Suy niệm 1
Ba kỷ vật tình yêu
(Ga 13, 1-15)
Phụng vụ chiều thứ Năm Tuần Thánh, Giáo hội cử hành Bí tích Thánh Thể do Chúa Giêsu thiết lập vào sau bữa tối cuối cùng với các Tông Đồ trong nhà Tiệc Ly, trước đêm hấp hối trong vườn cây Dầu, để muôn đời tưởng nhớ tới sự Hiện Diện Thực Sự của Người giữa chúng ta. Đây là Thánh lễ sau hết được cử hành trước Đêm Vọng Phục Sinh Thứ Bẩy Tuần Thánh. Vì là Lễ sau hết nên lúc hát Kinh Vinh Danh, các chuông nhà thờ reo lên, và sẽ chỉ reo lại vào đúng lúc hát Kinh Vinh Danh trong Đêm Vọng Phục Sinh. Sau Thánh lễ chiều nay, các khăn bàn thờ đều được lột sạch, các chân nến và thánh giá được cất đi, người ta không còn trưng hoa nữa để loan báo ngày đại tang của Giáo hội và cũng ngụ ý nói rằng, Giáo hội không cử hành lễ nào nữa cho đến ngày Chúa Kitô sống lại. Vì yêu, Chúa Giêsu đã lập Bí tích Thánh Thể, lấy chính Thịt Máu Mình làm của ăn của uống nuôi dưỡng chúng ta. Để tiếp tục yêu thương và tha thứ, Chúa thiết lập thiên chức Linh mục đời đời. Và cũng chính hôm nay, Chúa truyền dạy chúng ta phải yêu thương nhau như Chúa đã yêu. Thánh Thể Trong Bữa Tiệc Ly Thánh, Chúa Kitô đã thiết lập Bí tích Thánh Thể. Lời thánh Phaolô nói về điều nầy được coi như là bài tường thuật cổ xưa nhất về bửa Tiệc Ly của Chúa, có ghi lại rằng Chúa Giêsu, “trong đêm Người bị phản bội, đã cầm lấy bánh và sau khi dâng lời chúc tụng, thì bẻ bánh ra và nói: “Ðây là Mình Ta, được trao ban cho chúng con; hãy làm việc nầy mà nhớ đến Ta”; Cũng vậy , vào cuối bữa ăn, Chúa cầm lấy chén rượu và nói: “Ðây là chén của giao ước mới trong Máu Ta; hãy làm việc này, mỗi lần anh em uống chén này, để nhớ đến Ta”. Thật vậy, mỗi lần anh em ăn bánh và uống chén nầy, anh em loan truyền việc Chúa chịu chết, cho đến khi Người lại đến” (x. 1 Cr 11, 23- 26). Những lời long trọng trong đó được thông truyền qua các thế kỷ chứng tích kỷ niệm việc thiết lập bí tích Thánh Thể. Mỗi năm, vào ngày thứ Năm Tuần Thánh, chúng ta nhớ lại điều này, và trong tinh thần, chúng ta hướng về Căn Phòng Tiệc Ly. Thiên Chức Linh Mục Chưa hết, thiết lập Bí tích Thánh Thể xong, Chúa Giêsu cũng lập luôn Bí tích Truyền Chức Thánh. Chúa nói với các Tông Đồ hiện diện: “Các con hãy làm việc này để nhớ đến Thầy” (Lc 22, 19 ;1 Cr 11, 24). Với lời trên, Chúa Giêsu đã thiết lập Thiên Chức Linh mục, để qua các linh mục, Thánh lễ được tiếp tục cửa hành cho đến muôn đời. Kinh Tiền Tụng của Thánh Lễ làm phép Dầu sáng nay mạc khải đầy đủ cho chúng ta ý nghĩa ấy: “Chúa đã lấy tình huynh đệ tuyển chọn một số người, để họ tham gia thánh vụ của Người nhờ việc đặt tay. Cha muốn họ nhân danh Người tái diễn hy lễ cứu độ, dọn cho con cái Cha bàn tiệc Vượt Qua, lấy tình thương dẫn dắt, lấy lời Cha nuôi dưỡng và dùng các bí tích bổi bổ dân thánh của Cha”. Và cũng chính ngày Thứ Năm này, Chúa Giêsu nói: “Anh em hãy yêu thương nhau, như Thầy đã yêu thương anh em” (Ga 13,34), như thế, giới luật yêu thương đã được Chúa ban truyền. Giới luật yêu thương Một nghi lễ vô cùng đặc biệt của Thánh lễ chiều nay là Lễ Rửa Chân. Con Thiên Chúa làm người, là Đức Chúa, đã mặc lấy thái độ của người tôi tớ và quì xuống rửa chân cho các môn sinh của Người. Trong bữa ăn tối cuối cùng trước khi chịu tử nạn, Chúa Giêsu đã rửa chân cho các môn đệ. Thánh Phêrô đã từ chối và phản đối: “Lạy Thầy, Thầy định rửa chân cho con ư? … không đời nào Thầy sẽ rửa chân cho con”. Nhưng Chúa Giêsu bảo : “Nếu thầy không rửa chân cho con, con sẽ không được dự phần với Thầy” (Ga 13,14-15). Rửa chân là bổn phận phục vụ và là công việc của tôi tớ (hoặc nô lệ). Ngày xưa, tôi tớ phải rửa chân cho chủ. Chúa Giêsu là Thầy và Đức Chúa, đã mặc lấy thái độ của người tôi tớ và quì xuống rửa chân cho các môn đệ của Người. Romano Guardini, một thần học gia nói rằng: “Thái độ của người tôi tớ quì gối trước ông chủ, đó không phải là khiêm tốn. Đơn giản là việc anh ta phải làm, hoàn toàn đúng. Một người xứng quì gối trước kẻ tiểu nhân mới là người khiêm nhường thật sự“. Sau khi rửa chân cho các môn đệ, một lần nữa, Người mời gọi chúng ta: “Thầy đã làm gương cho các con, để các con cũng bắt chước mà làm như Thầy đã làm cho các con” (Ga 13,15). Bằng cách này, Người thiết lập một sự liên kết thân mật giữa Bí tích Thánh Thể, Bí tích của quà tặng hy sinh và huấn lệnh yêu thương. Hôm nay, kỷ niệm ngày Chúa Giêsu thiết lập thiên chức Linh mục, chúng ta có nhiều dịp nhắc đi nhắc lại một câu rất sâu sắc nhưng cũng cần phải tìm hiểu thêm: Không có Thánh Thể thì không có chức Linh mục – không có chức Linh mục thì cũng không có Bí tích Thánh Thể (chỉ một lần rồi thôi). Hai điều đó liên kết chặt chẽ với nhau nhờ đức bác ái. Không thể tham dự Thánh Thể nếu không có Tư Tế, nhưng cũng không thể tham dự Thánh Thể nếu không có đức bác ái và sự tha thứ. Trong Bí tích Thánh Thể, tất cả chúng ta đều tham dự vào một Mình Thánh, một Máu Thánh. Trở nên một, chúng ta không còn tách biệt được nữa. Ai tham dự bàn tiệc của Chúa thì người đó không thể tách rời khỏi bổn phận yêu thương anh em. Mỗi lần chúng ta tham dự Bàn tiệc Thánh Thể, chúng ta thưa “Amen” trước Mình và Máu Thánh Chúa, như thế chúng ta cam kết thực hiện điều Ðức Kitô đã làm, là “rửa chân” cho anh chị em, trở nên một hình ảnh thực sự và tỏ tường của Ðấng “đã hoàn toàn trút bỏ vinh quang mặc lấy thân nô lệ”(Phil 2,7). Tình yêu là kỷ vật cao quý nhất mà Ðức Kitô để lại cho những ai được Người kêu gọi bước theo. Thánh Thể là Kỷ Vật tuyệt đỉnh của tình yêu, một ơn cao cả, nhưng cũng là một trách nhiệm lớn lao cho những ai tiếp nhận. Nghi thức rửa chân nói lên sự khiêm tốn của mình đối với người khác. “Rửa chân cho nhau” chứ không phải rửa chân cho người trên hay cho người dưới, tất cả đều là tha thứ, yêu thương và giúp đỡ nhau. Chúng ta cầu xin Chúa cho Thánh lễ cử hành chiều hôm nay, đưa chúng ta vào trong mầu nhiệm của Bí tích Thánh Thể, mầu nhiệm của thiên chức Linh mục, và giới răn trọng nhất là bác ái yêu thương. Chúng ta cố gắng ghi nhớ những điều này để đưa vào trong cuộc sống hàng ngày của mỗi người. Amen. Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ=================
Suy niệm 2
YÊU ĐẾN CÙNG
Xh 12,1-8.11-14; 1Cr 11,23-26; Ga 13,1-15
Đức Giêsu biết “giờ” của Người sắp đến, giờ phải bỏ thế gian mà về cùng Chúa Cha, nên Người càng yêu tha thiết những kẻ thuộc về mình và yêu thương đến cùng. Trong những giờ chót Thầy trò ở bên nhau, Người đã làm một việc quá lạ lùng mà các môn đệ hết sức ngỡ ngàng không hiểu nổi: “Người đứng dậy, rời bàn ăn, cởi áo ngoài ra, và lấy khăn mà thắt lưng. Rồi Đức Giêsu đổ nước vào chậu, bắt đầu rửa chân cho các môn đệ và lấy khăn thắt lưng mà lau” (Ga 13,4-5). Cử chỉ của Thầy Giêsu ngược lại với vị trí của Thầy đối với môn đệ, bởi đây là việc dành cho những người nô lệ làm cho ông chủ thời đó. Sao hôm nay Thầy lại đi “cúi xuống” mà rửa chân cho môn sinh? Trong đoàn môn đệ còn có một môn đệ thân tín sẽ nộp Thầy, vậy mà Thầy chẳng nề, vẫn cúi xuống mà rửa chân ông, cho dù lòng có xót xa cay đắng, vẫn thương yêu đến cùng, đến giây phút cuối cuộc đời. Thầy cúi xuống mà rửa chân, là chỗ thấp nhất nơi thân thể con người. Chân là nơi tiếp xúc bụi bặm dơ bẩn, với gai góc chai sần, nên cần phải rửa nhất... Cho nên việc làm này càng là việc của nô lệ làm cho chủ.
Khi đến lượt Phêrô, ông giãy nảy không đời nào con chịu đâu! vì không nỡ lòng để Thầy làm một việc thương yêu đến ngược đời cho mình. Nghe Thầy bảo nếu không rửa sẽ không được chung phần, ông lại thay đổi, đòi rửa cả toàn thân.
Quả thực đây là việc tự hạ xuống mút cùng của Thầy Giêsu. Mỗi lần tham dự nghi thức rửa chân ngày thứ năm tuần thánh, khi vị Linh mục thắt dây lưng, rồi quỳ xuống rửa chân cho đoàn “tông đồ” trong câu hát “Chúa mà rửa chân con sao, lạy Chúa?” là mắt tôi lại đẫm lệ. Phải chăng khóc vì thấu cảm tình yêu tự hạ của Thầy Giêsu, hay cám cảnh hành động khiêm nhường của vị Linh mục? Có lẽ khóc vì cả hai điều, nhưng hơn nữa, tôi muốn “gào” lên rằng tại sao, tại sao lại đến vậy, Chúa ơi!?...
Khi rửa chân cho môn đệ xong Thầy mời các ông suy gẫm: “Anh em có hiểu việc Thầy mới làm cho anh em không? Anh em gọi Thầy là “Thầy”, là “Chúa”, điều đó phải lắm, vì quả thật, Thầy là Thầy, là Chúa. Vậy, nếu Thầy là Chúa, là Thầy, mà còn rửa chân cho anh em, thì anh em cũng phải rửa chân cho nhau. Thầy đã nêu gương cho anh em, để anh em cũng làm như Thầy đã làm cho anh em” (Ga 13,12-15). Đây là bài học có một về đức khiêm nhường phục vụ, quên hẳn mình là ai, phục vụ trong yêu thương hết lòng, hết sức, vượt quá “lằn ranh cho phép”. Cho nên mai sau, người ta cứ dấu này mà nhận biết anh em là môn đệ Thầy, khi anh em yêu thương và “làm như Thầy” đã làm cho anh em. Tinh thần phục vụ khiêm nhường này ngày nay vẫn còn được thể hiện trong gia đình, khi cha mẹ là người lớn phục vụ, vệ sinh cho con thơ, dù là những việc “nhỏ hèn” nhất, tất cả chỉ vì tình yêu mà thôi.
Ngày hôm nay Thầy còn rửa chân cho chúng con không? Ngày xưa Phêrô ngại không cho Thầy rửa. Có lẽ ngày nay chúng con cũng sợ khi Thầy “rửa” và làm sạch cho chúng con. Biết bao những bụi bặm cáu bẩn, chai sần của tội lỗi, của thành kiến xấu về tha nhân, những cố chấp, chai lỳ trong tội... mà bị chà xát kỳ cọ, phanh phui để tẩy rửa thì chắc là đau đớn, rát rúa, xấu hổ. Nếu chúng con sẵn sàng chịu đau để được tẩy rửa, chúng con sẽ được thanh sạch sáng láng trong sự thanh luyện của Thầy.
Lạy Chúa! Chúa mà rửa chân con sao? Vâng, xin Chúa cứ rửa cho con, cả chân tay và đầu con nữa, cho con được sạch và trở nên như người con của Đấng đã luôn hết lòng, hết sức để hiến mình vì con, cho đến hết hơi trên thập giá cao và hiến dâng Thịt Máu làm của ăn nuôi sống chúng con mãi đến tận thế. Xin Chúa thanh luyện từng ngày cho con nên giống Chúa, biết yêu thương đến cùng và biết hiến mình vì tha nhân, như dấu chỉ những người con yêu của Chúa. Amen.
Én Nhỏ
