Thứ nhất, những ai có tâm hồn nghèo khó sẽ vào được thiên đàng. Chúa Giêsu tuyên bố rằng: “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ.” Người có tâm hồn nghèo khó ở đây được hiểu là những người luôn cậy dựa vào Thiên Chúa. Họ ý thức được rằng mọi sự họ có đều là do Chúa ban. Họ không kiêu ngạo, không cậy dựa vào sức mình nhưng nỗ lực lao động và làm việc trong sự tin tưởng phó thác vào Thiên Chúa. Tâm hồn nghèo khó cũng là tâm hồn biết tri ân Thiên Chúa vì chân nhận Thiên Chúa là Đấng ban phát mọi sự. Như thế, tâm hồn nghèo khó không phụ thuộc vào việc giàu hay nghèo. Một người giàu vẫn có thể có tâm hồn nghèo nếu người đó biết cảm tạ Thiên Chúa. Một người nghèo không tìm kiếm và trông cậy Thiên Chúa nhưng tìm kiếm và cậy dựa vào những thứ khác, người nghèo đó không có tâm hồn nghèo khó.
Thứ hai, thiên đàng là nơi dành cho những ai hiền lành. Chúa Giêsu nói “phúc thay ai hiền lành vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.” Người hiền lành ở đây là những người sống hiền hòa, không thích cãi vã, tranh giành. Họ không thích hơn thua với người và với đời bởi lẽ đối với họ, Thiên Chúa mới là chỗ cậy dựa vững chắc nhất. Trong cuộc sống, những người sống hiền lành như thế thường phải chịu nhiều thiệt thòi. Tuy nhiên, so với phần thưởng Nước Trời mà Thiên Chúa ban cho, những thiệt thòi đó dường như không có gì đáng kể.
Thứ ba, thiên đàng là nơi dành cho những ai sầu khổ. Chúa Giêsu nói: “Phúc thay ai sầu khổ, vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.” Người sầu khổ ở đây là những người bất hạnh, không được may mắn, nhất là những người phải chịu đau khổ vì sống theo lương tâm ngay thẳng của mình. Đau khổ của họ sẽ không tồn tại mãi vì chính Thiên Chúa sẽ an ủi họ khi họ biết đặt niềm tin cậy vào Ngài.
Thứ tư, thiên đàng là nơi dành cho những người công chính. Chúa Giêsu nói: “Phúc thay ai khát khao nên người công chính, vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng.” Người khát khao nên người công chính ở đây là người ước mong sống theo những gì Chúa truyền dạy vì tin cậy vào Chúa. Họ không sống man trá, bất chính không phải vì sợ bị Chúa trừng phạt. Đúng hơn, họ không muốn xa rời Thiên Chúa và không muốn sống trái với lương tâm ngay thẳng của mình. Sống công chính, ngay thẳng không hề dễ dàng bởi vì lối sống như vậy đòi buộc sự hi sinh, từ bỏ. Người sống công chính còn phải gánh chịu nhiều thiệt thòi và bị loại trừ, thậm chí bị bách hại chỉ bởi vì họ dám nói không trước những hành vi bất chính. Tuy vậy, dù hoàn cảnh ra sao, những ai khát khao sống công chính sẽ cảm nếm sự bình an sâu xa trong tâm hồn, sự bình an đến từ niềm cậy trông vào Thiên Chúa là Đấng làm chủ cuộc đời của họ.
Thứ năm, thiên đàng là nơi dành cho những ai có lòng thương người. Chúa Giêsu nói: “Phúc thay ai xót thương người, vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.” Trong tin mừng Matthêu, người có lòng xót thương là người biết tha thứ cho người lầm lỗi và biết tha nợ cho người không có khả năng hoàn trả. Người có lòng xót thương còn là người sẵn sàng giúp đỡ người trong cơn hoạn nạn. Phần thưởng dành cho những người có lòng thương xót là được Thiên Chúa thương xót lại, nghĩa là họ sẽ được tha thứ và được cho hưởng hạnh phúc vĩnh cửu nơi thiên đàng.
Thứ sáu, thiên đàng là nơi dành cho những ai có tâm hồn trong sạch. Chúa Giêsu nói: “Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch, vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.” Người có tâm hồn trong sạch không chỉ là những người sống thanh khiết, không đam mê sắc dục. Đúng hơn, người có tâm hồn trong sạch là người yêu mến Thiên Chúa hết lòng. Trong trái tim họ, Thiên Chúa luôn có vị trí trước hết và trên hết. Người có tâm hồn trong sạch không yêu mến Thiên Chúa cách nửa vời hay chỉ yêu mến trên đầu môi chót lưỡi mà thôi. Trái lại, lòng yêu mến Thiên Chúa xuất phát từ tận đáy lòng. Do đó, những lời nói và hành động bên ngoài của họ đồng nhất với tấm lòng bên trong của họ.
Thứ bảy, thiên đàng là nơi dành cho những ai biết xây dựng hòa bình. Chúa Giêsu nói: “Phúc thay ai xây dựng hoà bình, vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.” Người xây dựng hòa bình là người đứng ở bên ngoài vòng xoáy của xung đột và cạnh tranh vốn phổ biến trong mọi lãnh vực kinh tế, xã hội, chính trị. Họ có thể thoát ra ngoài xung đột chia rẽ là vì họ không còn những tham vọng vị kỷ. Nói cách khác, khi không còn đặt mình làm trung tâm mà chỉ lấy Chúa làm trung tâm, họ có thể sống hài hòa với mọi người và với thiên nhiên. Nhờ đó, họ góp phần xây dựng một thế giới hòa bình.
Ai cũng muốn vào thiên đàng, nhưng vào thiên đàng chưa bao giờ là điều dễ dàng. Tuy nhiên, cái gì càng khó thì càng quý giá. Có lẽ điều cần thiết nhất là có một tâm hồn nghèo khó, tức là tâm hồn yêu mến Chúa hết lòng và cậy dựa vào một mình Chúa. Với ơn Chúa trợ giúp thì không có gì là không thể. Các thánh nam nữ trên thiên đàng là những chứng nhân hùng hồn rằng ai cũng có thể vào thiên đàng. Tuy sống ở dưới đất, nhưng lòng chúng ta không quên hướng về trời cao, về thiên đàng, là quê hương đích thực của mỗi người chúng ta.
Phanxicô Xaviê Nguyễn Quang Tuấn, SJ
…………
[1] Mt 5,1-12a
