Thời gian gần đây các giáo xứ thuộc Tổng giáo phận Hà Nội và các giáo phận Hải Phòng, Qui Nhơn và Phan Thiết nhận được một số ấn phẩm giáo dục tuổi thơ, tựa đề Bông Hồng Nhỏ, do Đức Giám mục Giáo phận tặng để khuyến khích các học sinh giáo lý trong Giáo phận. Chúng tôi xin chia sẻ đôi điều để các Giáo lý viên và quý Phụ huynh hiểu rõ và đưa chương trình này đạt tới kết quả tốt nhất.
Theo cái nhìn sư phạm mới, cần đầu tư đào tạo nhân cách cho con em trong những tuổi đầu đời. Hiện nay, giới Công giáo Việt Nam có nhiều lớp mầm non, nhưng chưa có điều kiện tổ chức trường lớp cho học sinh cấp I và cấp II. Các Tuyển tập Bông Hồng Nhỏ được cưu mang để góp phần chăm sóc cho học sinh Công giáo tuổi này, cả về mặt đời sống đức tin và các tính tốt. Mỗi ấn phẩm chỉ vỏn vẹn 28 trang cả bìa, mỗi tháng ra một kỳ.
Về mặt nội dung, ấn phẩm này nhắm tới:
1. Một chương trình giáo dục Kitô giáo có hệ thống.
Trong bối cảnh nhiều bạn trẻ khó đứng vững trong đức tin khi bước vào đời, ta cần trang bị cho họ từ ấu thơ một việc đào tạo có định hướng rõ. Tuyển tập họa báo sẽ giúp cảm nghiệm về tình thương Thiên Chúa, ơn cứu rỗi, đức tin và luân lý; giúp chuyên chăm bổn phận và các đức tính nhân bản khác; giúp luyện văn và luyện tiếng Việt. Nó sẽ là phương tiện để phụ huynh giúp các em kết nối bài giảng và bài giáo lý vào cuộc sống.
2. Giới thiệu những mẫu gương sống.
Để đào tạo nhân cách, Tuyển tập cung cấp cho các em những “hình ảnh thần tượng” về đức tin và đức mến, trong “gia đình Bông Hồng Nhỏ” tập trung chung quanh Anh hai Giêsu, Đức Mẹ và các vị Thánh khác.
3. Giúp làm quen với việc suy tư.
Một ấn phẩm với văn, thơ, truyện tranh và các mục giải trí không thể chạy đua với sự hấp dẫn của điện thoại cảm ứng nhưng sẽ giúp các em trải nghiệm được những khoảnh khắc thoát khỏi điện thoại để sống chậm, tập suy tư và cảm nghiệm.
4. Giúp học vì yêu mến.
Nội dung họa báo sẽ giúp các em phát huy tinh thần hiếu học vô vụ lợi, ý thức cầu tiến, ước vọng thăng tiến nhân cách, sự ham hiểu biết, đào sâu giáo lý, lòng mến Chúa yêu người, đồng thời giúp dò tìm ơn gọi của bản thân các em.
Những phụ huynh từng tò mò lật xem thử (có thể đọc bản PDF tại www.tapsanmucdong.net/p/bong-hong-nho.html) có thể đã khám phá thêm những lợi ích giáo dục khác nữa. Tuy nhiên vẫn còn một điều cần được nhóm thực hiện chia sẻ mới thấy là hết sức bất ngờ: Một điều liên quan tới vấn đề của các anh chị, bố mẹ các bé và cả các vị tu hành nữa.
TRUNG THÀNH TRONG HÔN NHÂN VÀ ƠN GỌI Cộng đồng Công giáo tổ chức quy củ từ giáo phận tới giáo xứ rồi giáo họ. Ai cũng nghĩ việc phát hành sách báo theo hệ thống ấy sẽ rất nhanh. Trong thực tế, hiện chưa có bộ phận nào lo việc ấy. Tuyển tập Bông Hồng Nhỏ làm ra phải đi mời người đặt mua dài hạn để biết số lượng mà ấn hành các tập sau. Ban thực hiện đã xoay đủ cách nhưng hiếm có người hưởng ứng đặt mua dài hạn. Có thể vì người ta chưa quen với một công việc hơi phức tạp, hoặc chưa thấy rõ nội dung chọn lọc và định hướng giáo dục của ấn phẩm?
Tới lúc khá nản lòng, chúng tôi chợt khám phá ra một nguyên do bất ngờ và đáng quan ngại. Đó là, do ảnh hưởng của văn hóa tiêu thụ “dùng một lần rồi bỏ”, ngày nay ai cũng ái ngại không muốn bị một cam kết nào ràng buộc, không riêng ở chuyện đặt mua dài hạn một ấn phẩm định kỳ, mà cả đến những điều hệ trọng như giáo dục và hôn nhân người ta cũng ngập ngừng, ngại cam kết.
Tâm trạng không dám cam kết ấy ăn sâu cả nơi người tín hữu. Có thể đây chính là đầu mối khiến nhiều người vừa rời khỏi môi trường gia đình và giáo xứ, là không còn đứng vững trong điều tốt, dễ buông xuôi theo hoàn cảnh, đưa tới chỗ coi việc học văn hóa quan trọng hơn việc học giáo lý, và trong hôn nhân thì chạy theo trào lưu sống thử, phá thai, ly dị…
Khám phá ấy kích thích nhóm thực hiện cố gắng vượt qua mọi khó khăn để đóng góp một chút nhỏ nhưng quan trọng cho hạnh phúc đời Kitô hữu của các thế hệ sau, của các gia đình cũng như của những người tận hiến, bằng cách giúp cho người Kitô hữu ngay từ bé đã có cơ hội sống…
… MỘT TRẢI NGHIỆM VỀ LÒNG TRUNG THÀNH Một số giáo lý viên ở các giáo xứ hưởng ứng tuyển tập giáo dục này đã phấn khởi phản hồi cho biết hai điều: Bông Hồng Nhỏ được các em thích, lúc đầu chưa thích đến độ hỏi xin hoặc đòi bố mẹ mua, thế nhưng đến những tập sau mỗi tháng các em lại chờ đợi một tập mới để cùng nhau khám phá.
Với 10 hay 20 quyển ấn phẩm mỗi kỳ, Ban Giáo lý giáo xứ sẽ tùy nghi phân phối đến các lớp giáo lý ở độ tuổi học cấp I, cấp II, hoặc để trong tủ sách chung hoặc tặng làm phần thưởng cho mấy em xuất sắc trong tháng qua của lớp mình rồi các em chuyền cho các bạn cùng đọc. Chắc hẳn sẽ có một số em, hoặc thích được đọc trước để tham gia các trò chơi hoặc thích sưu tầm đủ bộ, sẽ xin phụ huynh đặt mua dài hạn.
Tờ Bông Hồng Nhỏ hướng đến phục vụ cho tuổi học sinh cấp I và cấp II. Đây là những năm quan trọng đầu đời, quyết định cho sự hình thành nhân cách của người trẻ. Qua việc đặt mua ấn phẩm dài hạn, các em có được một kinh nghiệm hào hứng về sự cam kết.
Các tuyển tập Bông Hồng Nhỏ được xuất bản không phải như một tờ báo nhưng như những quyển sách. Ban Biên soạn cần chuẩn bị bản thảo để xin giấy phép cho từng quyển đồng thời phải chạy đua cho kịp một cam kết vô hình với các độc giả nhí là… không được bắt các bé đợi lâu quá! Còn phía phụ huynh thì đăng ký sẵn để đặt mua dài hạn sáu tháng, một năm hoặc nhiều năm. Thế là ngay trong tuổi đầu đời, các độc giả nhí được trải qua kinh nghiệm trung thành với một cam kết ba bên rất hồn nhiên. Hợp đồng bán và mua dài hạn là chuyện của nhóm làm sách và bố mẹ, nhưng chính các em mới là những nhân vật chính được tham gia và thừa hưởng hợp đồng. Mỗi tháng các em lại chờ đợi một kỳ ấn phẩm để cùng nhau khám phá. Kết quả là, việc theo đuổi một ấn phẩm đặt mua dài hạn sẽ giúp các độc giả tuổi thơ ngay từ bé đã có một trải nghiệm về lòng trung thành. Các em được làm quen với khái niệm cam kết lâu dài và được đích thân trung thành sống cam kết ấy cách lý thú. Đã quen như thế thì về sau sự trung thành với lời cam kết trong hôn nhân (cũng như trong ơn gọi thánh hiến) sẽ là một giá trị đương nhiên được các em tha thiết nâng niu gìn giữ.
Định hướng mục vụ ba năm (2020-2022) của Hội đồng Giám mục Việt Nam hiện nay là “đồng hành với người trẻ hướng đến sự phát triển toàn diện”. Với các tuyển tập giáo dục Bông Hồng Nhỏ, chuyện phát triển toàn diện này được bắt đầu từ tuổi thơ. Thoạt nhìn, chương trình một trải nghiệm về cam kết trên đây có vẻ chỉ là chuyện trẻ con, thế nhưng chúng tôi ước mong vừa đặt vấn đề vừa thử nghiệm cách nghiêm túc. Nếu trực giác của chúng tôi là đúng thì hy vọng chuyện trẻ con này sẽ khá ý nghĩa cho Giáo hội Việt Nam. Dù sao, thiết tưởng đây là một thử nghiệm đáng làm. Những ai thấy đây là một luận giải đáng quan tâm, xin cùng góp thêm ý kiến và sáng kiến.
MỘT LƯU Ý NHỎ Hiện nay Văn phòng Tuyển tập gửi ấn phẩm về nhà xứ với tên người nhận là linh mục quản xứ. Tuy nhiên nếu một người trong ban Giáo lý đảm nhiệm việc nhận và phân phối ấn phẩm sẽ đỡ bận tâm cho Cha xứ và việc phân phối đến các lớp giáo lý sẽ nhanh hơn. Vì thế, nếu được, xin quý Cha cho Văn phòng của Tuyển tập các thông tin về người phụ trách này, với các chi tiết: Họ và tên, địa chỉ nhận thư bưu điện, số điện thoại và email. Số điện thoại rất cần để nhân viên bưu điện liên lạc khi phát bưu phẩm, email cần cho Văn phòng khi có việc phải thông báo. Nếu người phụ trách không có email riêng thì xin nhờ tạm email của ai ở gần nhà hoặc email của giáo xứ. Xin gửi về Văn phòng qua email: tuyentapbonghongnho@gmail.com.
Sau cùng chúng tôi ước mong chương trình thử nghiệm này được các anh em linh mục quản xứ cùng “ham vui” ủng hộ, tích cực triển khai cho các giáo lý viên thực hiện ở các lớp giáo lý của mình một cách bài bản! Xin chân thành cám ơn quý Cha!
Lm. Trăng Thập Tự Võ Tá Khánh
Chủ biên Tuyển tập Bông Hồng Nhỏ
