Tại một giáo xứ kia, có một thanh niên tên Niên, không hiểu lý do tại sao lại nghỉ học sớm. Mới chỉ hết cấp II. Cũng như các bạn cùng trang lứa, anh đi “cưa gái” từ khá nhỏ. Niên thích một bạn gái cùng xóm. Không biết cô gái này có thích anh không. Chỉ Chúa mới biết! Vì cô gái này khá bắt mắt nên có nhiều anh trong làng, ngoài xóm “tấn công”. Tuy nhiên, bố mẹ của cô gái này cương quyết ngăn cản con mình gần gũi chàng thanh niên này. Dĩ nhiên, ông lại chấp nhận con gái mình thương yêu người khác. Vì thế, Niên quá buồn và bỏ nhà ra đi. Nơi anh chọn là miền nam. Nghề anh chọn là học võ. Học võ để khỏe mạnh. Học võ để rèn luyện ý chí. Học võ để “trả thù”. Vì mục đích rõ ràng như vậy nên anh học mau tiến bộ. Chẳng mấy chốc anh đã trở thành một võ sỹ “tầm cỡ xóm”.
Khi anh trở về làng, cô gái này đã đi lấy chồng. Anh buồn nhưng phải chấp nhận. Tuy nhiên, anh vẫn thấy nó chua chát quá! Tóc anh để dài. Dài đến thắt lưng như con gái! Chẳng ai có thể khuyên anh cắt tóc. Cả bố anh.
Vào một ngày kia, có anh bạn tên Thiên được về phép. Đơn vị ở xa nên anh được ưu tiên về nửa tháng so với đồng đội mười ngày. Hai người rất thân nhau. Như hình với bóng. Bố của Niên nói may quá cháu về chơi. Chú nhờ cháu một việc. Cháu nói thằng Niên cắt tóc đi. Kẻo làng xóm bảo nó chẳng giống ai. Vâng, cháu nhận lời.
Hai anh em rủ nhau sang nhà người thân chơi. Thấy hai quả mít ngon quá nên bổ ra ăn. Ăn thì ngon nhưng vì trưa hè nóng nên ngứa ngáy. Niên đưa tay lên gãi đầu. Anh bạn nói nóng thế này để tóc dài chẳng ngứa. Thôi cắt đi! Hỏi chủ nhà, anh biết cắt tóc không? Có chứ. Vậy anh cắt tóc cho bạn em. Đơn giản! Phút mốt là xong!
Thấy bạn mình không có người chơi cùng nên Thiên nói:
- Thiên: Trông như ông thầy tu thế này đi tu cho rồi!
- Niên: Tao mà tu hả? Học hành chẳng đâu vào đâu thì tu thế nào?
- Thiên: Chẳng sao! Mày ôn thi cấp III. Tao nhờ người dạy cho.
- Niên: Bỏ bao năm rồi còn nhớ gì đâu mà ôn. Ôn là phải có gì mới ôn được chứ? Ngu triền miên như tao thì học hành sao được?
- Thiên: Trên đời này, chẳng ai không học mà biết cả. Mà không biết thì học có gì sai đâu!
- Niên: Ngại lắm! Bằng ngần này tuổi còn đi học!
- Thiên: Các cụ thường nói học nữa. Học mãi. Học cả đời! Học đến chết, cơ mà!
- Niên: Nhưng tao nó khác!
- Thiên: Khác là khác thế nào? Mày khác cái gì? Mày cũng ăn cơm. Mày cũng uống nước. Khác cái gì?
- Niên: Khác ở chỗ tao đã lớn mà không có chữ. Tao cũng muốn có cái chữ như bạn bè nhưng tao đã lầm vì bỏ học sớm. Nhiều khi tao cũng tủi thân lắm chứ mày tưởng? Tao cũng có cái sỹ diện của tao chứ? Thôi, tốt nhất là đi làm thuê. Rồi lấy “con” vợ làm mướn. Sinh con đẻ cái. Vậy là ổn!!!
- Thiên: Mày hãy nghe tao! Đời thằng đàn ông hơn nhau ở ý chí. Có chí mới làm nên được. Các cụ vẫn nói trai ham tài, gái ham sắc. Bố đứa kia không cho mày gần nó là vì mày không có học, tức là không có tài. Mà đàn ông không có tài là không có hết mọi sự. Nghe chưa?
- Niên: Mày lại chạm vào nỗi đau của tao!
- Thiên: Muốn cho nó không đau thì phải phẫu thuật. Mà phẫu thuật đúng cách thì hết đau. Khỏi luôn!
- Niên: Thôi về đi. Khuya rồi! Đau đầu lắm!
- Thiên: Ok. Mai trước khi về đơn vị, tao sẽ tới nhà thầy Kỷ nhờ dạy cho mày. Hết bao nhiêu tiền khi về tao trả.
- Niên: Ấy chết! Tao đã quyết định đâu mà…
- Thiên: Đấy là việc của mày… Tao chơi với mày từ tấm bé mà lại không biết tính mày à?
Hai tháng sau khi trở về đơn vị, Thiên nhận được một lá thư. Bên ngoài viết chữ nghệch ngoạc “thằng bạn thân phương xa”. Bên trong viết tao đã đến nhà thầy Kỷ học. Thầy khen tao học nhanh và rất có triển vọng. Thiên mừng quá và cám ơn Chúa. Tuy trong quân ngũ nhưng Thiên vẫn ôm ấp đời tu và muốn dâng mình cho Chúa. Sáu tháng sau, Thiên lại nhận được một lá thư báo tin vui, đó là Niên đã xin vào cấp III bổ túc văn hóa.
Hai năm sau, khi Thiên được ra quân, cũng là lúc Niên tốt nghiệp. Niên nói với Thiên rằng:
- Niên: Tao rất mừng vì sắp ra trường. Nhưng tao lo vì phải làm một bài cám ơn. Tao chưa biết phải viết thế nào. Mày giúp tao nhé?
- Thiên: Được. Chuyện nhỏ như con thỏ!
- Niên: Cám ơn “thằng bạn thân” nhất trên đời. Mày luôn thật tốt!
- Thiên: Yên tâm đi! Viết là “nghề” của tao!
Rồi ngày bế mạc khóa học đã đến, Niên phải đại diện các bạn cám ơn và Niên đã làm tốt vai trò của lớp trưởng. Đến nỗi, cô hiệu trưởng còn xin bài cám ơn đó để làm mẫu cho các lớp đàn em. Sau khi ra trường, Niên xin vào lớp tu sinh của giáo xứ và được tĩnh tâm nhập cuộc thành tu sinh của Giáo phận nữa. Niên rất vui và phấn đấu. Còn Thiên được đi học tại miền nam. Một thời gian sau, Thiên nghe tin Niên được vào Chủng Viện. Thiên quá đỗi mừng vui và tạ ơn Thiên Chúa. Nếu không có ngày về phép định mệnh ấy thì đâu có ngày nghe tin vui thế này. Nghĩ đi nghĩ lại thấy Chúa tài tình thật. Chúa thường làm theo cách của Ngài!
Bảy năm sau, Niên được chịu chức linh mục. Ngày lễ tạ ơn tại quê hương, trong tiếng kèn vang khi rước đoàn đồng tế, Thiên nhìn “thằng bạn thân”, trong y phục mới với tư cách là tân linh mục, mà hai dòng lệ tuôn rơi. “Ai nghẹn ngào ra đi gieo giống, Mùa gặt mai sau khấp khởi mừng” (Tv 126, 5). Khóc vì sung sướng. Khóc vì cảm phục. Chúa đã nâng bạn con lên hàng tư tế. Tạ ơn Chúa! Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương. Đây chính là cách Chúa thường làm!
"Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em, và cắt cử anh em, để anh em ra đi, sinh được hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại" (Ga 15,16).
Lm. Giuse Nguyễn Văn Thành
