Giáo xứ Đồng Xa

› Giáo phận › Giáo hạt giáo xứ › Hạt ÐÔNG NAM PHÚ THỌ › Xứ ĐỒNG XA

Số giáo họ	:	7
Số giáo dân	:	4.187
Bổn mạng	:	Đức Mẹ Vô Nhiễm - ngày kính 08/12
Linh mục xứ	:	Chánh xứ Giuse Nguyễn Ngọc Ngoạn, Phó xứ Giuse Nguyễn Phú Đạo
Địa chỉ	:	Khu 3, Ninh Dân, Thanh Ba, Phú Thọ

GIÁO XỨ ĐỒNG XA

Địa chỉ: Khu III, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Nguồn gốc: Năm 1904 có một vài gia đình Công giáo từ Chiêu Ứng vào khu vực Đồng Xa khai hoang, đến năm 1906 số hộ tăng lên khoảng 20 hộ, với khoảng 70 nhân danh từ Chiêu Ứng vào Đồng Xa khai hoang. Dưới sự hướng dẫn của Cha Giuse Đặng Tâm Thuần, bà con giáo dân làm ngôi nhà nguyện nhỏ, năm 1907 ngài đến thăm và dâng thánh lễ thành lập Giáo họ Đồng Xa thuộc xứ Chiêu Ứng.

Năm 1940, Đức Cha Vạn đi kinh lược, ngài đã tách Đồng Xa khỏi họ Chiêu Ứng. Về sau, vừa người Chiêu Ứng vào thêm, vừa người các nơi như Đồng Tư, Bái Vàng (Hà Đông) lên, vừa người lương trở lại; bởi vậy, nhân danh công giáo ở đây tăng rất nhanh. (Năm 1904 có 20 người, 1920 có 364 người, năm 1958 có 800 người, năm 1971 có 1.700 người, 2019 có 3.700).
Từ năm 1907 đến 1973 nhà thờ đã sửa và nâng cấp nhiều lần, đến năm 1989 Cha Giuse Nguyễn Văn Đỉnh cho sửa lại toàn bộ nhà thờ và lợp ngói đỏ. Năm 1996, xây lại nhà thờ như hiện nay. Năm 2009, đã sửa lại gian cung thánh, năm 2013 sửa lại lần nữa.
Ngày 13/06/2007, Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương quyết định thành lập Giáo xứ Đồng Xa. Ngoài Giáo họ Đồng Xa, Giáo họ Đại Lục, Giáo họ Đồng Kẻng cũng thuộc Giáo xứ này.

Quan thầy: Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (08/12).
Nhà thờ: Diện tích 415m²; Nhà mục vụ và giáo lý với tổng diện tích sử dụng là 500m².
Giáo dân: 3.960 nhân danh.
Các linh mục phục vụ theo dòng lịch sử: cha Giuse Đặng Tâm Thuần, cha Giuse Sơn, cha Phêrô Đỗ Tiến Lưu, cha Phêrô Lê Thế Khanh, cha Laurensô Đỗ Trọng Thông, cha Phêrô Maria Doãn Quang Ngọc, cha Giuse Nguyễn Văn Đỉnh, cha Luca Nguyễn Thế Truyền, cha Giuse Nguyễn Văn Đông, cha Phêrô Phan Kim Huấn, cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Nhàn, cha Giuse Lê Ngọc Nghi, cha Micae Lê Văn Hồng năm 2016 đến nay (quản xứ), cha phó đặc trách Giuse Cao Minh Vượng năm 2017 đến nay.
Các Linh mục bản hương: Cha Giuse Nguyễn Văn Đỉnh, Cha Phaolô Nguyễn Quốc Anh và hai đại chủng sinh.
Các Giáo họ trong Giáo xứ
1. Giáo họ Đồng Xa

Địa chỉ: Khu 3, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Đức Mẹ Vô Nhiễm (08/12).
Thành lập: 1907.
Nhà thờ: Diện tích 415m².
Giáo Dân: 600 nhân danh.

2. Giáo họ Hàng Sen

Địa chỉ: Khu 2, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Mẹ Thiên Chúa (01/01).
Thành lập: Năm 2011.
Nhà thờ: Đang sinh hoạt tại tư gia.
Giáo dân: 998 nhân danh.

3. Giáo họ Xóm Thượng

Địa chỉ: Khu 4, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Thành lập: Năm 2011.
Quan thầy: Thánh Phêrô Tông đồ (29/06).
Nhà thờ: Đang sinh hoạt tạm nhà giáo dân.
Giáo dân: 950 nhân danh.

4. Giáo họ Xóm Giắt

Địa chỉ: Khu 5, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Thánh Phaolô Tông đồ trở lại (25/01).
Nhà thờ: Đang sinh hoạt tạm nhà giáo dân.
Giáo dân: 662 nhân danh.

5. Giáo họ Xóm Chuối

Địa chỉ: Khu 6, xã Ninh Dân, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Thánh Giuse thợ (01/05).
Thành lập: Năm 2011.
Nhà thờ: Đang sinh hoạt trên đất nhà văn hóa khu 6.
Giáo dân: 750 nhân danh.

6. GIÁO HỌ ĐỒNG KẺNG

Địa chỉ: Xã Đại An, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Thánh Giuse thợ (01/05).
Thành lập: Năm 1933 do cha già Thông tại Xã Đại An, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Lịch sử hình thành
Khoảng năm 1930, ông Hinh Hường ở xóm Cao Bang, thị xã Phú Thọ vào đây làm trại. Sau đó mấy năm, ông Oanh và ông Nhọn từ Trù Mật cũng vào. Rồi quãng năm 1931 - 1932, ông Chúc, ông Mọc cùng với ông Hải, người Cao Bang vào làm ăn. Đến năm 1933 thì các ông này được Cha già Thông hướng dẫn và chính thức thành lập Giáo họ.
Tuy là một xóm Công giáo, nhưng lúc đầu vẫn sinh hoạt theo họ Cao Bang. Mãi năm 1958, mới có nhà thờ nằm hai bên trái đường quốc lộ 2, cạnh chợ Cầu Hai, nhưng thuộc xã Đại An, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Nhà thờ: Năm 1958, ông Oanh Yến dâng cho họ một bãi đất để làm nhà thờ và họ đã dựng được 3 gian nhà gỗ lợp lá, 4 hàng chân. Sau 9 năm làm thêm 2 gian nữa và có sửa qua quýt.
Thế rồi do mối và lâu ngày bị dột nát, cho đến năm 1984, khi Cha Đỉnh đang coi sóc ở đây, đã làm ngôi nhà 9 gian, rộng 8,5m, dài 24m, khung gỗ, xây gạch xung quanh, lợp ngói xi. Ngôi nhà thờ cũ đó đã được thay thế bằng ngôi nhà thờ mới hiện nay.
Nhà thờ mới hiện nay được xây dựng năm 2012, với diện tích 300m². Nhà giáo lý là 90m² và nhà mục vụ là 120m².
Nhân danh: 308 người.
Trong 86 năm qua các Cha về coi sóc Giáo họ từng thời kỳ: Cha già Thông từ năm 1933 – 1946, cha Phêrô Doãn Quang Ngọc từ năm 1947 – 1979, cha Giuse Nguyễn Văn Đỉnh từ năm 1980 – 1992, cha Luca Nguyễn Thế Truyền từ năm 1995 – 2005, cha Phêrô Phan Kim Huấn từ năm 2005 – 2010, cha Gioan Batixita Nguyễn Văn Nhàn từ năm 2001 – 2014, cha Giuse Lê Ngọc Nghi từ năm 2015 – 2016, cha Micae Lê Văn Hồng từ giữa năm 2016 đến hết năm 2016. Hiện nay, cha Giuse Kiều Thống cai quản Giáo họ trực thuộc Tòa giám mục.

7. Giáo họ Đại Lục

Địa chỉ: Xã Đại An, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ.
Quan thầy: Đức Mẹ Lên Trời (15/08).
Nguồn gốc: Giáo họ được thành lập năm 1895 do cha già Thông; Ban hành giáo đầu tiên là ông Gioan Nguyễn Văn Mười. Giáo họ đứng thứ 2 sau Chiêu Ứng, khi còn chung với xứ Yên Tập. Từ những năm chia địa phận đã có các Cha ở xứ Yên Tập đến làm phúc tại đây. Năm 1947, khi Cha Ngọc lên nhận xứ Chiêu Ứng, ở đây có khoảng 70 người Công giáo.
Nhà thờ: Cuối năm 1993, giáo dân đã mua thanh lý một nhà trẻ làm trên nền cũ để làm nhà nguyện. Họ cũng mua lại của HTX một rừng lá cọ trên 200 gốc. Khi Cha Phêrô Phan Kim Huấn coi sóc xứ Chiêu Ứng và Đồng Xa, ngài đã chỉ đạo xây dựng lại nhà thờ Đại Lục năm 2008.
Giáo dân: Hiện nay Giáo họ có 198 người.
Hiện nay cha Giuse Kiều Thống cai quản Giáo họ trực thuộc Tòa giám mục.