Trong bài giáo lý trong buổi tiếp kiến chung trực tuyến vào sáng thứ Tư 13/05/2020, Đức Thánh Cha giải thích về các đặc điểm thiết yếu của việc cầu nguyện. Cầu nguyện bao gồm toàn bộ sự khao khát của chúng ta về một Đấng “khác” vượt trên chúng ta. Cụ thể, lời cầu nguyện Kitô giáo nảy sinh từ nhận thức rằng Đấng “khác” mà chúng ta đang tìm kiếm đã được mặc khải nơi gương mặt dịu hiền của Chúa Giêsu, Đấng dạy chúng ta gọi Thiên Chúa là Chúa “Cha” và muốn chính Người đi vào trong tương quan với chúng ta.
Bài giáo lý của Đức Thánh Cha
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Hôm nay chúng ta đi đến bước thứ hai trong loạt bài giáo lý về cầu nguyện mà chúng ta đã bắt đầu tuần trước.
Nếu trái tim cầu nguyện thì toàn thể con người cầu nguyện
Cầu nguyện thuộc về tất cả mọi người: mọi người thuộc mọi tôn giáo, và có lẽ cũng thuộc về những người không tuyên xưng niềm tin của họ. Cầu nguyện xuất phát từ nơi sâu kín của chính chúng ta, ở nơi nội tâm mà các tác giả thiêng liêng thường gọi là "trái tim" (x. Giáo lý Hội Thánh Công giáo, 2562-2563). Do đó, cầu nguyện không phải là một cái gì đó nằm ở bên ngoài chúng ta, nó không phải là một điều thứ yếu và bị xếp bên lề, nhưng là mầu nhiệm thâm sâu nhất của chính chúng ta. Các cảm xúc cầu nguyện, nhưng không thể nói rằng cầu nguyện chỉ là cảm xúc. Lý trí cầu nguyện, nhưng cầu nguyện không chỉ là một hành động của lý trí. Cơ thể cầu nguyện, nhưng người ta có thể nói chuyện với Thiên Chúa ngay cả trong tình trạng thương tật nghiêm trọng nhất. Do đó, toàn thể con người cầu nguyện, nếu "trái tim" của người đó cầu nguyện.
Cầu nguyện là khao khát tìm kiếm "Ngài"
Cầu nguyện là một động lực, là một lời cầu khẩn vượt ra ngoài chính chúng ta: là một điều gì đó phát sinh từ sâu thẳm con người chúng ta và vươn lên, bởi vì nó cảm thấy nỗi nhớ của một cuộc gặp gỡ. Nỗi nhớ này còn hơn là một nhu cầu, nó là một con đường. Cầu nguyện là tiếng nói của một cái "tôi" mò mẫm, cố gắng, tìm kiếm một Đấng là "Ngài". Cuộc gặp gỡ giữa “tôi” và “Ngài” không thể thực hiện bằng cách tính toán: nó là cuộc gặp gỡ của con người và nhiều lần nó là một cố gắng để tìm “Ngài” Đấng mà cái “tôi” của tôi đang tìm kiếm.
Lời cầu nguyện của Kitô hữu phát xuất từ một mặc khải
Còn lời cầu nguyện của Kitô hữu phát sinh từ một mặc khải: "Ngài" không bị che giấu trong mầu nhiệm, nhưng đã đi vào tương quan với chúng ta. Kitô giáo là tôn giáo không ngừng cử hành "sự tỏ mình" của Thiên Chúa, sự hiển linh của Người. Các ngày lễ đầu tiên của năm phụng vụ cử hành một Thiên Chúa không ẩn dấu, nhưng là người mang tình bạn của mình đến với con người. Thiên Chúa mặc khải vinh quang của Người trong sự nghèo khó ở Bêlem, trong sự chiêm ngắm của Ba Vua, trong phép rửa tại sông Giordan, trong phép lạ tại tiệc cưới ở Cana. Tin Mừng thánh Gioan kết thúc bằng một tuyên bố ngắn gọn về bài thánh ca vĩ đại của Lời Mở đầu: " Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa và là Đấng hằng ở nơi cung lòng Chúa Cha, chính Người đã tỏ cho chúng ta biết” (1,18). Chính Chúa Giêsu mặc khải Thiên Chúa cho chúng ta.
Thiên Chúa có gương mặt dịu dàng nhất
Lời cầu nguyện của người Kitô hữu đi vào trong tương quan với Thiên Chúa có khuôn mặt dịu dàng nhất, Đấng không muốn gieo rắc bất kỳ nỗi sợ hãi nào cho con người. Đây là đặc điểm đầu tiên của cầu nguyện Kitô giáo. Nếu con người luôn quen đến với Thiên Chúa với một chút sợ hãi, một chút kinh hoàng bởi mầu nhiệm hấp dẫn và kính sợ này, nếu họ đã quen với việc tôn kính Người với thái độ của nô lệ, giống như một người thuộc quyền không muốn bất kính với chủ của mình, ngược lại, các Kitô hữu hướng về Người và dám tự tin gọi Người là "Cha".
Tấm chi phiếu "trắng”, không giới hạn!
Kitô giáo đã loại bỏ mọi mối quan hệ "phong kiến" ra khỏi tương quan với Thiên Chúa. Trong di sản đức tin của chúng ta không có các thành ngữ như "sự khuất phục", "nô lệ" hay "chư hầu"; nhưng là những từ như "giao ước", "tình bạn", “lời hứa”, "hiệp thông", “gần gũi”. Trong diễn từ dài từ biệt các môn đệ của mình, Chúa Giêsu nói: " Thầy không còn gọi anh em là tôi tớ nữa, vì tôi tớ không biết việc chủ làm. Nhưng Thầy gọi anh em là bạn hữu, vì tất cả những gì Thầy nghe được nơi Cha Thầy, Thầy đã cho anh em biết. Không phải anh em đã chọn Thầy, nhưng chính Thầy đã chọn anh em, và cắt cử anh em để anh em ra đi, sinh được hoa trái, và hoa trái của anh em tồn tại, hầu tất cả những gì anh em xin cùng Chúa Cha nhân danh Thầy, thì Người ban cho anh em" (Ga 15,15-16). Đây là một tấm chi phiếu trắng”, không giới hạn! Mọi điều anh em xin với Chúa Cha nhân danh Thầy, Người sẽ ban cho anh em.
Thiên Chúa là bạn, là đồng minh, là hôn phu
Thiên Chúa là bạn, là đồng minh, là hôn phu. Trong lời cầu nguyện, chúng ta có thể kiến tạo một mối quan hệ tin tưởng với Người, đến nỗi trong kinh "Lạy Cha", Chúa Giêsu đã dạy chúng ta cầu xin Người nhiều điều. Chúng ta có thể cầu xin Chúa mọi thứ, giải thích mọi thứ, kể lại mọi thứ. Không quan trọng nếu chúng ta cảm thấy khiếm khuyết trong mối quan hệ với Chúa: chúng ta không phải là những người bạn tốt, chúng ta không phải là những người con biết ơn, chúng ta không phải là người phối ngẫu chung thủy. Người tiếp tục yêu thương chúng ta. Đó là những gì Chúa Giêsu bày tỏ cách dứt khoát trong Bữa Tiệc Ly, khi Người nói: “Chén này là Giao Ước Mới, lập bằng máu Thầy, máu đổ ra vì anh em." (Lc 22,20). Trong cử chỉ đó, tại phòng tiệc ly, Chúa Giêsu đã tiên đoán mầu nhiệm Thánh giá. Thiên Chúa là một đồng minh trung thành: nếu con người không còn kính yêu Người, Người vẫn tiếp tục yêu thương con người, ngay cả khi tình yêu đưa Người đến cuộc khổ nạn trên đồi Canvê. Thiên Chúa luôn ở gần cánh cửa trái tim của chúng ta và chờ đợi chúng ta mở cửa cho Người. Nhiều lần Người gõ cửa trái tim nhưng không xâm nhập, nhưng Người chờ đợi. Lòng kiên nhẫn của Chúa đối với chúng ta là lòng kiên nhẫn của người cha, của người vô cùng yêu thương chúng ta. Tôi có thể nói đó là lòng kiên nhẫn của cùng người cha và người mẹ. Chúa luôn ở gần bên lòng chúng ta và Người gõ cánh cửa cách nhẹ nhàng, yêu thương.
Thiên Chúa chỉ biết yêu thương
Tất cả chúng ta hãy cố gắng cầu nguyện như thế, bằng cách đi vào mầu nhiệm của Giao ước. Hãy cầu nguyện bằng cách đặt mình trong vòng tay thương xót của Thiên Chúa; hãy cảm thấy được bao bọc trong mầu nhiệm hạnh phúc, đó là cuộc sống của Thiên Chúa Ba Ngôi; hãy cảm thấy như những vị khách không xứng đáng có vinh dự được mời. Và lặp lại với Chúa, trong sự kinh ngạc của lời cầu nguyện: có phải là Chúa chỉ biết yêu thương? Người không biết oán ghét. Đây là Thiên Chúa mà chúng ta cầu nguyện. Đây là cốt lõi rực rỡ của mỗi lời cầu nguyện Kitô giáo. Thiên Chúa của tình yêu, Cha của chúng ta, Đấng chờ đời và đồng hành với chúng ta.
