Cảm nghĩ sau chuyến thăm mục vụ Mùa Vọng 2015 tại Sơn La

Cập nhật lúc 23:43 22/12/2015

Từ 15.12 đến 25.12.2015, đức cha phụ tá đã đi mục vụ tại hai tỉnh Sơn La và Điện Biên, nhằm thăm viếng và khích lệ đức tin cho các cộng đoàn xa xôi hẻo lánh nhất, giúp họ mừng lễ Chúa Giáng Sinh. Tại tỉnh Sơn La, đức cha đã đến những nơi sau đây :

 

1. Thăm cộng đoàn Mộc Châu tại Tiểu khu Nhà Nghỉ, thị trấn Nông Trường, huyện Mộc Châu, nơi có 1.100 giáo dân.
2. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn Mai Yên tại tiểu khu 3/2, xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn, nơi có 500 giáo dân người kinh và 250 giáo dân H’Mông. Trong thánh lễ, đức cha đã cử hành các bí tích Khai Tâm cho 30 anh chị em dự tòng và rửa tội cho 11 em bé H’Mông.
3. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn Co Hay tại xã Chiềng Khoong, huyện Sông Mã. Cộng đoàn này có 1.200 giáo dân H’Mông. Có 80 dự tòng được lãnh nhận các bí tích Khai Tâm.  Đáng lẽ họ đã được đức hồng y Filoni, tổng trưởng bộ Loan báo Tin Mừng, ban các bí tích này trong chuyến thăm giáo phận Hưng Hóa ngày 21.1.2015, nhưng vì không có đủ phương tiện để họ về nhà thờ Hoà Bình hôm đó.
4. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn Pá Công tại xã Huổi Một, huyện Sông Mã, nơi có khoảng 100 giáo dân người kinh và 45 giáo dân người Hmông.
5. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn tại thị trấn Ít Ong, huyện Mường La. Nơi đây có khoảng 300 giáo dân người kinh, thuộc thị trấn Ít Ong và thị tứ Mường Bú, huyện Mường La.
6. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn H’Mông có trên 1.000 giáo dân tại bản Noong Ho Dưới, xã Chiềng Ân, huyện Mường La. Ở đây, đức cha lại cử hành các bí tích Khai Tâm cho 37 anh chị em dự tòng thuộc xã Chiềng Ân và xã Chiềng Công, huyện Mường La.
7. Thăm và dâng lễ với cộng đoàn tại thành phố Sơn La, nơi có khoảng 500 giáo dân kinh từ các miền đồng bằng lên lập nghiệp.

Trong chuyến mục vụ này, đoàn cũng thăm xã giao và trao đổi vấn đề tôn giáo với chính quyền các huyện Sông Mã, Mai Sơn, Mường La và Sở Nội Vụ tỉnh Sơn La. Đức cha phụ tá nhắc lại chuyến thăm của đức tổng giám mục Leopoldo Girelli với chính quyền tỉnh Sơn La vào giữa tháng 6 năm nay, và mong chính quyền sẽ sớm công nhận đạo Công giáo là tổ chức hợp pháp, để bà con giáo dân an tâm góp phần xây dựng đất nước. Chính quyền cho biết vẫn đang “rà soát” để tiến đến việc công nhận.
Kết thúc chuyến mục vụ tại tỉnh Sơn La, chúng tôi có vài suy nghĩ sau đây :
1. Việc đòi buộc công giáo phải được chính quyền công nhận, rồi mới được hoạt động là một điều khó hiểu và khó chấp nhận, nếu thật sự tôn trọng quyền tự do tôn giáo, vốn là quyền căn bản và bất khả xâm phạm của con người. Vì qui định này mà tại ba tỉnh Điện Biên, Sơn La và Lai Châu, cho đến nay Tòa giám mục Hưng Hóa chưa thể thiết lập giáo xứ, bổ nhiệm linh mục, xây dựng thánh đường. Mọi sinh hoạt tôn giáo đều bị hạn chế như mỗi lần muốn có thánh lễ phải xin, giáo dân tụ họp nhau đọc kinh cũng bị ngăn cấm, đơn cũng có lúc bị bác, tại nhiều nơi giáo dân bị làm khó dễ, thậm chí đe dọa !  
2. Bà con công giáo H’Mông trong giáo phận thật đáng thương, họ bị thiệt thòi nhiều về vật chất cũng như tinh thần. Bao năm qua, việc chăm sóc mục vụ cho họ không đáng kể, chỉ một đôi lần trong năm họ được tham dự thánh lễ, việc học hỏi giáo lý rất sơ sài do các giáo lý viên sơ cấp hướng dẫn, như thế làm sao đức tin sâu sắc được ! Giáo phận cần có kế hoạch và đường hướng mục vụ thấu đáo cho họ.
3. Đối với người H’Mông, không chỉ quan tâm đến việc giúp họ xác tín niềm tin tôn giáo, mà còn cần giúp thăng tiến đời sống vật chất, tinh thần, xã hội, gia đình, nhân bản… Hiện nay, bà con H’Mông vẫn còn giữ những tập tục lạc hậu, như tảo hôn, hôn nhân cận huyết, sinh đẻ bừa bãi, thất học, nếp sống thiếu tổ chức, thiếu vệ sinh, thiếu hiểu biết…, là những nguyên nhân làm cho cuộc sống lầm than, đói khổ. Đạo không chỉ nhắm giúp phần hồn, mà trong khả năng, còn phải trợ giúp họ về mặt tinh thần và vật chất.
4. Bên cạnh những điểm tối nói trên, không thể không ca ngợi những điểm sáng, rất sáng, nơi anh chị em H’Mông. Họ đáng thương, nhưng đáng phục, đáng yêu vì vẫn còn những điều mà người kinh, kể cả người công giáo, đã đánh mất : sự hiền hòa, chân thật tỏa rạng trên nét mặt, sự cam chịu những thiệt thòi đè trên đôi vai, niềm tin chân thành và hồn nhiên chiếu sáng trên ánh mắt. Quả thật, Nước Trời thuộc về những ai có tâm hồn trẻ thơ và nghèo khó.                
5. Nơi giáo dân người kinh từ miền xuôi lên đây lập nghiệp, do thời gian dài thiếu vắng linh mục, bí tích, cộng đoàn, nên lòng tin đã phai nhạt hoặc lịm tắt nơi một số khá đông. Một số khác vì nhát đảm sợ sệt nên vẫn giấu đức tin của mình. Cần đẩy mạnh mục vụ chiều sâu, chứ không chỉ bằng lòng với việc cử hành thánh lễ, giải tội, dạy giáo lý sơ sài rồi thôi. Cũng cần quan tâm đến giới trẻ là tương lai của Giáo Hội để trang bị cho các em vốn liếng giáo lý vào đời.
6. Do ảnh hưởng trào lưu hưởng thụ, tương đối hóa, đạo đức và luân lý đang đi xuống nơi người công giáo, đặc biệt ở những nơi thiếu sự săn sóc mục vụ, vắng bóng linh mục. Nhận định trên thúc đẩy các mục tử nhớ đến lời kêu gọi của đức thánh cha Phanxicô đứng dậy, ra đi, đến vùng ngoại vi, đem cho họ niềm vui của Tin Mừng. Cho đến bây giờ, chúng ta chỉ mới để ý đến mục vụ bảo tồn, duy trì (pastoral de maintien), chứ chưa dấn tới mục vụ truyền giáo (pastoral missionnaire).
7. Gặp gỡ và đối thoại với chính quyền. Trong những lần tiếp xúc các vị lãnh đạo dân sự, chúng tôi nhận thấy họ hiểu biết ít về đạo công giáo, và hiểu sai nữa. Chẳng trách họ nghi ngại, gây khó khăn, và chậm trễ đáp lại những yêu cầu chính đáng của tôn giáo. Hy vọng qua những chuyến mục vụ, qua những lần gặp gỡ chính quyền địa phương, mọi nghi ngại sẽ được giải tỏa, mọi đối thoại sẽ xóa đi những hiểu lầm, và hình thành “lộ trình” tốt đẹp cho sinh hoạt tôn giáo.  
Dưới đây là một số hình ảnh của chuyến đi:

 

BTT giáo phận Hưng Hóa