Câu chuyện: Đàn Nhím. Để giúp nhau chống lạnh, đàn nhím lúc ban đầu áp sát vào nhau để chuyển hơi ấm cho nhau. Nhưng sau đó, chúng thấy cơ thể rướm máu vì sự cọ sát của bộ lông sắc nhọn. Từ đó, chúng giữ một khoảng cách đủ ấm mà không gây thương tích cho nhau. Bài học: Các thành viên trong gia đình cũng cần có một khoảng cách, khung trời tự do, thinh lặng, tôn trọng riêng tư… như thế mới khỏi gây phiền hà, thương tích, đau đớn cho nhau.
Dẫn nhập
Thiên Chúa làm người trong một gia đình. Gia đình trở thành giáo hội nhỏ của Chúa Kitô: “Giáo hội tại gia”[1]. “Gia đình còn là con đường của Hội thánh”[2]. Ngày nay gia đình đang biến đổi, xuất hiện những mâu thuẫn bên trong và bên ngoài. Bị lu mờ bởi những hình thức lệch lạc. Cùng với Chúa Thánh Thần, thực thi con đường gia đình “Hiệp hành”, hy vọng góp phần canh tân giáo hội tại gia. Dựa theo kinh nghiệm hiệp hành gia đình Adam-Eva, Thánh Gia và hai môn đệ trên đường về làng Emmaus. Sau đây, tôi xin chia sẻ ít điều mục vụ về “Gia đình hiệp hành”.
Nội dung
1. Gia đình Adam-Eva hiệp hành. Nhưng không hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Đổ lỗi cho nhau và cho ma quỷ. Thiếu liên đới trách nhiệm. Dù Eva chủ động lỗi lệnh Chúa, nhưng hậu quả Chúa vẫn tôn trọng người lãnh đạo nên hỏi Adam trước. Tố chất cao quý của lãnh đạo là dám chịu trách nhiệm. Đổ lỗi cho người khác và cho hoàn cảnh là dấu chỉ người kiêu căng. Tất cả không đúng với lối sống hiệp hành. Hậu quả: Gia đình bất hạnh.
2. Gia đình Thánh gia hiệp hành. Hiệp thông, tham gia và sứ vụ. Hiệp thông với Chúa. Lắng nghe chỉ dẫn của Thần sứ và tham gia, lắng nghe nhau. Nêu cao tinh thần trách nhiệm. Bảo vệ sự sống toàn diện và mục đích làm tròn sứ vụ cứu độ. Hệ quả: Gia đình hạnh phúc.
3. Hai môn đệ về làng Emmau[3]. Chúa Giêsu chủ động hiệp hành, gặp gỡ, lắng nghe và chia sẻ.
Lòng họ bừng cháy lên và họ nhận ra Người lúc bẻ bánh. Họ lập tức trở về, tìm nhóm mười một[4]. Hiệp hành có sức hội tụ và lan tỏa: “Đó chính là nhờ Ân sủng”. Không có ơn sủng, không thể nhận ra Chúa, không thể hiệp hành hữu hiệu được. Ngày nay, là hoạt động của Chúa Thánh Thần[5]. Chúa Thánh Thần giúp chúng ta nhận ra Chúa Giêsu: “Không ai có thể nói 'Đức Giêsu là Chúa', ngoại trừ bởi Chúa Thánh Thần”[6]; “Anh em sẽ nhận được sức mạnh của Thánh Thần”[7]. Chúa Thánh Thần ban ơn khôn ngoan, sức mạnh và tầm nhìn để nhận ra Chúa Kitô đang sống và cùng đi với giáo hội. Để có Chúa Thánh Thần: Theo kinh nghiệm ngày lễ Ngũ Tuần, mọi người, hướng về Thánh Thể; biệt tôn Đức Mẹ; Yêu mến giáo hội Chúa Kitô. Theo định hướng mục vụ của Công đồng: “Ân sủng và thực tại”. Ngoài ơn sủng tình yêu của Chúa Thánh Thần, cần sự đóng góp của khoa học[8]. Với ba nguyên tắc: Đơn giản, tập trung, xác tín. Sau đây tôi xin chia sẻ: Phương thức đón nhận Thánh Thần; sơ đồ cơ chế mục vụ hiệp hành và áp dụng.
Nếu gia đình có điều kiện, dành một phòng nhỏ: Gọi là Phòng Tiệc ly hay phòng đào luyện
tâm linh. Trang bị: Mầu nhiệm Thiên Chúa Ba ngôi. Chim câu cách tân, biểu tượng Chúa Thánh Thần, có ngậm cành Oliu, báo hiệu mùa xuân mới với bẩy ngọn lửa tượng trưng bảy ơn Chúa Thánh Thần. Thánh giá có tượng chịu nạn. Trái tim bốc lửa hay Logo thượng hội đồng 2023. Có Đức Mẹ đứng hướng về Thánh Thể. Thánh kinh. Kinh “Cầu nguyện-Cảm nghiệm”. Có máy lạnh, nhạc không lời. Mỗi tuần, dành 1 giờ, ngồi thinh lặng trước Nhà Tạm thiêng liêng: “Trái tim”; “Logo Hiệp hành”. Theo lời khẩn xin của Mẹ thánh Têrêsa Calcutta. Gương Chân phước Acutis: “Hướng về Mặt Trời, làm da sạm nắng, hướng về Thánh Thể, làm ta nên thánh”. Có thể xen kẽ: Lần chuỗi Lòng Thương xót, suy niệm Lời Chúa, hát thánh ca…Hệ quả, chuyển dịch đức tin truyền thống, cộng đồng trở thành: “Đức tin-cá vị, bản thân, sống động và xác tín”. Không có đức tin-cá vị này, sẽ không thể trụ nổi và loan báo Tin mừng thời văn minh Biển.
Hiệp hành là cùng đi theo Chúa Kitô, với bốn qui: “Qui Mục tử: Lắng nghe Lời. Qui Cây Nho: Kết hợp. Qui Kitô: Kitô hữu. Qui chủ Vườn Nho: Phục vụ Giáo hội và Nhân loại. Hiệp thông là Mến Chúa. Tham gia là Yêu Người. Mến Chúa là Căn, yêu người là Cốt. Căn Cốt làm nên bản chất Người Kitô hữu: Loan báo Tin mừng. Hiệp thông các Thánh, các Linh hồn. Phục vụ con người: cả hồn cả tinh thần cả xác. Hồn gồm hai nhiệm vụ: loan báo tin mừng, phụng vụ và truyền thông; tinh thần gồm hai nhiệm vụ: văn hóa và giáo dục; xác có hai nhiệm vụ: phát triển và xã hội. Phân công đồng trách nhiệm. Mẹ và bên nữ, phụ trách Hồn… Học hỏi giáo lý. Phụng vụ: Tham dự thánh lễ, chầu Thánh Thể, Lời Chúa. Truyền thông: Hạnh các Thánh, đặc biệt những thánh được phong trong thời đại, như Gioan Phaolô II, Mẹ Têrêsa Calcutta, Acutis. Thực hành giới răn Mến Chúa: bằng đời sống hiền lành và khiêm nhường; giới răn yêu người: bằng cách sống liên đới trách nhiệm và yêu thương phục vụ; bằng đời sống đức tin, theo gương Mẹ Maria: Cưu mang Chúa Giêsu loan báo Tin mừng. Cha và bên nam phụ trách tinh thần và xác. Những việc cụ thể: văn hóa, đào luyện con người yêu thương, sống cân bằng, thanh thản bình thường; lối sống chân thiện mỹ; đoàn kết, hài hòa và sáng tạo. Đầu đội trời chân đạp đất. Giáo dục nên những con người biết suy nghĩ đúng, hành động độc lập, sáng tạo. Phát triển con người toàn diện và toàn thể. Góp phần kiến tạo xã hội: với lớp người trẻ khao khát chính trực, lòng biết ơn. Đào luyện: Linh đạo: Mến Chúa. Mục vụ: Yêu người và Loan báo Tin mừng - Đối thoại và hòa giải. Hy sinh và cầu nguyện. Hiệp thông để loan báo Tin mừng, loan báo Tin mừng dẫn tới sự hiệp thông.
Kết luận
Hoa trái của Thánh Thần là sự “Cân Bằng”: Cũ-mới; chiêm niệm-hoạt động; luật lệ-tự do; thần tính-nhân tính; tâm linh-khoa học… Công đồng diễn tả “Cân bằng” bằng công thức mục vụ: “Ân sủng và thực tại”; “Cả…Cả…”. Giáo hội tại gia hiệp hành trước nhất là xác tín vào Ân sủng Chúa Thánh Thần. Để có Chúa Thánh Thần, có ba phương thức: “Cầu nguyện-Cảm nghiệm”; “biệt tôn Đức Mẹ”; “yêu mến Giáo hội Chúa Kitô”. Liền sau đó, là các giá trị thực tại trần thế, như văn hóa, khoa học, sư phạm, mô hình, phương thức. Cụ thể: Dành một phòng Tâm linh. Treo “Sơ đồ Cơ chế Mục vụ”. Đó là bộ máy hiệp hành: Hiệp thông, tham gia, sứ vụ. Là bộ máy, như chiếc đồng hồ, sẽ tự tương tác, bổ trợ và thúc bách lẫn nhau, một cách tự nhiên, nhưng mãnh liệt mà nhẹ nhàng, bất ngờ và lạ lùng: “Tác động vận hành”. Và sau cùng là: sơ kết, tổng kết, lượng giá, rút ra bài học kinh nghiệm, khôn ngoan, tiếp tục hiệp hành./.
Truyền thông TGPSG, tháng Giêng, 2022
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)
[1] Liên hiệp Quốc, Nhận định, 12/1986
[2] Cơ chế: Bộ máy, như bộ máy đồng hồ.
[1] Amoris Laetitia, 87
[2] Thánh G.H GP II
[3] Lc 24, 13-15
[4] Lc 24, 30-35
[5] Đức Thánh Cha Phanxicô, Sứ điệp truyền giáo, 6.1.2022, Lễ Hiển Linh, Rôma, Đền Thờ Thánh Gioan Latêranô,
[6] 1Cr 12, 3
[7] Cv 1: 8
[8] MV 47-52
