Năm 1997, năm đó bé gái chưa tròn 4 tuổi, một lần chị đi xem người ta lên đồng, khi căn cô căn cậu lên thì cô đồng đã tung cái hèo trúng tay chị. Cầm cái hèo trên tay, chị lo lắng hỏi mấy sen đồng coi mình phải làm gì. Các sen đồng nói chị phải cột 500 ngàn đồng vào đấy rồi đến xin thầy gỡ cho. Gặp thầy phán là căn cô nặng, phải đóng 40 triệu để trình đồng mở phủ thì mới thoát nạn. Chẳng hiểu chuyện gì sẽ xảy ra, nhưng vì lo toan cho gia đình được bình yên, chị đành chấp nhận. Sau thời gian ở điện của thầy, thầy nói là cô phải dựng một đền một phủ riêng mới ổn, thế là chị lại kiếm thợ dựng đền, một ngôi đền rộng lớn đủ bày 20 mâm, nghĩa là có sức chứa 120 người vào những ngày cúng lễ.
Chỉ cần xây đền mở phủ là nghiễm nhiên trở thành cô đồng sao?
Đúng là thế giới của tà thần và tiền bạc có lắm chiêu trò. Chị kể rằng ban đầu lúc vào hầu thì chị có biết gì đâu, nhưng khi ông thầy lên hương và phép tắc sao đó cùng với trống chầu là chị có thể nhảy hầu từng giá, nghĩa là hầu từng nhân vật được thầy gọi tới, rượu có thể uống cả chai, và có thể ăn trầu nữa. Cái gì điều khiển thân xác để chị có thể uốn lượn theo điệu nhảy của từng giá? Có tới 36 giá đồng sao chị biết hết, đặc biệt nhiều lần lên đồng, chị nhảy hoài mà vẫn không thấm mệt?.
Thế còn điện thờ riêng của chị, một ngôi đền rộng lớn thờ đủ thứ: từ thanh xà bạch xà tới ngũ hổ, lăn tinh quan lớn…, tùy theo căn số của mình phù hợp với ông nọ bà kia được thầy chỉ định cho biết phải thờ, trong đền có tới 36 bàn thờ với 36 bát hương, hình tượng có thể được tạc bằng gỗ, hoặc làm bằng vải giấy, ngoài ra pháp sư còn khiển binh mã về nữa, đúng là thế giới âm u của quỉ thần, tràn ngập ngẫu tượng, mà người lao vào sẽ bị trói chặt
Đền của chị để làm gì? là nơi ăn tại nghiệp, thờ tại gia. Đến lượt chị lại trình đồng mở phủ cho con hương đệ tử, chị có tới 50 con hương phụ đỡ mọi chuyện, để một năm bốn vấn, nào là thịt lợn, thịt gà, trứng sống cúng cho lăn tinh quan lớn, bách xà…về ăn để bảo vệ cho mình. Cuối buổi lễ, con hương đệ tử góp lộc cho chị, người năm trăm, kẻ một triệu, nhiều lắm, nhưng vì tán lộc đi mới xin được lộc về, vì thế chị vung cho đồng thầy, cho cung văn, cho bách gia trăm họ, và chị lại trắng tay.
Cô đồng thường làm việc theo yêu cầu của một pháp sư. Theo trình tự một năm 4 vấn một tháng đôi tuần, chị phải đưa con hương đệ tử của mình đi các đền to phủ lớn để khấn, để kêu thay văn đỡ cho những người xin mình: cầu công danh, chuyện làm ăn, tình duyên, cầu tài cầu lộc. Đi ngang qua trước cửa nhà của pháp sư, người ta thường thấy để sẵn những con ngựa giấy…để người tới trình đồng mở phủ có sẵn phương tiện cho thần thánh đi kêu khấn: Cầu tình duyên thì phải có voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hống mao, để cắt duyên “cho chị em đi lấy chồng”; cầu công danh thì cần ngựa giấy, để quan cưỡi ngựa đi cầu cạnh.
Điện thờ cũng là nơi coi bói toán, người tới xin coi bói rồi mời chị đi, chỉ cần đặt lễ, chị thắp nhang khấn vái và chị có thể “soi” thấy cả quá khứ, cũng như tương lai, cô đồng nào chả nói thế, nói được tương lai người khác mà sao lại mù tối trước tương lai của mình. Thực ra tương lai đâu thuộc quyền quỉ thần, tuy nhiên vẫn phán cho thân chủ mấy lời về hậu mệnh, và đặc biệt hậu mênh nặng nề đang đeo bám cần trình đồng mở phủ mới mong thoát vận. Đúng là thế giới lừa đảo, người đi coi bói toán, nghe nói trúng lắm, vì thế tin lắm, ông thầy pháp khi có người đến cầu tài cầu lộc, thì lại cho biết thêm những cái hạn thân chủ cần phải tiếp tục trình đồng mở phủ để giải hạn, nếu là người giầu thì cứ đổ tiền vào, còn người nghèo phải đi vay mượn, trong tất cả là tiếng cười ngạo nghễ của quỉ thần: “…cứ bái lạy ta, ta sẽ cho mọi thứ các người xin”. Tên dối trá đẩy con người qua bao thời chạy theo dối trá, nhưng xem ra ít người thoát khỏi cái vòng lẩn quẩn này.
Sống kiếp cô đồng, cuối cùng chị nhận được gì và mất gì?
Cơn cám dỗ muôn đời của tà thần luôn là lòng ham mê của cải, dẫn tới tìm kiếm danh vọng, và cuối cùng là kiêu ngạo. Vì thế chẳng lạ gì khi thấy một phụ nữ ngoan hiền ngày nào, nay mang áo cô đồng lại trở nên “đành hanh”, nóng nảy. Bước vào trong điện thờ nhà mình, nhưng cứ luôn phải cúi đầu trước các ngẫu tượng; còn cái đám âm binh được thầy pháp khiển về để bảo vệ, chẳng biết hư thực ra sao, nhưng cũng đáng ngại, và vì thế chị luôn cảm thấy bất an. Đã 16 năm trình đồng mở phú mà đứa cháu 14 tuổi vẫn chưa đi được, còn ông con trai sau khi lấy vợ đổ đốn, tối ngày theo bạn bè say sưa nhậu nhẹt, chẳng thèm dòm ngó gia đình, cuối cùng vợ bỏ đi theo người khác. Thầy nói căn nghiệp chị nặng lắm, nghe vậy chị càng lao theo để trình đồng mở phủ, một lần mời thầy về tốn kém lắm, nhưng rồi các thế lực chị van nài vẫn bó tay chào thua.
Thế rồi một ngày trong tháng sáu, chị gặp một chị bạn rủ đi đọc kinh lòng thương xót, đêm về nghe bài giảng lòng thương xót, và sau cùng ôm con đến giáo điểm Tin Mừng trông chờ lòng thương xót, ở đó có người lên làm chứng đã được chữa lành, còn đứa con chị vẫn chẳng đổi thay. Ôm con đi rồi lại ôm con về. Một chuyến đi mệt mỏi mà chẳng được gì.
Ôm con trở về, lòng thêm bất an, vì vẫn chưa tìm ra được một ông Chúa mạnh mẽ như lòng mong ước, có khi sáng ngồi đồng, chiều chị lại tìm đến các nhà thờ để dự lễ và nghe giảng. Cuối cùng thì điều chị tìm đã gặp, xin đã được (Mt 7,7). Thì ra có một bàn tay âm thầm dẫn dắt mà chị nào hay biết, thúc đẩy chị tìm đến các nhà thờ. Cứ mỗi lần tới một nhà thờ, chị lại được dìu vào khung trời của cái đẹp, qua các bài giảng, chị thấy ở đây, trong các nhà thờ, đều rao giảng chung một tình yêu và lòng cậy trông: tình yêu như sợi dây vô hình nối kết mọi người, vì tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa (1Ga 4,7), không mua bằng tiền và cũng không ai đòi tiền ai, mọi người gặp nhau, kẻ nghèo người giầu đều chan hòa, khác với những chuyến đi cúng bái ở những đền to phủ lớn, tới đâu cũng phải có bao thư hậu hĩnh để dễ được nhận lời. Nghĩ lại mấy tháng trước đây, khi ôm con vào Nhà Bè, chị cũng nhìn ông cha như thầy pháp, cũng phải có bao thư như mọi người, cầu cạnh là thế mà. Nhưng nay thì chị hiểu rõ rồi: “Thiên Chúa không thiên vị ai, bất cứ ai có lòng kính sợ Thiên Chúa và ăn ngay ở lành thì đều được người tiếp nhận” (Cv 10,34-35)
Phải bắt đầu từ đâu, phải rời bỏ dối trá, nghĩa là rời bỏ những ngẫu tượng chị đã từng tin tưởng. Hỏi thầy pháp, thầy lại đòi 30 triệu để đón thầy cao tay hơn về thỉnh binh mã đi, nếu không sẽ bị vật chết. Đã tin tưởng nơi Chúa Giêsu rồi, chị chẳng sợ gì nữa, chị tới nhà thờ giáo xứ gần đó xin chai nước thánh đem về rảy khắp đền, miệng van xin: “Chúa ơi, bây giờ con muốn làm con Chúa, con chẳng biết làm thế nào mà hạ những thứ này xuống, xin Chúa thương con để không ai làm hại được con”, và thế là chị gom mọi thứ tượng thần đem ra sông đổ, 36 bát hương thì cho vào bao đem ra sông đổ luôn, cả ngôi đền cũng cho rỡ bỏ.
Thế là chấm dứt 16 năm đồng bóng, tiền nhiều, nhưng có đó rồi cũng hết đó. Chuyện đã qua giờ nghĩ lại có biết bao điều không đẹp lòng Chúa, và niềm vui hôm nay, dù chỉ có đôi tay trắng, là ao ước làm những gì đẹp lòng Chúa thôi, và chị thấy mình được Chúa ban rất nhiều ơn:
ơn đầu tiên là ngay sau buổi chiều ngày mẹ con chị, và cháu được lãnh nhận bí tích rửa tội, thì anh con trai bị té ngất xỉu, anh em họ hàng khi ấy mỉa mai và không thèm phụ giúp một đồng, cái tội đã rỡ bỏ điện thờ. Thế nhưng khi mang tới bệnh viện mới vỡ lẽ ra rằng trong đầu anh ta sẵn có một khối u cần giải phẫu sớm. Cuộc giải phẫu diễn ra tốt đẹp trong lời khấn nguyện của mẹ, và của bà con giáo xứ gần đó. Trong thời gian chữa bệnh cho anh thì có chị bạn đã đưa cháu bé về chăm sóc suốt 3 tuần lễ, còn Anh từ từ bình phục, giã từ luôn rượu chè, ngoan hiền như một con chiên. Thế là đứa con tật nguyền mới đó vuột khỏi vòng tay mẹ, thì nay lại nhận được hơi ấm của bàn tay cha, tối ngày lo chăm sóc đứa con tật nguyền.
Cô con gái từ Hà Nội về thấy nhà đổi khác, không còn điện thờ, nhưng giữa nhà bây giờ là bàn thờ Giêsu mà chị tin là mạnh hơn mọi thứ thần linh. Cô con gái mới đầu cũng la làng, sợ mẹ tin theo cái đạo Đức Chúa Trời mà báo chí đang nói um sùm, nhưng từ từ cô cũng hiểu và cúi đầu chấp nhận. Thế còn các con hương đã bao năm gắn bó với đền, hụt hẫng vì thấy bị chị bỏ rơi giữa chừng. Chị nói Chúa của chị bây giờ mạnh lắm, các em cũng nên theo chị thôi. Còn ông thầy pháp một lần xin chị hộ giá trình đồng, chị cũng ngồi vào giữa tứ trụ, nhưng khác mọi lần, khi trống chầu nổi lên thì ông thầy nhức đầu quá sức phải nằm vật ra, con hương hiểu chuyện đã xin chị ra ngoài và một lúc sau người ta lại nghe tiếng ông thầy. Trên đường về, thầy gọi điện hỏi chị sao bữa nay nhiều lộc mà lại về sớm, chị nói Chúa của con mạnh mẽ hơn tất cả, thầy thấy không, thôi thầy cũng theo về bên con luôn đi.
Gần một năm đã qua kể từ ngày 3 mẹ con bà cháu lãnh nhận bí tích rửa tội, một mình chị hết lên ruộng cạn lại xuống ruộng sâu, chị thấy mình khỏe hơn bao giờ hết, sức khỏe của niềm tin, tình yêu và lòng cậy trông. Chị không màng danh vọng, tiền bạc, không kiêu sa, nhưng luôn nép mình trong con tim của Thiên Chúa toàn năng, cậy dựa vào sức thiêng của Chúa… và an bình tràn ngập gia đình.
MM Tân, SJ.