Tác giả: Cao Gia An, S.J.
Các bạn thân mến,
Một trong những điều thường làm cho ngày sống của chúng ta trở nên nặng nề đó là sự lo lắng. Trong cuộc sống thường ngày, tôi lo lắng nhiều điều. Được hôm nay, tôi đã lo ngày mai. Được một chút thành công, tôi lại lo thất bại. Được một mảnh tình yêu, tôi sợ ngày mình đánh mất. Được một lần người khác vỗ tay, tôi sợ họ không còn vỗ tay cho tôi ở những lần sau… Tôi sợ vì mọi sự sắp xảy đến không nằm trong tầm tay của tôi. Tôi lo vì không biết mọi sự có theo đúng như điều mình đã dự trù và tính toán…
Bên cạnh những lo lắng hữu ích để tiên liệu và chuẩn bị cho cuộc sống, có rất nhiều nỗi lo lắng không cần thiết mà tôi thường mang vào mình. Tai hại là có rất nhiều khi những nỗi lo của tôi chỉ có một tác dụng duy nhất là làm cho sự việc phức tạp hơn mà thôi. Hơn nữa, nhọc lòng với những lo lắng, dường như tôi chẳng còn cơ hội để sống thực với hiện tại của mình. Cả ngày dài tôi sống là để chuẩn bị cho một tương lai nào đó, phải vất vả đối phó với những điều sẽ đến, phải âu lo khổ sở với những điều nằm ngoài tầm với của tôi. Tôi sát tế hiện tại, vì một tương lai mịt mờ vô định. Thay vì tự do vui sống, cả cuộc đời tôi là chuỗi ngày bận rộn với những niềm lo. Những lo lắng trói kéo ghì đôi vai tôi xuống, không cho tôi đứng thẳng để thưởng nếm cuộc đời. Tôi chẳng còn có cơ hội để thảnh thơi, để ngắm mây ngàn tung bay tự do, để ngắm chim trời vui đùa thỏa thích.
Điều gì ẩn bên dưới những lo lắng dằng dai và đa mang như thế? Có phải vì tôi tưởng mình là chủ tể mọi thứ và mình đủ khả năng để quyết định mọi sự? Tôi tưởng là mình phải đảm nhận mọi điều sao? Tôi nghĩ rằng sống nghĩa là mình phải một mình vất vả chèo chống sao? Giữa vô vàn những vấn nạn của cuộc sống, tôi có thể đảm nhận hết mọi sự chăng?.. Đằng sau những lo lắng triền miên như thế là một tinh thần trách nhiệm, hay chỉ đơn giản là một cái tôi to tướng đang ẩn náu dưới danh nghĩa là tinh thần trách nhiệm?
Là người trẻ, chúng ta thường thích những lối sống giúp mình khẳng định và cũng cố cái tôi của mình. Tôi cho rằng là người bản lĩnh thì phải cậy dựa vào sức mình, phải ngẩng cao đầu mà sống, phải giang tay đảm nhận mọi việc, phải tự chịu trách nhiệm về mọi thứ… Tôi nghĩ rằng người trưởng thành là người không e sợ gì ai cả, cũng không cần phải tin tưởng cậy dựa vào một ai khác. Điều ấy có thực tế không? Như thế là bản lĩnh hay chỉ đơn giản là một hình thức khác của kiêu căng ngạo mạn? Như thế là trưởng thành hay chỉ là một loại ảo tưởng tự mãn mà thôi?..
Hãy nhìn lại một vài điều gần đây có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta. Một cuộc khủng hoảng kinh tế ở một quốc gia nào đó xa xôi lại ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống, làm rối loạn công ăn việc làm của tôi. Một biến động nho nhỏ nào đó ở một nơi thật xa cũng có thể gây ảnh hưởng nhiều lên xã hội của tôi… Liệu tôi có đảm nhận được tất cả những điều ấy chăng? Vòng tay tôi có đủ rộng để ôm trọn thế giới này chăng? Khả năng tôi đủ mạnh để giải quyết hết thảy những vấn đề của cuộc sống này chăng?
Để có thể sống bình an, thật quan trọng khi tôi biết phân biệt giữa điều mình có thể đảm nhận được và những điều mình không thể. Không ai được quyền phủ nhận rằng trong cuộc sống này có rất nhiều điều vượt quá tầm tay của một con người. Có nhiều điều tôi cần phải được trợ giúp từ một nơi khác, từ một người khác. Để có thể sống với một nội tâm bình an, điều cần hơn nữa là tôi phải biết đặt niềm tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa. Đức Giêsu đã sống trong kiếp người, nên Ngài hiểu rõ những lo lắng của con người. Ngài dùng những hình ảnh thật gần gũi để diễn giải và thuyết phục chúng ta tin tưởng vào sự quan phòng của Thiên Chúa: “Hãy xem chim trời, chúng không gieo không gặt không thu tích vào kho, thế mà Cha của anh em trên trời vẫn nuôi chúng. Anh em lại chẳng quý giá hơn chúng sao?… Hãy ngắm xem hoa huệ ngoài đồng mọc lên thế nào: chúng không làm lụng, không kéo sợi; thế mà Thầy bảo anh em: cả Vua Salomon vinh hoa tột bậc cũng không mặc đẹp bằng một bông hoa ấy… Nếu hoa cỏ ngoài đồng nay còn mai mất mà Thiên Chúa còn mặc đẹp cho như thế, huống gì là anh em…” (Mt 6, 26-30).
Tin vào Thiên Chúa quan phòng nghĩa là tin vào một Thiên Chúa là Cha, tin rằng mỗi người chúng ta là con cái trong nhà của Thiên Chúa. Mỗi người con đều có vị trí đặt biệt và một giá trị quý giá đối với Thiên Chúa. Là Cha, Thiên Chúa luôn chăm lo và ban cho chúng ta những điều cần thiết. Là con, chúng ta nhận ra vị trí bé nhỏ khiêm tốn của mình. Cuộc đời bao la luôn vượt quá tầm tay, vượt ngoài tầm kiểm soát và vượt quá khả năng lo toan giới hạn của chúng ta. Thật là tệ nếu chúng ta cứ loay hoay trong những nỗi lo mà mình chẳng bao giờ làm chủ được. Thật là kém khôn ngoan nếu chúng ta cứ lo lắng bất an chỉ vì những điều không nằm trong tầm tay của mình. Thật là đáng thương nếu chúng ta quên mất rằng giữa bao vấn nạn của cuộc sống, mình luôn còn có một người Cha…
Chính việc nhận ra sự nhỏ bé của mình sẽ kéo tôi lại gần với Thiên Chúa, và kéo mọi người lại gần nhau hơn. Bởi lẽ, nếu tôi làm được mọi sự, đâu là chỗ đứng của Thiên Chúa trong đời tôi? Nếu tôi có thể tự lo mọi sự, tôi cần gì phải nhờ đến người khác… Nếu tôi muốn mình là Đấng toàn năng có thể giải quyết mọi việc, phải chăng chỉ đơn giản là để tôi sống cuộc đời mình như một ốc đảo khép kín?
Đức Giêsu đã sống giữa những lo lắng của kiếp người với một cung cách thanh thoát tuyệt vời. Ngài bôn ba ngược xuôi với công trình xây dựng Nước Thiên Chúa. Ngài vất vả đến quên ăn quên ngủ vì lo lắng cho nhu cầu của đoàn dân không có người chăm sóc… Thế nhưng cả những khi ấy, điều mà Đức Giêsu luôn đặt lên trên hết và trước hết là việc tìm kiếm Nước Thiên Chúa và Đức công chính của Người (Mt 6, 33). Khi sắp hoàn tất những công trình của mình, Đức Giêsu trao phó mọi sự cho Thiên Chúa (x. Ga 17). Như thế, nơi Đức Giêsu, chúng ta có thể học được cung cách vừa sống vừa làm việc hết mình, nhưng đồng thời cũng biết phó thác mọi sự vào bàn tay quan phòng kỳ diệu của Thiên Chúa… Tin vào Thiên Chúa quan phòng, tôira sức quán xuyến cuộc đời mình, như thể mình là người có toàn quyền quyết định. Nhưng đồng thời, tôi cũng phải học biết chấp nhận mọi kết quả, như thể đó là điều tốt nhất mà Thiên Chúa muốn dành cho tôi. Với niềm tin ấy, tôi có thể cảm nghiệm rõ ràng ơn cứu rỗi của Thiên Chúa ngay giữa cuộc sống thường ngày của mình.
Lạy Chúa,
những lúc cuộc đời chúng con bị bế tắc
trong âu sầu phiền muộn và lo lắng khắc khoải,
xin dạy chúng con biết ngước mắt nhìn trời
để học ra sự yêu thương quan phòng của Chúa.
Bên trên những vầng mây u ám,
bầu trời vẫn luôn mãi trong xanh.
Những u ám mà chúng con thấy
chỉ là những vẩn mây đột ngột,chợt tụ chợt tan.
Bầu trời xanh vẫn xanh từ ngày này qua ngày khác.
Tình yêu thương và sự quan phòng của Chúa
vẫn mãi trong xanh và bền bỉ như thế.
Nếu bầu trời tương quan giữa con và Chúa
có bị làm vẩn đục và u ám thì chỉ vì sự lo lắng quá đáng của con mà thôi.
Vững tin vào sự quan phòng của Chúa,
xin dạy chúng con đọc ra ý nghĩa của cuộc sống,
và sống cuộc đời mình hạnh phúc
trong bàn tay yêu thương của Chúa.
Amen.
