Thư Mục Vụ Tháng 07.2018: Thánh Tử Đạo Và Thánh Sống Đạo
Cập nhật lúc 05:56 03/07/2018
THÁNH TỬ ĐẠO VÀ THÁNH SỐNG ĐẠO
Cộng đoàn dân Chúa giáo phận Hưng Hóa thân mến, Hòa chung niềm vui với toàn thể Giáo Hội Việt Nam, giáo phận chúng ta vừa khai mạc Năm Thánh mừng 30 năm các Thánh Tử Đạo được tôn phong. Tạ ơn Chúa đã ban cho giáo phận những bông hoa xinh đẹp góp phần tô thắm vườn hoa của Chúa. Năm Thánh là dịp để ôn lại gương sáng của các thánh Tử Đạo hầu giúp chúng ta noi gương các ngài. Trong số hơn 100.000 vị tử đạo, có 32 vị đã đổ máu tại pháp trường Năm Mẫu và Gò Sỏi thuộc thị xã Sơn Tây. (Giáo phận chúng ta may mắn còn một đài tưởng niệm các Thánh Tử Đạo tại một góc của pháp trường Năm Mẫu xưa). 7 trong số 32 vị Tử Đạo này đã được Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II tôn phong Hiển Thánh ngày 19.6.1988. Tên tuổi các ngài được khắc vào một trụ đá, bên trong đặt di cốt các ngài, để lưu lại cho hậu thế gương đức tin trung kiên và đức mến son sắt. Các ngài là ai ? Thưa là các thánh sau đây: - Gioan Charles Cornay (Tân), linh mục thừa sai, tử đạo năm 1837 tại Năm Mẫu. - Phêrô Vũ Văn Truật, Phêrô Trương Văn Đường, Phaolô Nguyễn Văn Mỹ, ba thầy giảng cùng chịu tử đạo năm 1838 tại Gò Sỏi. - Augustinô Schoeffler (Đông), linh mục thừa sai, tử đạo năm 1851 tại Năm Mẫu. - Gioan Đoàn Văn Vân, thầy giảng, tử đạo năm 1857 tại Năm Mẫu. - Phêrô Phanxicô Néron (Bắc), linh mục thừa sai, tử đạo năm 1860 tại Năm Mẫu. Anh chị em có thể tìm đọc tiểu sử các ngài trên trang mạng của giáo phận, hoặc trong sách Hạnh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam do Hội đồng Giám mục vừa phát hành. Chúng tôi xin trích lược một số nét tiêu biểu của các vị thánh trên đây. - Thánh Gioan Charles Cornay Tân bị bắt mà luôn vui tươi. Chịu tra tấn roi đòn xong, thay vì khóc, ngài cười. Trước khi chết, ngài còn hát thánh ca. Bị buộc tội phản loạn, cha trả lời: “Thưa quan, chúng tôi chỉ chuyên giảng đạo, dạy người ta làm lành lánh dữ, dạy con cái thảo kính cha mẹ, dạy dân vâng phục vua quan. Tôi đâu thể đi ngược lại giáo huấn của mình mà chống đối nhà vua được”. Biết chắc mình sẽ được phúc tử đạo, cha viết thư về cho song thân như sau: “Cha mẹ yêu quý, đừng buồn về cái chết của con. Đó không phải là ngày than khóc, mà là ngày vui mừng. Xin hãy nghĩ rằng sau những đau khổ ngắn ngủi con chịu thì từ trời cao, con sẽ luôn nhớ đến cha mẹ. Xin nhận nơi đây lòng thảo hiếu của con. Ký tên: Cornay”. - Trong ba thầy giảng Truật, Đường, Mỹ cùng chịu tử đạo một lượt với nhau, thì thầy Truật là vị thánh duy nhất của giáo phận Hưng Hóa, thuộc giáo xứ Hà Thạch. Ở trong tù, các thầy cảm thấy hạnh phúc và an ủi vì được rước Mình Thánh Chúa. Thầy Đường viết cho cha Marette như sau: “Hôm nay là ngày trọng đại chúng con được rước Mình Thánh Chúa. Xin tạ ơn Chúa đã viếng thăm và làm vơi nhẹ xiềng xích cho chúng con. Cửa thiên đàng đã gần kề, nghĩ đến hạnh phúc đang chờ đợi, chúng con chẳng còn ước ao sự gì khác nữa”. - Cha Augustinô Schoeffler Đông phải khốn khổ trốn tránh sự lùng bắt của quan quân, nhưng ngài không hề nản lòng. Ở trong tù, cha vẫn tìm cách giảng đạo, và đã cảm hóa được một người lính. Cha nói với anh: “Khi nào tôi bị xử rồi, tôi sẽ nhớ đến anh, và nếu anh muốn hạnh phúc thật thì tìm nơi có đạo mà tin theo”. Sau khi cha được tử đạo, người lính này lập gia đình và theo đạo Công Giáo. - Thầy giảng Gioan Vân bị bắt khi đã ngoài 70 tuổi. Trước công đường, quan phủ tra vấn thầy xem có thực là đạo trưởng không. Thày khiêm tốn trả lời: “Bẩm quan, tôi nói thật không dám khai man, tôi chỉ là thầy giảng. Quan lớn cho tôi là đạo trưởng thì đó là ý quan lớn, chớ tôi không dám nhận”. Quan khuyên dụ thầy bước qua thánh giá để được tha, nhưng thầy trả lời: “Bẩm quan lớn, tôi giữ đạo đã bấy nhiêu tuổi đời, lẽ nào còn bỏ đạo”. - Cha Phêrô Néron Bắc là vị tử đạo đáng thương nhất vì phải gian truân ngàn nỗi, trốn chui nhủi khắp vùng Tạ Xá, Yên Tập, Tiên Phong, Chiêu Ứng, Du Bơ... Giáo dân sợ bị kết tội “oa trữ Tây dương đạo trưởng” nên giấu cha trong rừng. Cha bị lạc và bị đói lả suýt chết. Tuy thân xác khốn khổ, cha vẫn giữ một cuộc sống nội tâm rất cao độ: Mỗi ngày cha quỳ gối suy niệm cuộc thương khó Chúa Giêsu qua 14 chặng Đàng Thánh Giá, ăn chay các thứ sáu mùa Chay, các ngày Vọng lễ trọng và lễ Đức Mẹ. Để dọn mình lãnh phúc tử đạo, cha nhịn ăn 21 ngày, chỉ uống một bát nước lã mà vẫn sống. Dân chúng coi cha như một vị thần, họ bảo: “Không ăn mà vẫn sống, thật lạ lùng”. Dù bị lở loét, cha không xin thuốc chữa trị. Ngồi trong cũi chật hẹp mà khuôn mặt cha lúc nào cũng vui tươi. Trên đường ra pháp trường Sơn Tây, cha xin được cởi trói, cổ vẫn mang gông nặng mà chân bước thoăn thoắt, lính áp giải không theo kịp. Đến pháp trường Năm Mẫu, vị chứng nhân quỳ gối xuống, sốt sắng cầu nguyện. Quan giám sát xuống ngựa, đến gần cha mà nói: “Vua kết tội ông chứ không phải tôi, xin tha cho tôi, ông về quê bằng an, xin nhớ đến tôi với”. Anh chị em thân mến, Các thánh Tử Đạo cha ông chúng ta, giữa trăm ngàn nguy khó và tăm tối, đã nêu gương sáng chói về niềm tin trung kiên, lòng mến nồng nàn. Là con cháu của các ngài, chúng ta hãy sống sao cho xứng với tiền nhân. Các ngài đã làm chứng cho Chúa bằng cái chết để trở thành các vị Thánh Tử Đạo ; còn chúng ta, hãy làm chứng cho Chúa bằng cuộc sống để trở nên các vị Thánh Sống Đạo. Nếu không dễ để hái được cành thiên tuế tử đạo, thì cũng không dễ để đạt được triều thiên sống đạo. Chúng tôi muốn đặc biệt hướng đến các gia đình trẻ, vì là năm đồng hành với các gia đình này. Không ngần ngại, chúng tôi muốn nhắc các đôi vợ chồng trẻ đề phòng những thách đố về lòng chung thủy vợ chồng, về tình yêu thương lúc ban đầu, về ý thức trách nhiệm giữa vợ chồng với nhau, giữa cha mẹ và con cái. Chúng tôi biết nhiều gia đình trẻ đang trên đà đổ vỡ, hoặc vì người chồng lâm vào tệ nạn rượu chè, cờ bạc, nghiện hút ; hoặc vì người vợ không khéo léo bảo vệ hạnh phúc gia đình ; hoặc vì nhiều cha mẹ không quan tâm yêu thương và giáo dục con cái cả phần hồn lẫn phần xác. Không ít đôi vợ chồng công giáo ích kỷ, không tôn trọng sự sống của con cái khi chúng còn là bào thai trong dạ mẹ để loại bỏ chúng đi. Một số người khô khan nguội lạnh về đức tin và việc giữ đạo. Như thế là chưa sống đạo. Vì thế, chúng tôi kêu gọi các thành phần dân Chúa, từ các cha, các tu sĩ nam nữ, đến các Ban Hành Giáo, các Hội đoàn trong giáo phận và những người thân thuộc đồng hành với những trường hợp nêu trên, qua sự tiếp xúc, khuyên nhủ, hòa giải cá nhân, cũng như gặp gỡ, đối thoại, cầu nguyện chung, giúp các đôi vợ chồng và gia đình trẻ vượt qua những thử thách, bảo vệ gia đình cũng như cuộc sống hôn nhân đạo đời của họ được toàn vẹn. Như thế là tất cả chúng ta giúp nhau nên thánh bằng cách sống đạo, cũng như cha ông chúng ta đã nên thánh bằng cách tử đạo. Chúng tôi cũng mời gọi anh chị em trong Năm Thánh này cố gắng sắp xếp để tham dự hành hương kính viếng đài các Thánh Tử Đạo tại Sơn Tây và Nhà thờ Chính Tòa. Nếu không thể tham dự hành hương với giáo hạt hay giáo xứ thì hành hương cá nhân, nhờ đó chúng ta lãnh nhận nhiều ơn Chúa mà sống đạo cho tốt. Nguyện xin các Thánh Tử Đạo Việt Nam cầu bầu cho các gia đình chúng con biết sống xứng đáng là con cháu của các ngài. Amen.
Sơn Tây, ngày 01 tháng 7 năm 2018, cạnh đền các Thánh Tử Đạo Việt Nam
+ Anphong Nguyễn Hữu Long + Gioan Maria Vũ Tất Giám mục Phụ Tá Giám mục Giáo Phận