1. Vị trí địa lý Giáo xứ Sapa thuộc giáo phận Hưng Hoá, nằm tại thị trấn Sapa, huyện Sapa, tỉnh Lào Cai, phía Tây-Bắc Việt Nam, cách Hà Nội khoảng 400 km, cách Toà Giám Mục giáo phận Hưng Hoá khoảng 360 km. Đây là một trong những giáo xứ xa nhất của giáo phận Hưng Hoá mà hầu hết giáo dân là đồng bào dân tộc H’mông.
Địa danh Sapa là một điểm du lịch nổi tiếng của Việt Nam, nơi có những nét đặc trưng về khí hậu, về cảnh vật thiên nhiên, về văn hoá các dân tộc thiểu số… Vì vậy nơi đây thường có nhiều du khách viếng thăm. 2. Lược sử
- Giáo xứ Sapa được thành lập vào năm 1902 do các cha thuộc Hội Thừa Sai Paris (Missionnaires Etrangers de Paris- MEP.), dưới thời Đức Cha Phaolô Lộc (Paul Ramond).
- Kể từ khi thành lập, Sapa luôn có các linh mục ở tại giáo xứ để phục vụ bà con giáo dân. Năm 1926, giáo xứ đã xây dựng được một ngôi nhà thờ và nhà xứ. Năm 1948, cha Ydiart Alhor Jean là linh mục chính xứ cuối cùng thuộc M.E.P. đã bị sát hại. Những năm sau đó dân chúng phải đi sơ tán vì chiến tranh, nên giáo xứ hầu như không còn sinh hoạt gì; nhà thờ, nhà xứ bỏ không, vì vậy một số người dân sau khi sơ tán trở về đã tới ở trong nhà xứ và dựng thêm nhà trong khuôn viên đất đai nhà thờ; tới nay những hộ gia đình này vẫn chưa trả lại đất cho nhà thờ.
- Vào năm 1995, chính quyền địa phương đã cho phép sửa chữa nhà thờ, nhà xứ và giáo xứ tiếp tục sinh hoạt trở lại. Cùng trong thời gian này, hai họ đạo Hầu Thào và Lao Chải (đây là hai họ đạo người dân tộc H’mông, được thành lập vào năm 1927) cũng được tái lập và sinh hoạt trở lại. Tuy nhiên chỉ những dịp lễ trọng trong năm mới có linh mục đến dâng lễ và cử hành các bí tích phục vụ cộng đoàn.
- Từ năm 2004 đến 2006, giáo xứ có Thánh Lễ mỗi Chúa nhật do cha Gioan Nguyễn Huy Tụng từ Lào Cai tới phục vụ.
- Kể từ tháng 5 năm 2006, Sapa chính thức có linh mục quản nhiệm và thường trú tại giáo xứ sau gần 60 năm không có cha xứ.
- Một số các linh mục đã từng phục vụ tại giáo xứ Sapa: Cha Vị (Pháp), Cha Ydiart Alhor Jean Thịnh (Pháp), Cha Báu (Pháp), Cha Nghĩa, Cha Đối, Cha Ngọc, Cha Phanxicô Xaviê Trần Ngọc Khiết, Cha Gioan Vũ Tất và Cha Gioan Nguyễn Huy Tụng … 3. Tình hình giáo xứ hiện nay
- Về cơ sở vật chất, ngoài khuôn viên nhà thờ chính xứ Sapa, tại Hầu Thào (cách nhà xứ 8 km) nhà thờ đang được xây dựng, tại Lao Chải (cách nhà xứ 10 km) có nhà nguyện bằng gỗ được làm từ năm 1995, tại Thôn Lý (cách Sapa 5 km, là họ đạo mới được thành lập từ năm 2010) chưa có nơi cầu nguyện...
- Hiện nay giáo xứ Sapa gồm có 2300 giáo dân, trong đó gần 300 người thuộc giáo họ sở tại Sapa là người Kinh, còn lại gần 800 người thuộc giáo họ Hầu Thào, hơn 700 người thuộc giáo họ Lao Chải và khoảng 500 người thuộc giáo họ Thôn Lý đều là người dân tộc H’mông. Hằng năm số tân tòng khoảng 30 người. Giáo lý viên trong toàn giáo xứ là 25 người. Hiện tại chưa có dòng tu nào hoạt động trên địa bàn giáo xứ.
- Vì nhiều chục năm giáo xứ không sinh hoạt tôn giáo cũng như không có linh mục thường trực tại giáo xứ để hướng dẫn đời sống tâm linh cho bà con giáo dân, cho nên hiện nay mọi sinh hoạt của giáo xứ hầu như mới bắt đầu. Sự hiểu biết về giáo lý đức tin chưa sâu sắc vì không được học hỏi, cho nên đời sống đạo còn nhiều yếu kém. Đối với đồng bào dân tộc H’mông, chiếm tới gần 90% số giáo dân của giáo xứ, mà đa số không biết chữ, cho nên vấn đề mục vụ cho họ còn gặp rất nhiều khó khăn. 4. Hướng tương lai
- Xây dựng cộng đoàn giáo xứ : quan tâm phát triển và xây dựng cộng đoàn giáo xứ theo phương hướng chung của giáo phận đã đề ra, để trở thành một cộng đoàn đức tin, phượng tự, bác ái, tất cả nhằm mục tiêu truyền giáo. Cụ thể là đào tạo thêm giáo lý viên và quan tâm giúp đỡ họ để họ nhiệt tình trong công việc dạy giáo lý cho các em; gây dựng và đào tạo thành phần ca đoàn nhằm phục vụ thánh lễ cũng như các buổi cầu nguyện; cổ vũ tinh thần sống bác ái yêu thương, thể hiện qua đời sống hằng ngày để làm gương sáng cho tha nhân, nhất là quan tâm tới người nghèo và những người khuyết tật trong giáo xứ.
- Phát triển đời sống văn hoá: kêu gọi các bậc phụ huynh cho con em đi học văn hoá và có những việc làm cụ thể như: lập quỹ khuyến học để cấp học phí cũng như phát phần thưởng cho học sinh; giúp đỡ tiền ăn, học phí, nơi nghỉ nội trú cho con em đồng bào dân tộc H’mông. Chính những em được đi học này sẽ là những người tông đồ trong tương lai để góp phần xây dựng giáo xứ.
- Xây dựng cơ sở vật chất: vì đã được xây dựng từ hơn 80 năm nay, và có một khoảng thời gian dài không được gìn giữ, bảo dưỡng, cho nên cơ sở vật chất của giáo xứ hiện nay đã xuống cấp trầm trọng; mặt khác, hơn 1/3 diện tích khuôn viên nhà thờ (trong tổng số gần 6.400 m2) do một số gia đình chiếm dụng nhưng chưa trả lại, do vậy công việc ưu tiên hàng đầu của giáo xứ hiện nay là tìm kinh phí để đền bù và hỗ trợ cho các gia đình này di chuyển ra khỏi khu vực đất của nhà thờ, để thuận lợi cho việc quy hoạch và xây dựng lại khuôn viên nhà thờ, nhà xứ. Khi đã tạm thời ổn định được cơ sở vật chất tại nhà thờ chính xứ, sẽ tiếp tục nâng cấp, xây dựng cơ sở tại các họ đạo cho anh em dân tộc H’mông. 5. Kêu gọi tình liên đới, hiệp thông và hỗ trợ về tài chính
Với hiện trạng của giáo xứ Sapa như đã trình bày, chúng con nhận thấy có rất nhiều công việc phải làm. Tuy nhiên để thực hiện được những công việc này, chúng con rất cần đến sự hỗ trợ của giáo phận, của quý cha, quý tu sỹ và toàn thể cộng đoàn Dân Chúa mọi nơi. Sự hỗ trợ này không những chỉ bằng lời cầu nguyện, bằng sự hiệp thông liên đới trong tinh thần, mà còn bằng việc hỗ trợ tài chính, cũng như phương hướng xây dựng và phát triển, để giáo xứ chúng con mau chóng được hồi phục, trở nên một trung tâm mục vụ và loan báo Tin Mừng.
Các giáo họ trong giáo xứ: