của Chúa Giêsu là nhằm cứu vớt nhân loại tội lỗi, nhưng điều đó có nghĩa gì khi con người phải đói khát, phải sống trong cùng khổ mà không được cứu giúp. Thật ra, trường hợp của dân chúng ở đây chẳng đến nỗi nào, cho họ ra về cũng chẳng sao, nhưng Chúa Giêsu lại nhạy cảm đối với niềm vui và nỗi khổ của con người. Tình thương sâu xa từ trái tim nhân lành đòi Ngài phải hành động ở mức độ cao nhất.
Thế nhưng để cho năm ngàn người một bữa ăn nơi hoang địa thì các môn đệ đành bó tay, không thể kham nổi: “Chúng ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây?”. Cũng may có em bé dâng tặng năm chiếc bánh và hai con cá, “nhưng với bằng ấy người thì thấm vào đâu!”. Nhưng khi con người bất lực thì Thiên Chúa lại ra tay. Từ sự dâng trao tuy nhỏ bé nhưng là tất cả tấm lòng, Chúa Giêsu đã cho dân chúng một bữa ăn no nê.
Chúng ta thấy hết mọi hoạt động của Chúa Giêsu tập trung vào những con người cụ thể, chứ không nơi đền thờ hay hội đường. Cứ mở sách Phúc Âm ra, lúc nào ta cũng thấy Ngài ở ngoài đường, đang tiếp xúc, đang gặp gỡ, đang cứu giúp, đang phục vụ... Lo cho người ta về thể chất chính là cách biểu lộ tình thương cụ thể nhất. Tiêu chuẩn ngày phán xét cũng chỉ là thể hiện tình yêu thương: cho kẻ đói ăn, cho kẻ khát uống, cứu giúp kẻ đau yếu, tật nguyền, thăm viếng kẻ tù đày.
Chúa Giêsu thương người nghèo đến nỗi Ngài nói với người thanh niên: “Hãy đi bán những gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời…” (Mc 10, 21). Đúng là ta còn phải lo cho những người thân của mình, còn những bổn phận và trách nhiệm khác nữa, nhưng nhớ rằng đó không phải là những khuôn đúc cứng ngắc, phiến diện, làm tê liệt đời sống tinh thần. Sống phẩm chất cao nhất của đời Kitô hữu là sống dưới tác động của Thánh Thần, Đấng luôn khai mở sự sống và tình yêu trong ta trước những nghịch cảnh của tha nhân.
Không thể nhắm mắt làm ngơ trước bao người đang lâm vào cảnh túng thiếu và đói rách xung quanh ta. Chúng ta không thể chỉ lo êm ấm cho gia đình mình hay chỉ lo trang hoàng nhà cửa mình, trong khi những người bên cạnh không có cơm ăn, thuốc uống, chết dần mòn trong cô đơn, bệnh tật và thất vọng. Làm như vậy ta cũng không hơn gì người phú hộ đối xử với người nghèo Ladarô. Hay như thầy tư tế và thầy Lêvi thấy một người anh em mình bị trấn lột trên đường Giêrikhô, nằm dở sống dở chết bên đường, thế mà bỏ mặc không cứu giúp.   
Cũng vậy, chúng ta không thể yên tâm ngồi đó xây cất những công trình nguy nga tráng lệ cho Giáo hội, đang khi đa số dân chúng còn đang sống trong cảnh cơ cầu. Giáo hội không tự xưng mình là Giáo hội của người nghèo đó sao? Mà Giáo hội là ai đây nếu không phải là chúng ta? Dĩ nhiên, Giáo hội không làm công việc của xã hội, không giải quyết vấn đề dân sinh, vì thuộc quyền hạn của những người lãnh đạo đất nước, nhưng “không thể tách rời việc thờ phượng Thiên Chúa với việc chăm sóc người yếu kém, nghèo hèn. (FABC s. 41§2)
Chúa đâu chỉ ở trong nhà thờ, nhưng còn nơi những người nghèo khó. Ta dễ quên điều đó, cũng như thầy Tư tế và Lêvi chỉ lo tới Đền thờ dâng lễ mà bất chấp sự sống của người anh em mình trên đường Giêricô. Của lễ trong Đền thờ có nghĩa lý gì khi lòng nhân đã mất đi. Thiên Chúa “muốn lòng nhân chứ không phải hy lễ.” (Hs 6,6; Mt 9,13). Chúng ta cần có lòng yêu mến con người như Chúa Giêsu, cần đặc biệt quan tâm đến những anh chị em nghèo nàn bé mọn, nhưng trước hết, cần một lòng quảng đại như em bé để chia sẻ những gì mình có.
Cuộc sống không sợ thiếu lương thực, chỉ sợ thiếu những con người không mở lòng chia sẻ. Thế giới không sợ thiếu hoà bình, chỉ sợ thiếu những người xây dựng hoà bình. Nhân loại không sợ thiếu công lý, chỉ sợ con người không thực thi công lý. Là môn đệ Đức Giêsu, chúng ta phải là những người tiên phong mở lòng chia sẻ, xây dựng hòa bình, thực thi công lý. Chỉ như thế, chúng ta mới xứng xứng đáng là Kitô hữu.
Cầu nguyện
Lạy Chúa Giêsu!
Chúa chính là niềm vui ơn cứu độ,
Đấng đem lại hạnh phúc cho con người,
cho cuộc đời được đổi mới đẹp tươi,
cho cuộc sống muôn nơi ánh sáng ngời.
Chúa không chỉ hy sinh sống nghèo khó,
mà còn sống cho những kẻ khó nghèo,
Chúa không chỉ lo rao giảng Nước Trời,
mà còn cứu chữa cho người bệnh tật,
không chỉ canh tân đời sống tinh thần,
mà còn đem ơn lành cho xác thân.
Trái tim Chúa đã động lòng trắc ẩn,
thấy đám dân đang bụng đói theo Ngài,
với năm chiếc bánh và hai con cá nhỏ,
Chúa đã biến ra cho họ bữa ăn no.
Phép lạ đã xảy ra nhờ lòng quảng đại,
với sự góp phần đem lại của con người,
mặc dù Chúa quyền phép làm được tất cả,
nhưng kết quả là sự cộng tác của con.
Hôm nay còn biết bao người nghèo đói,
đang lầm than vất vưởng giữa chợ đời,
có chủ trương phải xóa đói giảm nghèo,
nhưng rồi chẳng mấy ai dám sống theo.
Kẻ giàu có càng đầu cơ tích trữ,
mặc ai chết cứ cất giữ cho mình,
nạn tham nhũng càng gây thêm đói khát,
cũng vì sự bạc ác của thế nhân.
Xin cho con cứ mở lòng chia sẻ,
để Chúa lại làm nên việc lạ lùng,
hầu cứu giúp những ai còn nghèo túng,
được mừng vui giữa những lúc cơ cùng. Amen.
Lm. Thái Nguyên

Suy niệm 5
TẠO KHÔNG GIAN
“Với ngần ấy người thì thấm vào đâu!”.
“Trao một khúc xương cho con chó không phải là bác ái! Dám chia sẻ với nó một khúc xương đang khi bạn cũng đói như nó mới là bác ái!” - Jack London!
Kính thưa Anh Chị em,
“Đang khi bạn cũng đói như nó!”. Câu nói vắn gọn của J. London đưa chúng ta về hình ảnh một cậu bé vô danh có lẽ cũng ‘đang đói’ mà Tin Mừng Chúa Nhật hôm nay đề cập. Ấy thế, chính cậu đã dám chia sẻ và đã ‘tạo không gian’ cho phép lạ của Chúa Giêsu.
Tin Mừng mời gọi bạn và tôi đồng nhất với cậu bé ấy vì lẽ cậu có một điều gì đó đáng học hỏi. Đối mặt với một đám rất đông đang đói, Philipphê và Anrê hơi bi quan, “Hai trăm quan tiền bánh cũng chẳng đủ cho mỗi người một chút”. Anrê thì biết cậu bé vốn có một ít thức ăn, nhưng kết luận “Với ngần ấy người thì thấm vào đâu!”.
Điều đáng ngạc nhiên là ngay lúc đó, Chúa Giêsu nói, “Cứ bảo người ta ngồi xuống!”; nghĩa là Ngài đã có trên tay những gì Ngài cần, tức là những gì cậu bé trao, trao lúc nào, không ai biết! Cậu bé đâu ngờ rằng, chính sự hào hiệp của cậu đã ‘tạo không gian’ cho Chúa Giêsu; nhờ đó, Ngài thoả mãn cơn đói của hơn 5.000 người. Êlisa - hình ảnh tiền trưng của Chúa Giêsu - thời các Vua đã có một phép lạ tương tự - bài đọc một. Rõ ràng, đây là những ‘bữa tiệc thần thánh’ báo trước tiệc Thánh Thể ban sự sống đời đời Chúa Giêsu sẽ mặc khải trong Tin Mừng Gioan. “Chúa thương rộng mở tay ban, đoàn con hết thảy muôn vàn thoả thuê!” - Thánh Vịnh đáp ca.  
Nhiều lúc trong cuộc sống, các nguồn lực chúng ta có quá nhỏ bé trước hoàn cảnh phải đối mặt, dù đó là ‘nguồn lực vật chất’, ‘nguồn lực thể chất’, ‘nguồn lực tinh thần’ hoặc ‘cảm xúc’. Chúng ta dễ thấy mình là một phiên bản của Anrê, “Với ngần ấy người thì thấm vào đâu!”. Đó là ‘loại’ câu hỏi kéo chúng ta xuống, làm mất sức mạnh, lòng yêu mến, nhất là mất lòng cậy trông! Chúng ta giới hạn quyền năng và tình yêu quan phòng của Thiên Chúa; đang khi lẽ ra phải “dám chia sẻ” và nỗ lực ‘tạo không gian’ cho Ngài.
Cậu bé chỉ cho đi những gì cậu có và điều tuyệt vời đã xảy ra! Nếu bạn và tôi làm những gì ít ỏi có thể, Chúa sẽ làm những gì còn lại theo những cách thức khiến chúng ta vô cùng ngạc nhiên. Ngài không phụ thuộc ai, nhưng sự đóng góp của chúng ta, dù nhỏ bé, có thể rất quan trọng: một cốc nước, một đồng tiền bà goá, một chút men hay một hạt cải! Chính cậu bé đã mở một cánh cửa cho Chúa Giêsu; nghĩa cử của cậu sẽ khởi đầu cho một giáo huấn vĩ đại Ngài sắp công bố: Bánh Từ Trời Ban Sự Sống Đời Đời!
Anh Chị em,
“Với ngần ấy người thì thấm vào đâu!”. Với lý do này, lý do khác, bạn và tôi thường tìm cách thoái thác. Tại sao? “Chúng ta tìm cách tích lũy và gia tăng những gì chúng ta có; chúng ta thích thêm vào, thêm nhiều hơn. Nhưng Chúa Giêsu yêu cầu chúng ta cho đi, bớt đi; Ngài thích chúng ta trừ đi, lấy đi một thứ gì đó để trao cho người khác. Chúng ta muốn nhân lên; Ngài muốn chúng ta giảm xuống khi chia sẻ, khi cho đi!” - Phanxicô. Đó cũng là những gì Phaolô hôm nay kêu gọi các tín hữu Êphêsô, “Anh em hãy sống cho xứng với ơn kêu gọi mà Thiên Chúa đã ban!” - bài đọc hai.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, con vào trần gian với đôi tay trống, con ra khỏi đó với đôi tay trơn. Cho con biết rằng, những gì con mang theo là những gì con ‘đã cho đi!’”, Amen.
Lm. Minh Anh, Tgp. Huế BÁNH HÓA NHIỀU
2V 4,42-44; Ep 4,1-6; Ga 6, 1-15
Đám đông dân chúng lũ lượt đi theo Đức Giêsu, bởi họ được chứng kiến những dấu lạ Ngài đã làm cho những kẻ đau ốm. Thấy đám dân đông đảo theo mình mệt mỏi đói khát, Ngài chạnh lòng muốn nuôi sống họ, Ngài “thăm ý” ông Philipphê: “Ta mua đâu ra bánh cho họ ăn đây?” (Ga 6,5b). Ngài “thử” ông vậy thôi, chứ Ngài đang chuẩn bị thực hiện một phép lạ cả thể.
Các môn đệ của Ngài lúc bấy giờ chỉ chứng kiến Ngài rao giảng, dạy dỗ, cắt nghĩa chuyện tâm linh, chứ đâu Thầy Giêsu lại đi lo nuôi ăn đám đông ngút ngàn. Nên các ông bàn lùi, muốn Ngài giải tán cho xong. Ông thì nại lý do không có tiền, có mà... “đến hai trăm quan tiền bánh cũng chẳng đủ cho mỗi người một chút.” (Ga 6,7). Ông thì xem lại “tầm tay” chỉ có năm chiếc bánh và hai con cá, thấm gì khối người đông ùn ùn thế kia? Không cầm lòng trước cơn đói khát của dân chúng, Đức Giêsu “biết mình sắp làm gì” nên vẫn ra lệnh bảo cho họ ngồi xuống “đồng cỏ” mà chuẩn bị giờ ăn. Đó là hình ảnh thật đẹp trong tình thương yêu, đoàn chiên được vị mục tử nhân lành cho nghỉ ngơi, nuôi ăn trên đồng cỏ xanh tươi.
Ngài dùng uy quyền làm bánh hóa ra nhiều, với cử chỉ “cầm lấy bánh, dâng lời tạ ơn, rồi phân phát cho những người ngồi đó.” (Ga 6,11). Đây là hình ảnh báo trước việc Đức Giêsu sẽ lập Bí tích Thánh Thể để ở lại và nuôi dưỡng chúng ta mỗi ngày. Ngài là Đấng ban bánh, chính Ngài là bánh trao ban cho mọi người. Dưới cái nhìn của các môn đệ và dân chúng ngày xưa, nhìn vào thực lực sẵn có, họ không ngờ Đức Giêsu thực hiện được phép lạ bánh hóa nhiều nuôi năm ngàn người ăn no nê, lại còn dư mười hai thúng, nên cứ nại vào những khó khăn trước mắt.
Ngày nay cũng vậy, sự Hiện Diện của Chúa, làm của ăn nuôi dưỡng các Kitô hữu mỗi ngày mãi mãi trong Bí tích Thánh Thể là điều khó tin. Một khi Thiên Chúa muốn, thì chẳng có điều gì là không thể, và thật diễm phúc cho những ai không thấy mà tin. Chỉ với năm chiếc bánh và hai con cá, Ngài làm cho ngàn ngàn người ăn dư thừa. Với Bí tích Thánh Thể, Ngài nuôi mọi người mọi thời cho đến tận thế là điều hoàn toàn có thể với cặp mắt đức tin, chỉ cần tôi biết tìm đến mà tận hưởng thần lương cao quý này.
Trình thuật dấu lạ hôm nay kết thúc với sự việc  dân chúng theo Ngài được nuôi ăn no nê thỏa sức, hơn cả dân Israel ngày xưa được ăn manna vừa đủ. “Có thực vực đạo”, họ tin Đức Giêsu là vị Ngôn sứ, Đấng phải đến thể gian. Đức Giêsu biết họ sắp đến bắt mình mà tôn  lên làm vua, để mãi mãi được no cái bụng, nhưng Ngài lại trốn lên núi một mình. Ngài không muốn làm ông vua thế gian, mà chỉ muốn làm Vua Nước Trời, Vua Tình Yêu trong tâm hồn, trong con tim của họ mà thôi.
Chúa ơi! chính Chúa đã dâng hiến chính mình làm hy tế trên Thập Giá cho nhân loại. Chính Chúa đã trở thành của ăn nuôi sống con từng ngày. Xin cho con biết tìm đến, mãi “đi theo” Chúa, để được tận hưởng no say, được dưỡng nuôi, được lớn lên, được tăng sức mà vượt qua hành trình trần thế đầy khó khăn vất vả hôm nay.
Én Nhỏ