Đúc bò vàng

Kính thưa Anh Chị em,
Một sự trùng hợp thú vị khi cả hai bài đọc hôm nay cùng nói đến chuyện ‘đúc bò’. Thiên Chúa nổi giận vì dân Người ‘đúc bò vàng’; Chúa Giêsu nghẹn ngào vì người đương thời ‘đúc bò vàng’.
Bài đọc Xuất Hành kể chuyện, ngay sau khi Thiên Chúa trao cho Môisen hai bia đá Chứng Từ giữa Người với dân, thì Israel đã làm một chuyện điên rồ; họ đúc một con bê vàng và sấp mình thờ lạy nó. Thiên Chúa nổi giận, phán cùng Môisen, “Ngươi hãy đi xuống; dân mà ngươi dẫn ra khỏi Ai Cập đã phạm tội… Chúng đã đúc tượng bò con và sấp mình thờ lạy nó”. Tương tự như thế, trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói đến những kẻ “Không tìm vinh quang Thiên Chúa” nhưng tìm vinh quang lẫn nhau; làm như thế, khác nào họ cũng ‘đúc bò vàng’ và quỳ xuống thờ lạy nó. Con người “Nhận vinh quang lẫn nhau”, khen lao lẫn nhau một cách lệch lạc đang khi một sự ngợi khen đích thực chỉ có giá trị nếu nó xuất phát từ Thiên Chúa và quy hướng về Thiên Chúa.
Đành rằng, khen ngợi là điều hoàn toàn bình thường nếu không nói là cần thiết; nhưng khen ngợi không phải luôn luôn đúng và luôn mang lại lợi ích. Trên thực tế, khi khen ngợi không dựa trên sự thật của Thiên Chúa, thì điều đó sẽ rất nguy hại. Chúa Giêsu nói, “Tôi không tìm vinh quang loài người”, nghĩa là ‘Tôi không tìm khen ngợi của người đời’; vì lẽ, khen ngợi đó không bắt nguồn từ Thiên Chúa; Ngài từ chối vì chúng không đúng, không thật và tác hại.
Vậy tại sao Chúa Giêsu không tìm lời khen từ người đời? Ngài không tìm lời khen nơi người đời vì Ngài biết, chỉ có Chúa Cha mới xứng đáng nhận lấy tất cả công lao từ bất cứ tạo vật nào; vì lẽ, mọi sự nhờ Người mà có. Vậy nếu chúng ta hiểu biết và chấp nhận sự thật này thì quả đây là con đường ngắn nhất để nên thánh. Là Thiên Chúa, nhưng Chúa Giêsu đã nên tấm gương tuyệt vời về cách thức phải tìm kiếm vinh hiển Chúa Cha chứ không tìm vinh quang cho mình. Cần hiểu rằng, khi tìm mọi cách để người khác hâm mộ mình, chúng ta thực sự đang tước đi vinh quang mà chỉ một mình Thiên Chúa mới đáng có; một đời ăn mày lời khen từ người đời và làm việc cật lực để được họ chấp nhận, chúng ta khác nào đang đứng trước ‘những chiếc máy chém’; chúng ta đang chắt chiu từng giọt bùn tanh hôi đang khi quên mất mạch suối trong ẩn tàng sau hốc đá. Vậy, nếu cố công đào thêm, nghĩa là hiểu biết thêm, chúng ta sẽ giũ bỏ mọi ý hướng quy ngã; từ đó, chỉ một mình Chúa được tôn vinh qua mọi hành động, suy nghĩ và lời nói, thì tức khắc, Người sẽ ban tặng chúng ta sự tươi mới, sự hồn nhiên và cả sự sống đời đời.
Điểm then chốt là chúng ta nên khen ngợi lẫn nhau, động viên nhau hoàn thành điều Thiên Chúa hoạch định cho mỗi người, nhưng đó phải là những lời khen bắt nguồn từ Thiên Chúa; sự ngưỡng mộ chúng ta dành cho một ai đó chỉ vì sự hiện diện sống động của Chúa trong họ. Ngược lại, nếu đó chỉ là những nịnh hót vốn dựa trên các giá trị thế tục hoặc giá trị của cái tôi, thì chúng ta chỉ khuyến khích họ vui thú trong tội thờ ngẫu tượng mà thôi. Tắt một lời, ‘xông hương’ lẫn nhau cách bệnh hoạn không phát xuất từ Thiên Chúa hoặc không vì sự hiện diện của Người thì khác nào tự ‘đúc bò vàng’ cho mình và cho người để cùng nhau quỳ xuống thờ lạy nó không hơn không kém.
Năm 1715, Louis XIV, vị vua cuối cùng của nước Pháp, qua đời sau 72 năm trị vì. Ông tự xưng là “Đại Vương”, “Vua Mặt Trời”, “Tôi là nước Pháp”; đám tang của ông cũng huy hoàng không kém, quan tài bằng vàng. Tại lễ an táng, nhà thờ chánh toà được lệnh tắt hết các đèn, ngoài một ngọn nến trên quan tài để biểu tỏ sự vĩ đại của ông; hàng ngàn người im lặng chờ đợi. Giám mục Massilon tiến ra; từ từ đưa tay lên, và bất ngờ vụt xuống, dập tắt ngọn nến và nói, “Chỉ Thiên Chúa là vĩ đại!”.
Anh Chị em,
Đúng, “Chỉ Thiên Chúa là vĩ đại!”, chỉ Thiên Chúa mới đáng cho chúng ta dùng môi miệng mà ngợi ca, chúc khen. Thế mà như Israel xưa, chúng ta luôn có khuynh hướng ‘đúc bò vàng’ cho mình bằng mọi giá; chúng ta khao khát đúc cho được vinh quang nơi người đời. Vậy mà khi làm điều này, vô tình chúng ta cướp lấy vinh quang Thiên Chúa. Hãy chiêm ngắm Chúa Giêsu, Ngài bình tâm nhận lấy cái chết tả tơi trên thập giá, miễn sao Chúa Cha được tôn vinh. Vì thế, “Thiên Chúa đã ban cho Ngài một danh hiệu vượt trên mọi danh hiệu; để khi nghe danh thánh Giêsu, mọi loài trên trời dưới đất và muôn vật phải bái quỳ”. Những ngày còn lại của Mùa Chay, chớ gì chúng ta luôn biết làm đẹp lòng Chúa, tìm vinh danh Người để nên giống Chúa Giêsu, Con của Người, ngày một hơn.
Chúng ta có thể cầu nguyện,
“Lạy Chúa, chỉ mình Chúa đáng được tán dương. Xin đừng để con suốt đời cặm cụi ‘đúc bò vàng’ cho mình và cho người; và như thế, con thật đáng thương!”, Amen.