“Hỡi người, hãy nhớ mình là bụi tro, một mai sẽ trở về bụi tro”
----------------------------------
“Cuộc sống chẳng là gì, nhưng cũng chẳng có gì giá trị hơn cuộc sống”. Câu nói này phần nào nói lên những giới hạn và cả sự vĩ đại của con người nữa.
1- Mùa chay khởi đầu bằng Lễ Tro, Giáo Hội muốn nhắc nhớ về sự nghèo khó bẩm sinh của chúng ta để sống thánh thiện hơn. Vì chưng, không thể sống thánh thiện được, nếu chúng ta không khiêm nhường và mở tâm hồn ra đón nhận ơn Chúa. Mùa chay cũng là dịp tốt để đừng quên định mệnh đời đời của chúng ta. Vì thế, chúng ta phải chuẩn bị nhằm tới định mệnh đó. Đúng! Chúng ta chỉ là tro bụi, nhưng tro bụi này sẽ được Thiên Chúa gọi về với Ngài. 40 ngày suy tư, cầu nguyện và ăn chay không phải là thời gian quá dài vì giúp tro bụi này khám phá ra những khả năng rất kỳ diệu. Chúng ta chỉ là bụi tro, nhưng bụi tro này có thể là hòn than cháy dở, sẵn sàng trở thành ngọn lửa rực cháy.
Vậy chúng ta là ai?
Kinh thánh cho chúng ta rất nhiều câu định nghĩa chúng ta là ai.
* Sách Thánh vịnh:
“Sống ở đời, thật con người chỉ như hơi thở,
Thấp thoáng trên đường tựa bóng câu.
Công vất vả ngược xuôi: làn gió thoảng,
Ky cóp mà chẳng hay ai sẽ hưởng dùng”
Vua Thánh Đavit nói:
Ấy con người khác chi hơi thở,
vùn vụt tuổi đời tựa bóng câu
Thánh vịnh còn nói tiếp:
Dù sống trong danh vọng, con người cũng không thể trường tồn
Thật nó chẳng khác chi con vật một ngày kia phải chết.
Lạy Chúa xin dạy cho con biết,
đời sống con chung cuộc thế nào
Ngày tháng con đếm được mấy mươi,
để hiểu rằng kiếp phù du là thế.
* Sách Giob nói:
Phương chi người phàm chẳng qua là giòi bọ
Và con người cũng chỉ thuộc loại sâu
Nếu tôi nhìn nấm mồ mà nói: Đây là cha tôi!
Và nhìn giòi bọ: đây là chị tôi!
Thì hy vọng của tôi ở chỗ nào,
Hạnh phúc của tôi, ai là người nhìn thấy
Ngày đời tôi thấm thoát hơn cả thoi đưa,
và chấm dứt không một tia hy vọng
Và điều kinh khủng nhất, chính tro bui con người này lại đầy dẫy tội lỗi khi phải đối diện với Thiên Chúa.
2- Kinh Thánh nói lên tất cả những điều đó về con người để mỗi người chúng ta nhìn nhận đó là một sự thật căn bản, chứ không phải để thất vọng. Bởi vì, dù chúng ta là tro bụi, nhưng tro bụi này cũng có một giá trị vĩnh cửu trước mặt Thiên Chúa.
Sách Thánh Vịnh nói:
Con người là chi mà Chúa cần nhớ đến,
Phàm nhân là gì mà Chúa phải bận tâm.
Chúa cho con người chẳng thua kém thần linh là mấy,
ban vinh quang danh dự làm mũ triều thiên
Cho làm chủ công trình do Chúa sáng tạo,
Đặt muôn loài muôn sự dưới chân.
Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo,
Dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con.
Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng
Công trình này xiết bao kỳ diệu!
Hồn con đây biết rõ mười mươi.
Sách Huấn ca cũng viết:
Người mặc cho nó sức mạnh tương xứng với mình,
và theo hình ảnh mình mà làm ra nó.
Lạy Chúa, đúng như vậy con người là chi mà Chúa phải làm người? Chắc chắn Chúa đánh giá con người thế nào và Chúa yêu mến con người biết bao, nên chính Chúa cũng làm người. Phải chăng là cát bụi ở với cát bụi? Con người là gì mà Chúa chấp nhận chết vì con người. Mỗi một con người đều có giá trị trước mặt Thiên Chúa. Và mỗi người đều được cứu chuộc bằng một giá rất cao: đó là cái chết của Chúa Kitô trên Thập giá.
Đúng thế! Cuộc sống chả là gì, nhưng cũng không có gì giá trị bằng cuộc sống. Giá trị của cuộc sống không thể được đánh giá bằng đô-la hay bằng eu-rô, nhưng bằng tình yêu. Chỉ có tình yêu mới là động lực giúp chúng ta chạy đến cõi vĩnh hằng. Chúng ta đã chuẩn bị cuộc sống chúng ta đang sống để đạt tới cuộc sống vĩnh hằng chưa? Cuộc sống trần gian là nơi con người nhẫn nại, gian khổ và hăng say trong tình yêu mến để tạo nên cho mình nhân cách đời đời.
Không, không có gì giá trị hơn cuộc sống, vì cuộc sống chỉ là bước khởi đầu và sinh ra một cuộc sống khác.
Đúng! Chúng ta chỉ là tro bụi nhưng tro bụi này sẽ có thể trở nên than đang cháy dở:
- Nếu tro bui này nhận biết mình là tro, nếu tro bụi này nhận biết mình tội lỗi và trở về với Thiên Chúa.
- Nếu tro bụi này hãy để cho mình được thổi bùng lên bằng cơn gió ơn huệ của Thánh Thần trong suốt mùa chay này.
- Nếu tro bụi này biết lo lắng làm nóng lên những tro bụi khác đang rất cần ánh sáng và sức nóng.
Hãy làm cho mùa chay này thành mùa chia sẻ:
- Chia sẻ tiền bạc hoặc một chút gì đó cho một thế giới nghèo đói.
- Chia sẻ lòng tha thứ cho những anh chị em thân cận chúng ta.
Và cuối cùng chúng ta sẽ nhận biết niềm vui Phục Sinh tiên báo và dẫn chúng ta đến cuộc sống vĩnh hằng.
Lm. Gioan Đặng Văn Nghĩa
============================
Suy niệm 2
Ăn Chay, Cầu Nguyện và Làm Phúc
(Mt 6, 1-6; 16-18)
Lễ Tro, khai mạc Mùa Chay Thánh, mùa tập luyện chiến đấu thiêng liêng. Để giúp con cái mình lĩnh được nhiều ơn ích. Ngoài những phương thế Giáo hội vẫn đề ra như : ăn chay, cầu nguyện và làm phúc, vị cha chung của Giáo hội là Đức Thánh Cha còn ban hành sứ điệp như là kim chỉ nam để các tín hữu sống trong Mùa Chay Thánh.
Mùa Chay năm nay với chủ đề trích từ Tin Mừng theo thánh Mathêu: “Vì sự ác lan tràn, tình yêu của nhiều người trở nên nguội lạnh” (Mt 24,12).
Chúa Giêsu nói câu này khi trả lời câu hỏi của các môn đệ. Ngài loan báo sẽ có sự sầu muộn lớn và mô tả tình trạng cộng đồng tín hữu có thể lâm vào: đó là đứng trước những biến cố đau thương, một số tiên tri giả sẽ lường gạt nhiều người đến độ đe dọa làm cho tâm hồn họ bị tắt lịm lòng mến là trung tâm của toàn thể Tin Mừng.
Đức Thánh Cha giải thích rằng những tiên tri giả lợi dụng cảm xúc của con người để biến họ thành nô lệ. Bao nhiêu người sống như bị mê hoặc vì tiền bạc, khiến họ trở thành nô lệ lợi lộc nhỏ nhen. Họ sống mà chỉ nghĩ đến mình và rơi vào tình trạng cô độc.
Có những tiên tri giả khác như những “lang băm”, cống hiến những giải pháp đơn giản và tức thời cho những đau khổ, nhưng thực ra những liều thuốc này hoàn toàn vô hiệu: bao nhiêu người trẻ tìm phương dược giả dối trong ma túy, trong những quan hệ “dùng rồi bỏ”, kiếm tiền dễ dàng một cách bất chính.
Bước vào Mùa tập luyện chiến đấu thiếng liêng, ba việc nên làm trong Mùa Chay là : Ăn chay, Cầu nguyện và bố thí. Ba việc ấy diễn tả ba chiều kích, ba mối tương quan giữa đương sự với Thiên Chúa và với anh em. Tương quan với Thiên Chúa là cầu nguyện, với tha nhân là bố thí và với chính mình là ăn chay.
Trong sứ điệp, Đức Thánh Cha cổ võ các tín hữu trong mùa chay này hãy cầu nguyện, làm phúc bố thí và chay tịnh cho nên, vì đó là những phương dược ngọt ngào trong Mùa Chay Thánh.
Cầu nguyện giúp tâm hồn chúng ta khám phá những gian dối bí mật chúng ta thường dùng để đánh lừa chính mình, để chúng ta đi tìm kiến sự an ủi trong Thiên Chúa là Cha và là Đấng muốn cho chúng ta được sống.
Làm phúc bố thí giải thoát chúng ta khỏi sự ham hố và giúp chúng ta khám phá ra tha nhân là anh chị em chúng ta: điều chúng ta sở hữu không phải chỉ là của chúng ta. Đức Thánh Cha cho biết ngài “ước mong việc làm phúc được biến thành lối sống đích thực của mỗi người”.
Sau cùng là việc ăn chay. Việc giữ chay sẽ giải tỏa bạo lực của chúng ta, và là cơ hội quan trọng để tăng trưởng. Chay tịnh cũng giúp chúng ta cảm nghiệm điều mà nhiều người khác đang thiếu thốn, thiếu những điều cần thiết và bị đói. Chay tịnh biểu lộ tình trạng tinh thần của chúng ta, đang đói khái lòng từ nhân và sự sống của Thiên Chúa. Chay tịnh đánh thức và làm cho chúng ta chú ý hơn đối với Thiên Chúa và tha nhân, thúc đẩy ý chí vâng phục Thiên Chúa, là Đấng duy nhất có thể thỏa mãn sự đói khát của chúng ta.
Như thế, hai ý tưởng trong Mùa Chay Thánh luôn song hành với nhau, thứ nhất : chúng ta là những con người yếu đuối, tội lỗi; thứ hai : Thiên Chúa là Người Cha giàu lòng thương xót, Ngài luôn yêu thương chúng ta, Ngài sẵn sàng tha thứ và ban cho chúng ta sức mạnh với tình thương. Vì yếu đuối nên cần đến ơn Chúa, vì tội lỗi nên muốn được Chúa thứ tha, nhưng để lãnh nhận được ơn tha thứ thì cẩn phải trở về với Thiên Chúa trong cầu nguyện, trong chay tịnh và nước mắt, hướng tới tha nhân. Đó là ba việc phải làm trong Mùa Chay Thánh.
Để ba tương quan này gắn kết với nhau, điều kiện đã được Chúa Giêsu nói rõ đó là : nội tâm. Những việc chúng ta làm trong Mùa Chay xuất phát từ sâu thẳm của tâm hồn hướng lên Thiên Chúa và hướng đến anh em, chứ không phải là hình thức bên ngoài. Vì thế, ăn chay, cầu nguyện cũng như bố thì là những việc được làm vì đẹp lòng Chúa.
Bằng nghi thức làm phép tro và mỗi người nhận tro trên đầu, cùng lúc đó sẽ nghe được một trong hai câu Lời Chúa : Hãy ăn năn sám hối và đón nhận Tin Mừng, hoặc : Ta là thân cát bụi sẽ trở về cát bụi (SLRM). Để sống đức ái trọn vẹn, mọi thành phần dân Chúa cần thực hành theo 3 phương thức mà Đức Thánh Cha Phanxicô đề nghị trong Sứ điệp Mùa Chay năm nay.
Lạy Chúa Thánh Thần xin Ngài ngự xuống, nâng đỡ những quyết tâm của chúng con trong suốt Mùa Chay Thánh này. Amen.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
