WGPHH - “Ðây bài ca ngàn trùng dâng về Thiên Chúa, bài ca thắm đượm máu hồng. Từng bao người anh dũng tiến lên hy sinh vì tình yêu. Không có tình yêu nào trọng đại cho bằng chết vì yêu. Nhìn Chúa đẫm máu trên đồi cao, từng đoàn người anh dũng tiến lên pháp trường…”
Những ca từ trong bài hát “Đây bài ca ngàn trùng” của linh mục Kim Long được cất lên tựa như một bản anh hùng ca, ca ngợi chiến thắng vẻ vang của các Thánh Tử đạo Việt Nam, trong Thánh lễ và nghi thức làm phép Khu Di tích và Đền Các Thánh Tử Đạo tại Sơn Tây, vào lúc 19g30 ngày 27.11.2023.
Thánh lễ và nghi thức làm phép do Đức cha Đaminh Hoàng Minh Tiến – Giám mục Chính tòa Giáo phận, chủ sự. Hiện diện trong Thánh lễ có Đức cha Gioan Maria Vũ Tất – Nguyên Giám mục Giáo phận, cha Tổng Đại diện Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh, quý cha quản hạt, quý cha trong và ngoài giáo hạt Sơn Tây, quý thầy, quý dì và đông đảo cộng đoàn dân Chúa trong và ngoài giáo xứ Sơn Tây.
Đúng 19g30, Đức cha chủ sự nghi thức làm phép Khu Di tích các Thánh Tử Đạo. Ngay sau đó, đoàn đồng tế cùng toàn thể cộng đoàn long trọng cung nghinh Hài cốt Các Thánh Tử Đạo từ Khu Di tích về Đền Các Thánh Tử Đạo. Đoàn rước với ánh nến trên tay hòa cùng những âm vang của đội kèn đồng và những khúc ca trầm hùng của ca đoàn được tấu lên, để tôn vinh Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, đã nêu gương anh dũng kiên cường và bất khuất, cho con cháu tiếp bước các Bậc Tiền Nhân, hân hoan ra đi loan báo Tin Mừng, hầu cho công cuộc truyền giáo nơi miền “thập tỉnh” tây bắc này sinh nhiều hoa trái.
Khi đoàn rước đến nơi và ổn định trong khuôn viên Đền thánh, Đức cha cử hành nghi thức làm phép Đền Các Thánh Tử Đạo.
Thánh lễ được tiếp nối với Kinh Vinh Danh và lời nguyện nhập lễ trong bầu khí trang trọng và linh thánh.
Trong bài giảng lễ, Đức cha Đaminh đã cho cộng đoàn thấy chính Chúa Giêsu đã chấp nhận bị nghiền nát như hạt lúa mì để sinh nhiều bông hạt và vác thập giá khổ đau để đạt được vinh quang bất diệt. Theo gương Chúa Giêsu, các Thánh Tử Đạo cũng đã chấp nhận từ bỏ vinh hoa, phú quý, công danh, sự nghiệp và sẵn sàng đổ máu vì Đức Kitô để giành được triều thiên vinh quang. Mỗi người Kitô hữu cũng được mời gọi can đảm sống đức tin và sẵn sàng hiến dâng, phục vụ, để chiếm hữu gia nghiệp muôn đời, là sự sống vĩnh cửu trong vinh quang của Nước Thiên Chúa.
Nguyện xin Thiên Chúa, qua lời chuyển cầu của Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, ban muôn ơn lành, giúp mỗi người chúng con luôn kiên cường, giữ vững niềm tin, sống niềm vui Tin Mừng và mang Chúa đến cho mọi người.
Vài nét sơ lược về Khu Di tích và Đền Các Thánh Tử Đạo Vào thời đạo Chúa bị cấm cách bách hại, Giáo phận Hưng Hóa đã trở thành mảnh đất “chứng nhân” cho Tin Mừng. Nhiều người đã anh dũng hiến dâng đời mình để minh chứng tình yêu đối với Đức Kitô, trong số đó đã có nhiều Đấng được Giáo hội phong hiển thánh.
Hiện nay, Giáo phận có hai di tích kính nhớ các vị tử đạo: Một là
Đền các Đấng Tử Vì Đạo nằm ở phía đông nam Thành Cổ Sơn Tây, nay tọa lạc trên đường Phùng Khắc Khoan, phường Quang Trung, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội. Đền được xây dựng để tôn kính các vị tử vì đạo tại Sơn Tây ngay sau khi chấm dứt thời kỳ cấm đạo. Vị trí xây Đền các Thánh Tử Đạo là địa đầu của pháp trường: khi quan quân dẫn tử tội tới đây thì dừng voi, hạ cũi tử tội và đọc bản án của nhà vua, sau đó lý hình dẫn tử tội ra giữa pháp trường Năm Mẫu, đóng cọc trói tử tội trước khi chém đầu. Niên hiệu được ghi trên tường: 1838 - 1939 với hàng chữ tiếng Pháp “A NOS SAINTS MARTYRS FRANCO - ANNAMITES” và hàng chữ tiếng việt “KÍNH CÁC ĐẤNG TỬ VÌ ĐẠO THIÊN CHÚA Ở SƠN TÂY”.
Hai là
Khu Di tích các Thánh Tử Đạo cũng
nằm ở phía đông nam Thành Cổ Sơn Tây. Nơi đây xưa kia là pháp trường Năm Mẫu được ghi trong sử sách, thuộc chốt Nghệ, trấn Sơn Tây, nay thuộc khu vực Gò Vắng, phường Viên Sơn, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội. Xưa kia nơi đây là pháp trường của tỉnh Sơn Tây, được dùng để hành quyết các tử tội. Các tử tội phải được chôn tại chỗ sau khi bị hành quyết, vì thế pháp trường đã trở thành bãi tha ma công cộng. Hết thời cấm đạo, các linh mục thừa sai đã cho xây một cột bia để tưởng niệm nơi thánh Bắc (Neron) và thánh Vân bị trói vào cọc và bị xử trảm.
Trên cột bia, một bên ghi bằng chữ Hán:
Tự Đức thập niên ngũ nguyệt sơ tam nhật - Nam giáo sư thánh Vân hựu tam niên - Cửu nguyệt nhị thập nhất nhật Tây linh mục - Thánh Bắc tại thử thắng địa mông trảm quyết - Chứng nghiệm tín đức lập bia ký kính chi (ngày mùng ba tháng năm năm Tự Đức thứ mười - thầy giảng người Việt thánh Vân - ngày mười một tháng chín năm Tự Đức thứ mười ba - linh mục người Pháp thánh Bắc chịu án trảm quyết tại đất này - kính lập bia để làm chứng cho đức tin); một bên ghi bằng tiếng Pháp:
À la mémoire des Bienheureux Neron et Vân décapités ici pour la foi 1857 - 1860 (để tưởng nhớ các Chân phước Neron và Vân bị trảm quyết nơi đây).
Di tích được xây dựng vào năm 2007 với diện tích 250 mét vuông gần nghĩa trang liệt sĩ nhưng vẫn nằm trên khu đất của pháp trường Năm Mẫu xưa kia. Khu di tích đã hoàn thành vào tháng 11.2007, hiện diện ngay mặt đường trung tâm thị xã Sơn Tây. Từ đó, hàng năm, khi cử hành Thánh lễ tại đây, cộng đoàn phụng vụ thường đi rước các Thánh Tử Đạo theo lộ trình từ Đền Các Thánh Tử Đạo tới Khu Di tích.
Tháng 03.2023, Tòa Giám mục Hưng Hóa đã tu sửa, tôn tạo và làm mới hai Di tích kính nhớ các vị tử đạo. Đến tháng 11/2023, sau hơn nửa năm thi công, hai Di tích này đã hoàn thành và trở nên khang trang, sạch đẹp hơn. Việc làm này nhằm tôn vinh và tri ân Các Thánh Tử Đạo, đồng thời nhắc nhở thế hệ con cháu noi gương các ngài sống đức tin kiên định giữa lòng thế giới hôm nay.
 Đền Các Thánh Tử Đạo tại Sơn Tây |
 Di tích các Thánh Tử Vì Đạo tại pháp trường Năm Mẫu |
 Bảy Thánh Tử Đạo tại Sơn Tây |
 Thánh Augustino Schoefler - Đông: 1822 - 01/05/1851 |
 Thánh Pierre Francois Neron - Bắc: 1818 - 03/11/1860 |
 Thánh Phaolô Trương Văn Đường: 1808 - 18/12/1838 |
 Phaolô Nguyễn Văn Mỹ: 1798 - 18/12/1838 |
 Phêrô Vũ Văn Truật: 1817 - 18/12/1838 |
 Phêrô Đoàn Văn Vân: 1780 - 25/05/1857  |
