Người Công Giáo chúng ta thật diễm phúc vì nhận ra vai trò Mẫu Tử nơi Mẹ Maria trên và trong cuộc đời của mình. Đây là ân ban lớn lao mà Thiên Chúa trao tặng cho nhân loại nói chung và cho mỗi người chúng ta nói riêng.
Thiên Chúa thật kỳ diệu, đã an bài cho con người trên trần gian phải được sinh ra bởi một người phụ nữ. Vì thế, không ai xuất hiện trong cuộc đời này mà không có một người mẹ. Người mẹ ấy đã cưu mang, sinh thành, dưỡng dục chúng ta nên người.
Tuy nhiên, muốn có một người con khôn lớn, thảo hiền, người mẹ đã không khỏi: “Một nắng hai xương, tần tảo ngược xuôi” để kiếm từng đồng tiền, bát gạo nuôi con. Hơn nữa, nhiều đêm trái gió trở trời, mẹ đã phải thức trắng vì con: “Gió mùa thu mẹ ru con ngủ…năm canh chầy…thức đủ vừa năm…”, và đến tuổi cắp sách tới trường thì: “Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi. Khó đi mẹ dắt con đi. Con đi trường học, mẹ đi đường đời”. Thật là: “Lòng mẹ bao la như biển Thái Bình”;
Công khó, khổ đau và hy sinh của người mẹ không ai kể cho xiết. Tình yêu của mẹ không gì sánh bằng. Vì thế: "Dù đi cuối đất cùng trời, không bằng nghe thấy những lời mẹ ru" (Ca Dao).
Cảm nghiệm được tình mẹ cao quý như vậy, nên đã có người thốt lên: “Mẹ là tất cả, là niềm tự hào, là hạnh phúc, là báu vật mà Thượng Đế đã ban tặng cho con”.
Với người Công Giáo, chúng ta còn có một người Mẹ khác, Mẹ đó chính là Đức Maria.
Mẹ là người Phụ Nữ ưu phẩm hơn mọi bà mẹ trần gian, vì: “Thiên Chúa đã cho Mẹ được nên cao cả hơn mọi loài” (Thánh Andrê thành Crete). Mẹ cũng là Mẹ của mọi người hiện hữu trên thế gian. Người Mẹ này đã và sẽ yêu thương chúng ta bằng tình yêu rộng lớn trong ân sủng. Tình yêu ấy bắt nguồn từ Thiên Chúa nơi Con Một của Người là Đức Giêsu trong vai trò Trưởng Tử của mọi loài thọ sinh.
Nếu hình ảnh, cuộc sống và những hy sinh của người mẹ trần gian đã làm cho chúng ta không ngớt cảm phục, ca ngợi và biết ơn, thì Mẹ Maria còn là Đấng mà chúng ta phải ngợi khen, hiếu thảo và yêu mến gấp bội, bởi vì Mẹ yêu chúng ta bằng tình yêu trổi vượt trên mọi tình yêu của các bà mẹ trần gian.
Để hiểu rõ hơn về tình yêu giữa Mẹ Maria với con cái, chúng ta cùng nhau nhìn lại vai trò của Mẹ trong cuộc đời và sứ vụ của Đức Giêsu, nơi Giáo Hội và mỗi người. Đồng thời, qua đó, trong tư cách là con, mỗi người cũng cần phải ưu tư về bổn phận thảo hiếu với Mẹ cách thiết thực, để tình yêu của Mẹ dành cho ta ngày thêm thắm thiết, mặn mà, nhất là chúng ta sẽ được hưởng nhiều ân huệ thiêng liêng nơi Mẹ trong vai trò Từ Mẫu của chúng ta.
1. Tình Mẫu Tử nơi Mẹ Maria trong cuộc đời Chúa Giêsu
Kinh Thánh đã diễn tả: “Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người đàn bà” (Gl 4,4).
Quả thật, từ lúc Mẹ nói lời “xin vâng” (x. Lc 1,38), Ngay lập tức, Mẹ đã chính thức trở thành Mẹ của Ngôi Hai Thiên Chúa là Thánh Tử Giêsu. Cũng kể từ lúc đó, Mẹ chính thức cưu mang “Hòm Bia Thiên Chúa” (x. Xh 25, 10-11,17-18), nên Mẹ đã trân quý và kính cẩn kho báu của cả nhân loại đang cư ngụ trong cung lòng mình. Vì thế, Mẹ đã trở thành người diễm phúc hơn mọi người phụ nữ, bởi lẽ: “Đức Giêsu, con lòng bà gồm phúc lạ” đang hiện diện trong lòng dạ của Mẹ.
Suốt cuộc đời Mẹ luôn gắn bó với Đức Giêsu như hình với bóng. Mẹ đã không ngừng dõi bước Thánh Tử Giêsu trong gia đình Nazareth suốt 30 năm trường.
Trong thời gian này, chỉ với một câu Kinh Thánh mà tác giả Tin Mừng Luca trình thuật trong bối cảnh Đức Giêsu ngồi giữa những bậc thầy Dothái lúc 12 tuổi khi lên dự lễ tại đền thờ Giêrusalem và Mẹ tưởng rằng Ngài đi lạc..., lòng mẹ đã đau đớn và nỗi lo lắng dâng trào trong tâm hồn. Nên sau những ngày vất vả tìm con, khi gặp lại... niềm vui vỡ òa qua lời trách yêu: “Con ơi, sao con lại làm thế! Con có biết cha và mẹ đã vất vả tìm con?” (x. Lc 2, 46). Qua câu nói này, tác giả muốn diễn tả trọn vẹn tình Mẫu Tử của Mẹ đối với Đức Giêsu.
Sự gắn bó ấy còn được thể hiện ngay từ giây phút đầu tiên của sứ vụ Đấng Cứu Thế, Mẹ đã hiện diện cùng với Con Yêu trong tiệc cưới Cana (x. Ga 2,5). Và chúng ta cũng thấy suốt 3 năm rao giảng Tin Mừng của Đức Giêsu, Mẹ vẫn luôn dõi bước đồng hành và hiện diện bằng nhiều cách thế (x. Mt 12,47).
Đỉnh cao của cuộc đồng hành, ấy chính là theo sát Con Yêu trên các chặng đường thương khó, để như tiếp thêm sức mạnh cho Đức Giêsu nhằm hiệp thông cứu chuộc với Con của mình (Đàng Thánh Giá, nơi thứ 4). Lời của cụ già Simêon năm xưa đã ứng nghiệm trọn vẹn nơi cuộc đời của Mẹ: “Một lưỡi gươm sẽ đâm thấu tâm hồn bà” (Lc 2, 33).
Cuối cùng, Mẹ đã đón nhận gia sản quý giá mà Đức Giêsu trối lại cho Mẹ trên Thánh Giá, đó là đón nhận Giáo Hội qua hình ảnh Gioan: “Này là con Bà” (Ga 19,26).
2. Tình Mẫu Tử nơi Mẹ Maria trong đời sống của Giáo Hội và mỗi người chúng ta
Kể từ khi Mẹ đón nhận lời trăn trối của Đức Giêsu, con yêu dấu của Mẹ trên Thánh Giá, để đón nhận thánh Gioan làm con của mình. Mẹ cũng đón nhận cả nhân loại trong vai trò Hiền Mẫu. Ngay sau khi an táng Người Con Chí Ái, Mẹ đã trở về với các Tông đồ để cùng cầu nguyện với các ông, giúp các ông lãnh nhận Chúa Thánh Thần (x. Cv 1, 14). Sự hiện diện đầy Từ Mẫu này cho thấy: “Mẹ đã chuẩn bị, đã chứng kiến ngày công khai hoá Giáo Hội, cũng như Mẹ đã sinh Giáo Hội trong Chúa Giêsu. Mẹ thực là Mẹ Giáo Hội” (x ĐHV số 929).
Vì thế, lòng Mẹ đã không yên khi nhìn thấy con cái của mình bị khổ sai tụy điều, nên nhiều cách, Mẹ đã cứu Giáo Hội khỏi biết bao hiểm nguy cả phần xác lẫn phần hồn, vì: “Mẹ là đô thị an toàn, mọi người vào ẩn mình nơi Mẹ đều được an toàn" (Thánh Gioan Đamascenô); và “Mẹ Maria là tàu cứu vớt người ta khỏi chìm trong biển lửa đời đời" (Thánh Bênađô); nên: "Dầu tội lỗi đến đâu, nếu tôn sùng Mẹ, cũng không hư mất đời đời được” (Thánh Hilariô, Tiến sĩ Giáo hội). Mẹ cũng đã hiện ra ở nhiều nơi và ban những sứ điệp nhằm mời gọi con cái mình trung thành với Thiên Chúa, cải thiện đời sống để được hạnh phúc và xứng đáng hưởng ơn cứu chuộc (x. Sứ điệp Fatima).
Có thể nói, Mẹ đã không bao giờ chối bỏ lời nguyện xin của con cái, nếu điều ta xin có ích cho phần hồn, vì: “Danh thánh Mẹ chứa chan bao ơn phúc!", nên: “Đức Maria quá đỗi khoan dung” (Thánh Bonaventura). Hơn nữa: “Mẹ Maria không chỉ đến với chúng ta khi chúng ta kêu cầu Mẹ, nhưng ngay cả một cách tự nguyện, Mẹ đi trước để gặp gỡ chúng ta” (Thánh Giêrônimô).
Cảm và thấy được vai trò ưu tuyển của Mẹ trước nhan Thiên Chúa, nên Ngày 29/4/1965, ĐGH Phao-lô VI ban hành Thông điệp “Mense Maio” với chủ đề “Cầu nguyện trong Tháng Năm cho sự duy trì nền hoà bình”. Trong thông điệp này, Đức Thánh Cha đã giải thích rõ: “Bởi vì Tháng Năm là một động lực mạnh mẽ cho việc cầu nguyện thường xuyên và sốt sắng hơn, và bởi vì những lời khẩn cầu của chúng ta sẽ dễ dàng chạm đến trái tim từ ái của Đức Maria trong suốt Tháng Năm này, đó là một thói quen rất được ưa chuộng mà các vị tiền nhiệm của Tôi chọn tháng này dâng kính Đức Maria, nhằm thôi thúc dân Kitô giáo dâng những lời nguyện chung với nhau bất kỳ lúc nào nhu cầu của Giáo Hội đòi hỏi hoặc khi có những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng đe doạ nhân loại” (số 3); Ngài nói thêm: “Đức Maria là người đã trải qua những mối lo âu và vất vả của cuộc sống trần gian, những mệt mỏi của công việc nặng nhọc hằng ngày, những gian khổ và thử thách của kiếp nghèo, và những nỗi buồn sầu trên đồi Can-vê; nguyện xin Mẹ đến cứu giúp những nhu cầu của Giáo Hội và của toàn thể nhân loại” (Tđ “Mense Maio”, số 12).
Riêng với Giáo Hội Việt Nam, Mẹ đã tỏ tình yêu Mẫu Tử cách đặc biệt với Tổ Tiên và chúng ta ngày nay.
Thật vậy, từ khi đón nhận Tin Mừng cho tới hôm nay, dường như một Giáo Hội Việt Nam được sinh ra và lớn lên trong muôn vàn thử thách đau thương! Nào là nghèo đói, chiến tranh, loạn lạc, bắt bớ, cấm cách và bị giết chết... Trước những thực trạng đó, lòng Mẹ cũng như đang bị lưỡi gươm đâm thấu tận trái tim. Vì thế, nơi con tim Từ Mẫu, đã nhiều lần mở ra để diễn tả tình yêu dành cho con cái qua các lần hiện đến để bênh đỡ Giáo Hội và cứu giúp kẻ bần cùng.
Điển hình như tại La Vang – Huế, Mẹ đã hiện ra để bảo vệ, an ủi, bênh đỡ, củng cố đức tin, chữa lành bệnh tật và giải thoát khỏi sự sợ hãi. Không những thế, Mẹ còn hứa sẽ tiếp tục chuyển cầu cho con cái Mẹ nếu thành tâm đến cầu khẩn Mẹ tại nơi này.
Tại Trà Kiệu – Quảng Nam, trên nóc đền thờ, hình bóng Mẹ thật uy nghi, đôi tay không ngừng che chắn những viên đạn do tâm ác độc của những người thù nghịch với Giáo Hội đang ngày đêm phóng vào tín hữu. Thật cảm động khi đoàn con được núp dưới bóng Mẹ hiền. Vì thế, sự bình an được ngự trị vì có “Nữ Vương ban Sự Bình An” che chở.
Với địa danh La mã – Bến Tre, Mẹ đã thể hiện tình yêu thương đặc biệt khi hiển linh qua bức ảnh dưới tước hiệu Mẹ Hằng Cứu Giúp, để qua đó, Mẹ luôn lắng nghe những tiếng kêu cầu thống thiết của con cái và ra tay phù trợ...
Hay như nơi núi rừng huyền bí Tây Nguyên – Măng Đen; Tà Pao – Phan Thiết, Fatima – Bình Triệu – Sài Gòn... cũng là những nơi Mẹ không ngừng chuyển trao ân sủng của Chúa cho con cái Mẹ...
Chỉ cần nhắc đến một vài linh địa mà Mẹ đã chọn để thể hiện tình yêu với con cái của Mẹ, chúng ta cũng đủ để hiểu được lòng Từ Mẫu của Mẹ quả là: “Như nước trong nguồn chảy ra”. Đồng thời, nhân dịp này, chúng ta cũng nhìn lại vai trò của mỗi người trong tư thế là con, để thấy được bổn phận hiếu nghĩa của chúng ta với Mẹ như thế nào, hầu sống sao cho xứng đáng vai trò con cái đối với người Mẹ kính yêu của chúng ta.
3. Bổn phận hiếu nghĩa của chúng ta với Mẹ Maria trong tương quan từ mẫu
Trên Thánh Giá, sau khi trao phó thánh Gioan cho Đức Mẹ, liền sau đó, Đức Giêsu cũng đã trối Đức Mẹ cho thánh Gioan.
Qua biến cố này, Đức Giêsu đã muốn cho tình Mẫu Tử giữa Mẹ Maria và chúng ta ngày thêm khăng khít.
Vì thế, bổn phận hiếu nghĩa của chúng ta với Mẹ là điều rất quan trọng.
Hình ảnh thánh Gioan đón Mẹ Maria về nhà mình, đã nói lên lòng hiếu thảo đó.
Tuy nhiên, điều chúng ta cần đặt ra, đó là: sống hiếu thảo với Mẹ Maria thì sống như thế nào? Phải làm gì để thể hiện tinh thần đó?
Thiết nghĩ, những việc cụ thể sau sẽ làm cho chúng ta thể hiện lòng hiếu thảo với Mẹ cách thiết thực nhất, chắn chắn Mẹ sẽ vui lòng. Những việc đó là:
Trước tiên, chúng ta tôn kính Mẹ. Khi tôn kính Mẹ, chúng ta nhìn nhận Mẹ là Đấng Đầy Ơn Phúc, vì Thiên Chúa đã làm biết bao điều kỳ diệu nơi Mẹ. Mẹ trở nên người có phúc hơn mọi người phụ nữ, vì từ cung lòng Mẹ, Đấng Cứu Chuộc thế giới đã giáng sinh. Đây là ơn cao trọng mà mẹ đã được Thiên Chúa rủ thương đến phận Nữ Tỳ của mình. Trên trần gian này, từ thủa tạo thiên lập địa cho đến tận thế, không có ai và không một loài thụ tạo nào sánh bằng Mẹ. Chỉ mình Mẹ được Thiên Chúa ưu tuyển cách đặc biệt, nhiệm mầu, nên muôn đời sẽ khen Mẹ diễm phúc (x. kinh Manificat). Hơn nữa, việc: “Sùng kính Mẹ Maria là phương thế an toàn nhất để được ơn chết lành” (Thánh Gioan Bosco).
Thứ hai, chúng ta hãy tỏ lòng vâng phục Mẹ Maria hết lòng. Khi vâng phục Mẹ Maria, ấy là chúng ta noi gương chính người Anh Cả Giêsu, Ngài đã vâng lời Mẹ Maria cách yêu mến: "Ngài theo cha mẹ về Nazareth và vâng phục hai đấng" (x. Luca 2,41-52). Hay như trong tiệc cưới Cana, Đức Giêsu đã vâng lời Mẹ mà làm phép lạ hóa nước lã thành rượu ngon, mặc dù giờ của Ngài chưa đến! (x. Ga 2, 1-12)
Với chúng ta, vâng lời Mẹ, còn là việc mau mắn đáp lại lời Mẹ khuyên dạy trong các lần hiện ra. Chẳng hạn như: siêng năng suy gẫm Lời Chúa và đem ra thực hành; siêng năng lần hạt Mân côi; tránh xa dịp tội; cải thiện đời sống; ăn chay, cầu nguyện để khỏi sa trước cám dỗ.
Tiếp theo, là yêu mến Mẹ Maria: Thánh Gioan Berchmans đã nói: “Ai có lòng yêu mến Mẹ Maria sẽ được ơn bền đỗ”; và: “Ai có lòng sùng kính Đức Trinh Nữ Maria sẽ không bao giờ bị hư mất” (Thánh Inhaxiô thành Antioch). Mẹ Maria, trong vai trò Mẫu Tử, Mẹ đã không ngừng quan tâm đến mọi nhu cầu của con cái, nhất là những người tội lỗi. Điều này đã được Thánh Bênađô và Thánh Anphongsô nói tới: "Tội lỗi nặng nề đến đâu mà đến cầu xin Mẹ, Mẹ cũng không xét xem họ có công nào đáng nhận lời không; Mẹ chỉ làm có một việc là đoái nhận và cứu giúp mọi người". Vì vậy: “Những tội nhân nhận được ơn tha thứ chính là nhờ lời chuyển cầu của Mẹ Maria” (Thánh Phêrô Chrisotlôgô).
Đến lượt chúng ta, hẳn cũng không có cách gì tốt đẹp và ý nghĩa cho bằng lấy tình con thảo để yêu mến Mẹ bằng tất cả con tim. Những biểu hiện đó có thể là: kiếm một đóa hoa tươi đồng nội dâng Mẹ, cung kính khi đi ngang qua tượng hoặc hình ảnh Mẹ; những lời kinh, tiếng hát, câu hò, điệu múa được cất lên bằng cả tâm hồn; những buồn vui, sướng khổ, thành công hay thất bại... chúng ta hãy chạy đến với Mẹ để thổ lộ tâm tình.
Nhưng điều cốt lõi để thể hiện tình yêu trọn vẹn của ta với Mẹ, đó là: noi gương Mẹ, bắt chước những nhân đức mà Mẹ đã thể hiện lúc còn tại thế, nhất là gương: tin tưởng, lắng nghe Lời Chúa, khiêm nhường và phục vụ, sẵn sàng chia sẻ niềm vui cho người khác như Mẹ đã đem Chúa đến cho gia đình bà Êlisabét. Đồng thời hãy làm mọi việc với Mẹ và cùng Mẹ dâng lên cho Chúa để của lễ của chúng ta dù bất xứng do tội lỗi nhơ uế, thì vẫn được Chúa thương nhận lời vì có Mẹ là trung gian xứng đáng cầu thay nguyện giúp cho ta.
Cuối cùng, là tâm tình phó thác cho Mẹ Maria. Nếu trẻ thơ thực sự an tâm khi chúng được ở trong vòng tay âu yếm của bà mẹ, thì với chúng ta, mỗi người cũng hãy nép vào lòng Mẹ trong tâm tình phó thác để được an bình thư thái. Thánh Lôrensô thành Brindisi đã nói: “Thiên Chúa muốn mọi người, tất cả học biết sự thật này từ lúc còn thơ trẻ: đó là ai tin tưởng nơi Mẹ Maria, rằng ai cậy trông nơi Mẹ Maria sẽ không bị từ bỏ dù ở đời này hoặc đời sau”.
Như vậy, người Công Giáo chúng ta thật diễm phúc vì nhận ra vai trò Mẫu Tử nơi Mẹ Maria trên và trong cuộc đời của mình. Đây là ân ban lớn lao mà Thiên Chúa trao tặng cho nhân loại nói chung và cho mỗi người chúng ta.
Trong lịch sử Giáo Hội, không có vị thánh nào không có lòng yêu mến Đức Mẹ. Vì thế, các ngài đã được Mẹ Maria gìn giữ như của riêng nơi Mẹ, nhờ đó, các ngài đã tiến bước trên con đường nhân đức cách trung thành, anh hùng và tràn đầy lòng yêu mến. Sau cùng, các ngài đã được lãnh nhận triều thiên mà Thiên Chúa dành cho những người được tuyển chọn. Còn chúng ta, chúng ta muốn được như thế không?
Nếu muốn, thì ngay giờ đây, còn chần chờ gì nữa mà không chạy đến với Mẹ để tôn vinh, vâng phục, yêu mến và phó thác cuộc đời của ta cho Mẹ... vì: “Mẹ là đại dương không bến bờ, một biển sâu khôn dò, một vực thẳm sâu của ân sủng” (Thánh Sophronius). Nên: “Mẹ nguồn cậy trông cho người thất vọng; Mẹ là niềm tin cho người lữ thứ; Mẹ là niềm vui cho người buồn đau; Mẹ là ủi an cho người đơn côi”.
Nguyện xin Mẹ Maria là: Nữ Hoàng Thiên Quốc, Hòm Bia Thiên Chúa, Trạng Sự bênh đỡ, Đấng Hằng Cứu Giúp... xin thương che chở, đỡ nâng, phù trì chúng con trên con đường lữ thứ chông gai. Để chúng con khỏi lạc lõng, bơ vơ giữa chợ đời hôm nay.
Lạy Mẹ Maria, con yêu mến Mẹ, toàn thân con thuộc về Mẹ, “tất cả của con là của Mẹ” (Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II). Xin Mẹ đón nhận con như của riêng mẹ vậy. Amen.
Jos. Vinc. Ngọc Biển
