Thánh lễ bắt đầu với đoàn rước trong đó có một nhóm người Philippines: một thiếu nữ bế tượng Chúa Giêsu Hài Đồng-Santo Niño, một thanh niên cầm Thánh giá Magellan và 6 thiếu nữ với khăn trong tay; tất cả vừa đi vừa múa hát theo truyền thống.
Trong bài giảng Thánh lễ, khởi đi từ bài Tin Mừng, Đức Thánh Cha nói: “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con của Người” (Ga 3,16). Đây chính là trọng tâm của Tin Mừng, là niềm vui của chúng ta. Thực vậy, sứ điệp Tin Mừng không phải là một ý tưởng hay một học thuyết, nhưng là chính Đức Giêsu, Người Con mà Chúa Cha đã ban cho chúng ta để nhờ Người chúng ta có sự sống. Nền tảng niềm vui của chúng ta không phải là một lý thuyết hay về cách tìm kiếm hạnh phúc, mà là trải nghiệm thực tế khi được đồng hành và yêu thương trong suốt hành trình cuộc sống. “Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con của Người”. Đức Thánh Cha khai triển hai điểm: “Thiên Chúa yêu thế gian” và “Thiên Chúa đã ban Con của Người”.
Thiên Chúa yêu thương thế gian
Trước hết, Đức Thánh Cha quảng diễn về cụm từ “Thiên Chúa yêu thế gian”. Ngài nói: “Những lời Chúa Giêsu nói với Nicôđêmô - một người Do Thái lớn tuổi muốn biết về Thầy - giúp chúng ta nhìn thấy khuôn mặt thật của Thiên Chúa. Người luôn nhìn chúng ta bằng tình thương, và vì yêu thương, Người đã đến giữa chúng ta trong Con của Người. Trong Chúa Giêsu, Người đã đi tìm chúng ta khi chúng ta lạc lối. Trong Chúa Giêsu, Người đã đến để nâng chúng ta lên khi chúng ta sa ngã. Trong Chúa Giêsu, Người cùng khóc với chúng ta và chữa lành các vết thương của chúng ta. Trong Chúa Giêsu, Người đã chúc lành cuộc sống của chúng ta mãi mãi. Tin Mừng nói cho chúng ta biết rằng ai tin vào Người sẽ không phải chết. Trong Chúa Giêsu, Thiên Chúa đã phán một lời dứt khoát về cuộc đời của chúng ta: các con sẽ không bị hư mất, các con được yêu thương mãi mãi”.
Đức Thánh Cha giải thích tiếp rằng, nếu việc lắng nghe Tin Mừng và thực hành đức tin không làm cho chúng ta mở rộng tâm hồn để đón nhận tình yêu vĩ đại này, và có thể vì chúng ta sa vào một tôn giáo nhàm chán, buồn bã và khép kín, thì đó là một dấu hiệu cho thấy chúng ta phải dừng lại và một lần nữa lắng nghe Tin Mừng: Thiên Chúa yêu chúng ta đến nỗi đã ban cho chúng ta cả sự sống của Người. Người không phải là một vị thần nhìn chúng ta một cách thờ ơ từ trên cao, nhưng là một Người Cha nhân từ đã trở thành một phần lịch sử của chúng ta. Người không phải là một vị thần thích thú trước cái chết của tội nhân, nhưng là một Người Cha không muốn ai bị hư mất. Người không phải là một vị thần lên án, nhưng là một Người Cha cứu vớt chúng ta với vòng tay ân phúc của tình yêu.
Thiên Chúa đã ban Con của Người
Đức Thánh Cha nói đến khía cạnh thứ hai: “Thiên Chúa đã ban Con của Người”. Ngài nói: “Chính vì quá yêu thương chúng ta, nên Thiên Chúa đã trao ban chính mình, hiến mạng sống vì chúng ta. Ai yêu thương thì luôn ra khỏi chính mình. Tình yêu luôn hiến dâng, cho đi và tiêu hao. Sức mạnh của tình yêu là: phá vỡ lớp vỏ ích kỷ của chúng ta, phá vỡ các hàng rào an ninh được xây dựng cẩn thận của chúng ta, phá bỏ các bức tường và vượt qua các nỗi sợ hãi, để làm cho mình trở thành một quà tặng. Ai yêu thương thì thích mạo hiểm hơn là giữ gìn mạng sống. Đây là lý do tại sao Thiên Chúa ra khỏi chính mình: bởi vì Người “quá yêu” chúng ta. Tình yêu của Người quá lớn nên Người không thể không ban tặng chính mình cho chúng ta. Khi dân bị rắn độc trong sa mạc tấn công, Thiên Chúa nói với Môsê làm con rắn bằng đồng. Tuy nhiên, nơi Chúa Giêsu, khi được giương cao trên thập giá, chính Người đã đến để chữa lành nọc độc sự chết cho chúng ta; Người đã trở nên tội nhân để cứu chúng ta khỏi tội lỗi. Thiên Chúa không yêu chúng ta bằng lời nói: Người ban Con của Người cho chúng ta, để ai nhìn và tin vào Người, thì được cứu độ (Ga 3,14-15)”.
Từ tình yêu hiến thân của Thiên Chúa, Đức Thánh Cha mời gọi mọi người yêu thương nhiều hơn, vì càng yêu, chúng ta càng có khả năng cho đi. Đó cũng là chìa khóa để chúng ta hiểu được cuộc sống của mình. Thật tuyệt vời khi gặp gỡ những người yêu thương nhau và chia sẻ cuộc sống của họ trong tình yêu. Chúng ta có thể nói về họ như những gì chúng ta nói về Thiên Chúa: họ yêu nhau đến mức hiến dâng mạng sống. Điều quan trọng không phải là những gì chúng ta có thể tạo ra hoặc kiếm được; cuối cùng, đó chính là tình yêu mà chúng ta có thể cho đi.
Đức Thánh Cha khẳng định rằng, đây chính là nguồn vui! Thiên Chúa yêu thế gian đến nỗi đã ban Con của Người. Ở đây, chúng ta thấy được ý nghĩa của lời mời gọi của Giáo hội trong Chúa Nhật tuần này: “Mừng vui lên […] Các bạn đang sầu khổ, nào hớn hở reo mừng và hân hoan tận hưởng trọn nguồn an ủi”. (Is 66, 10-11). Đôi khi chúng ta tìm kiếm niềm vui ở nơi không có: trong những ảo tưởng dễ tan biến, trong những giấc mơ vinh quang, trong sự an toàn bên ngoài nơi của cải vật chất, trong sự sùng bái hình ảnh của chúng ta. Nhưng kinh nghiệm cuộc sống dạy chúng ta rằng niềm vui thực sự đến từ việc chúng ta cảm nhận được yêu thương cách nhưng không, được đồng hành, có người chia sẻ ước mơ của chúng ta và khi chúng ta bị đắm tàu, người đó đã đến cứu và đưa chúng ta đến bến an toàn.
Cám ơn Giáo hội Philippines
Tới đây, Đức Thánh Cha nói cách riêng với toàn thể Giáo hội Philippines: “Anh chị em thân mến, 500 năm đã trôi qua kể từ khi sứ điệp Kitô giáo lần đầu tiên đến Philippines. Anh chị em đã nhận được niềm vui Tin Mừng: Thiên Chúa yêu thương chúng ta đến nỗi đã ban Con của Người cho chúng ta. Và niềm vui này được nhìn thấy nơi dân tộc của anh chị em, nơi ánh mắt, trên khuôn mặt, trong các bài ca và trong lời cầu nguyện của anh chị em. Tôi muốn cám ơn anh chị em vì niềm vui mà anh chị em mang lại cho toàn thế giới và cho các cộng đoàn Kitô. Tôi nghĩ đến nhiều trải nghiệm tốt đẹp trong các gia đình ở Roma, cũng như trên toàn thế giới nơi có sự hiện diện kín đáo và siêng năng của anh chị em đã trở thành chứng tá đức tin. Theo bước chân của Mẹ Maria và Thánh Giuse: Thiên Chúa yêu thương đem lại niềm vui đức tin qua sự phục vụ khiêm nhường, kín đáo, can đảm và kiên trì”.
Kiên vững loan báo Tin Mừng
“Vào ngày kỷ niệm rất quan trọng này đối với dân Chúa ở Philippines, tôi cũng muốn mời gọi anh chị em hãy luôn kiên trì trong công cuộc loan truyền Tin Mừng, chứ không phải chiêu dụ tín đồ. Sứ điệp Kitô anh chị em đã nhận được cần được liên tục mang đến cho người khác. Tin Mừng về sự gần gũi của Thiên Chúa phải được bày tỏ trong tình thương đối với anh chị em; Chúa không muốn ai hư mất; vì vậy Chúa yêu cầu Giáo hội quan tâm đến những người đang bị tổn thương và sống bên lề. Nếu Thiên Chúa yêu chúng ta đến nỗi đã hiến mình cho chúng ta, thì Giáo hội cũng có sứ vụ này: Giáo hội được sai đến không phải để phán xét nhưng để chào đón; không phải để áp đặt, nhưng để gieo hạt; không phải để lên án, nhưng là đem Đức Kitô, Đấng Cứu Độ chúng ta”.
Đức Thánh Cha kết thúc bài giảng bằng cách nói đến chương trình mục vụ của Giáo Hội Philippines: “Dấn thân loan báo Tin Mừng là hướng đến mọi người và đến với mọi người. Khi bước đi trên con đường này anh chị em đừng bao giờ nản lòng. Đừng bao giờ e ngại loan báo Tin Mừng, phục vụ và yêu thương. Với niềm vui, anh chị em cũng có thể giúp mọi người nói về Giáo hội: ‘Giáo Hội rất yêu thương thế gian’! Thật đẹp và lôi cuốn biết bao một Giáo Hội biết yêu thương thế giới, không xét đoán và một Giáo Hội biết hiến mình cho thế gian. Ước mong ở Philippines và mọi nơi trên trái đất được như thế”.
Đức Hồng y Tagle cám ơn Đức Thánh Cha
Cuối Thánh lễ, Đức Hồng y Tagle đại diện Giáo hội Philippines và đặc biệt những người Philippines đang sống ở Roma cám ơn Đức Thánh Cha. Ngài nói: “Chúng con mang đến đây tình con thảo của toàn thể người dân Philippines của 7641 đảo của đất nước. Có hơn 10 triệu người di cư Philippines đang sống ở gần 100 quốc gia trên thế giới. Chúng con hiệp thông Thánh lễ sáng nay cùng với Đức Thánh Cha”.
Tiếp đến, Đức Hồng y nói đến hồng ân đức tin mà Philippines đã lãnh nhận trong 500 năm qua, và hoa trái là hiện nay, quốc gia đứng thứ ba về số người Công giáo trên thế giới. Ngài cũng cám ơn biết bao người đã cộng tác vào công cuộc loan báo Tin Mừng này.
Cuối cùng, Đức Hồng y nói đến việc di cư ở khắp nơi trên thế giới của hàng triệu người Philippines như là kế hoạch mầu nhiệm của Thiên Chúa. Hồng ân đức tin đã lãnh nhận giờ đây những người di cư này mang đến chia sẻ cho những nơi họ hiện diện. Ngài nói: “Chúng con xa gia đình, không phải chúng con muốn bỏ rơi họ, nhưng để lo cho tương lai con cái. Vì yêu thương gia đình chúng con phải chấp nhận nỗi đau chia ly này. Khi chúng con cảm thấy cô đơn vì xa quê hương, chúng con tìm được sức mạnh nơi Chúa Giêsu, đang ở với chúng con, Chúa Giêsu, Đấng đã tự trở thành một em bé Santo Nino và tự nhận mình là người Nazareth vác thập giá cho chúng con”.
Sau những lời cám ơn của Đức Hồng y, hai người đại diện dâng một bức tranh thánh cho Đức Thánh Cha và Đức Thánh Cha ban phép lành cuối lễ. Cùng hát tạ ơn Đức Mẹ với Đức Thánh Cha, có một phụ nữ và hai em bé dâng hoa cho Đức Mẹ.