Niềm vui Giáng sinh đến với người Công giáo H'mông ở Phù Yên (4)
Cập nhật lúc 06:07 25/01/2017
WGPHH - Ngày 24.12.2016: Khi bài này được đăng lên trang web giáo phận để kết thúc ký sự chuyến mục vụ Giáng Sinh tại Phù Yên thì năm 2016 đã đi vào quá khứ nhường cho năm 2017, và Xuân Đinh Dậu đang đến rất gần. Chú Gà trống đã chuẩn bị cất tiếng gáy, và bác Khỉ đang lúi húi dọn hành trang để rút vào hậu trường. Thời gian tính của sự kiện có thể nói đã mất, nhưng vẫn còn đó tính phi-thời-gian, không lệ thuộc vào việc đo đếm năm-tháng-ngày-giờ. Quả thế, chúng tôi tin rằng trong tâm hồn những người H'mông có mặt ở bản Núi Hồng đêm 24.12.2016 đến nay vẫn còn sự nồng ấm sinh động, bởi đây là lần đầu tiên có một lễ Giáng Sinh trên mảnh đất heo hút này.
Sương mờ trên đỉnh Phù Yên làm cho phong cảnh thật mê hồn
Nhưng trước khi đến với bản Núi Hồng, chúng ta hãy đến bản Chăn Hai, thuộc xã Tường Thượng. Theo lịch đã định, 9g sáng 24.12 có thánh lễ Vọng Giáng Sinh cho bà con ở đây. Thống kê cho biết tại thị trấn Phù Yên và bản Chăn Hai chỉ có 10 hộ với 43 nhân danh, nhưng thánh lễ sáng nay qui tụ được gấp đôi con số này. Chúng tôi được biết bà con chỉ mới kê khai danh tánh những hộ công giáo có đăng ký thường trú và nhà cửa, còn những người đi làm ăn, ở thuê ở mướn, chưa xác định trong tương lai có định cư ở đây hay không thì vẫn chưa nhập danh sách !
Lễ Vọng Giáng Sinh tại bản Chăn Hai, xã Tường Thượng, cho cộng đoàn người Kinh Đa số bà con sinh sống tại đây có gốc gác từ giáo xứ Hoàng Xá. Trước đây, vào các dịp lễ lớn trong năm họ thường về quê dự lễ. Hy vọng rồi đây họ sẽ không còn phải đi gần 100 cây số như thế nữa. Tại Phù Yên, họ sống bằng đủ nghề, làm nông, thợ mộc, buôn bán, làm thuê, có người nuôi cá bè trên sông Đà… Cuộc sống chỉ đủ qua ngày chứ ít người giàu có. Người Hoàng Xá có mặt ở khắp miền đất nước, kể cả ở nước ngoài. Một nghề khá nổi tiếng của họ có thể nuôi sống cả gia đình, thậm chí phất lên, đó là nghề bán xôi. Chúng tôi đã được thưởng thức và phải nhận là rất ngon.
Chăm chú nghe đức cha giảng Lời Chúa
Thánh lễ được cử hành sốt sắng, các bài ca hòa trộn tâm tình Vọng và Giáng Sinh, bởi “Chúa đã đến trước cửa nhà rồi”. Các em thiếu nhi vắng mặt, vì phải đi học và lại là kỳ thi. Nhiều người không thể dự lễ sáng nay vì bận công việc, đã hùn nhau thuê một chuyến xe đưa về Kiệt Sơn, xa 40 cây số, để dự lễ đêm Giáng Sinh tại đó.
Sau bữa cơm trưa, cha Khoái chia tay để trở về Kiệt Sơn lo thánh lễ cho giáo xứ, còn đức cha phụ tá và cha Thái tiếp tục lên đường đi bản Núi Hồng, xã Huy Thượng, ở cách xa 25 cây số. Chúng tôi gửi xe dưới đường lớn, và đi bằng xe máy quãng đường 5 cây số quanh co, dốc dác trong bụi mờ mịt để đến bản. Tại đây, theo danh sách chỉ có 10 hộ công giáo với 47 nhân danh, nhưng số người hiện diện phải gấp 5 lần, đó là bà con ở các bản khác, do quá phấn khởi vì có lễ Giáng Sinh, đã chẳng ngại đường xa đến đây, có người đến từ hai ba hôm trước. Được biết trước đây số người công giáo đông hơn nhiều, nhưng vì thiếu sự chăm sóc mục vụ, nên đã ngả qua Tin Lành !
Nhà nguyện tạm bản Núi Hồng
Chúng tôi bối rối khi thấy số người xin chịu các bí tích Khai Tâm rất đông. Họ chỉ mới được vỡ lòng về đạo, chứ chưa được học bài bản và đầy đủ như tại các nơi khác. Tuy vậy, sau khi bàn bạc, chúng tôi quyết định cử hành bí tích cho họ, để đáp lại khát vọng từ lâu được làm con Chúa, sau đó sẽ bổ túc giáo lý cho họ. Quả thật khó cầm lòng trước những lời xin trong nước mắt, để rồi lại rơi lệ vì mừng khi được chấp thuận. Họ đi bộ từ các bản xa đến đây trong hy vọng. Không nên bắt họ mỏi mòn vì phải chờ đợi thêm và chưa biết đến bao giờ. Khi hoàng hôn buông xuống thì chúng tôi cũng bắt đầu cử hành nghi thức Rửa tội cho trẻ em và người lớn, tất cả là 38 người. Tiếp đó là Thêm Sức cho người lớn, và hợp thức hóa Hôn phối cho vài đôi.
“Các con hãy là ánh sáng Chúa Kitô giữa trần gian”
Thánh lễ được bắt đầu khi trời đã tối hẳn. Mọi người tham dự thánh lễ mừng Chúa Giáng Sinh với nến trên tay. Cả một khoảng núi đồi mênh mông im ắng lạ thường, bầu khí lạnh như bị xua tan bởi sự nồng ấm của tâm hồn bên trong và hỗ trợ bên ngoài bởi cả trăm ngọn nến, mọi người như chạm đến sự linh thiêng của đêm thánh vô cùng. Thật cảm động khi nhìn quanh chỉ thấy toàn những con người đơn sơ nghèo nàn không có lấy bộ áo quần sạch sẽ và đẹp đẽ để mặc cho ngày đại lễ này, nhưng tâm hồn họ thì quả thật hết sức đẹp và sạch. Ở đây không có tiếng đàn tiếng trống át tiếng ca bởi những dàn loa cực mạnh như xé màng nhĩ, cũng không có làn sóng người tò mò đi xem hang đá máng cỏ được trang hoàng lộng lẫy to lớn và hoành tráng, cũng chẳng có những người ăn mặc điểm trang lộng lẫy và những bữa tiệc linh đình. Hoàn toàn ngược lại. Giống như cảnh tượng Chúa giáng trần cũng hoàn toàn ngược với tâm thức con người. Dường như chỉ ở đây mầu nhiệm Giáng Sinh mới đạt được ý nghĩa trọn vẹn của nó.
Thánh lễ rực sáng đêm Giáng Sinh
Sau thánh lễ, cũng như ở những nơi đã qua, chúng tôi tặng bà con những cỗ tràng hạt, những ổ bánh mì, những cây kẹo mút và bánh ngọt. Không một ai từ chối, cũng không ai tham lam giành giật cho mình, mà trái lại họ thể hiện nét nhân bản cao quý biết nghĩ đến người khác, qua đó họ giúp tôi cảm nhận một nét tương đồng nữa với mầu nhiệm Giáng Sinh: Chúa quên mình để nghĩ đến chúng ta, và người anh em H'mông cũng biết quên mình mà nghĩ đến người khác nữa.
Kết thúc bài ký sự này, hương gió mùa Xuân đã quyện về, bên tai vẳng tiếng ca dặt dìu “Mùa Xuân đầu tiên”, bất giác tôi thầm nguyện cho mùa Xuân tươi sáng và đầy hy vọng sẽ đến với anh chị em H'mông đáng mến của tôi trong năm nay, để chấm hết mùa Đông-Vọng đã quá dài đối với họ.
Một số hình ảnh khác:
Xin Chúa Hài Đồng chúc lành cho tuổi thơ của các con
Ba chú bé đồng sinh giống như ba đạo sĩ nhí cùng đến Bê lem bái thờ Chúa Hài Đồng
Nhà cửa bà con H'mông còn sơ sài
Ông Thào Páo Phành thổi khèn chào mừng
Nhiều trường hợp xin hợp thức hóa hôn phối vì đã lấy nhau khi chưa đủ tuổi, nay đã có mấy mặt con.
Xưng tội không nhớ mấy năm rồi vì có cha đâu mà xưng
Hôm nay con mới thật sự sinh lại làm con Chúa - (Ôi nước lạnh quá !)
“Con hãy lãnh nhận ấn tín ơn Chúa Thánh Thần !”
Hợp thức hóa hôn phối
Chúa Kitô đã đến chiếu sáng trần gian…
… khiến đêm tối rực sáng như ban ngày
Chúa Giêsu vui thích đến trong tâm hồn chị
Những người con Chúa mới sinh ra trong ơn thánh…
… kết nên đại gia đình thiêng liêng của Giáo Hội
Họ giống những bông hoa tươi thắm dâng lên Chúa BBT giáo phận Hưng Hóa